آیه ما يَوَدُّ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ وَ لاَ الْمُشْرِكينَ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْكُمْ مِنْ خَيْرٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ اللهُ يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظيم [105]
كافران اهل كتاب، و [همچنين] مشركان، دوست ندارند كه از سوى پروردگارتان، خير و بركتى بر شما نازل گردد؛ در حالى‌كه خداوند، هركس را بخواهد، ويژه‌ي رحمت خود سازد؛ و خداوند، صاحب فضل و بخشش بزرگ است.
الرّضا (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ ذَمَّ الْیَهُودَ وَ الْمُشْرِکِینَ وَ النَّوَاصِبَ فَقَالَ ما یَوَدُّ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْکِتابِ الْیَهُودُ وَ النَّصَارَی وَ لَا الْمُشْرِکِینَ وَ لَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ الَّذِینَ هُمْ نَوَاصِبُ یَغْتَاظُونَ لِذِکْرِ اللَّهِ وَ ذِکْرِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ فَضَائِلِ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ إِبَانَتِهِ عَنْ شَرِیفِ فَضْلِهِ وَ مَحَلِّهِ أَنْ یُنَزَّلَ عَلَیْکُمْ مِنْ خَیْرٍ مِنْ رَبِّکُمْ مِنَ الْآیَاتِ الزَّائِدَاتِ فِی شَرَفِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ آلِهِمَا الطَّیِّبِینَ وَ لَا یَوَدُّونَ أَنْ یَنْزِلَ دَلِیلٌ مُعْجِزٌ مِنَ السَّمَاءِ یُبَیِّنُ عَنْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَهُمْ لِأَجْلِ ذَلِکَ یَمْنَعُونَ أَهْلَ دِینِهِمْ مِنْ أَنْ یُحَاجُّوکَ مَخَافَهًَْ أَنْ تُبْهِرَهُمْ حُجَّتُکَ وَ تُفْحِمَهُمْ مُعْجِزَاتُکَ فَیُؤْمِنَ بِکَ عَوَامُّهُمْ أَوْ یَضْطَرِبُونَ عَلَی رُؤَسَائِهِمْ فَلِذَلِکَ یَصُدُّونَ مَنْ یُرِیدُ لِقَاءَکَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) لِیَعْرِفَ أَمْرَکَ بِأَنَّهُ لَطِیفٌ خَلَّاقٌ سَاحِرُ اللِّسَانِ لَا تراک {تَرَاهُ} وَ لَا یَرَاکَ خَیْرٌ لَکَ وَ أَسْلَمُ لِدِینِکَ وَ دُنْیَاکَ فَهُمْ بِمِثْلِ هَذَا یَصُدُّونَ الْعَوَامَّ عَنْکَ ... فَلَمَّا قَرَعَهُمْ بِهَذَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) حَضَرَهُ مِنْهُمْ جَمَاعَهًٌْ فَعَانَدُوهُ وَ قَالُوا: یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله)! إِنَّکَ تَدَّعِی عَلَی قُلُوبِنَا خِلَافَ مَا فِیهَا مَا نَکْرَهُ أَنْ یَنْزِلَ عَلَیْکَ حُجَّهًٌْ تَلْزَمُ الِانْقِیَادَ لَهَا فَنَنْقَادَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): أَمَا إِنْ عَانَدْتُمْ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) هَاهُنَا فَسَتُعَانِدُونَ رَبَّ الْعَالَمِینَ إِذَا أَنْطَقَ صَحَائِفُکُمْ بِأَعْمَالِکُمْ وَ تَقُولُونَ ظَلَمَتْنَا الْحَفَظَهًُْ وَ کَتَبُوا عَلَیْنَا مَا لَمْ نَجْتَرِمْهُ فَعِنْدَ ذَلِکَ یُسْتَشْهَدُ جَوَارِحُکُمْ فَتَشْهَدُ عَلَیْکُمْ. فَقَالُوا: لَا تُبَعِّدْ شَاهِدَکَ فَإِنَّهُ فِعْلُ الْکَذَّابِینَ بَیْنَنَا وَ بَیْنَ الْقِیَامَهًِْ بُعْدٌ أَرِنَا فِی أَنْفُسِنَا مَا تَدَّعِی لِنَعْلَمَ صِدْقَکَ وَ لَنْ تَفْعَلَهُ لِأَنَّکَ مِنَ الْکَذَّابِینَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لِعَلِیٍّ (علیه السلام): اسْتَشْهِدْ جَوَارِحَهُمْ فَاسْتَشْهَدَهَا عَلِیٌّ (علیه السلام) فَشَهِدَتْ کُلُّهَا عَلَیْهِمْ أَنَّهُمْ لَا یَوَدُّونَ أَنْ یَنْزِلَ عَلَی أُمَّهًِْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) عَلَی لِسَانِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) خَیْرٌ مِنْ عِنْدِ رَبِّکُمْ آیَهًٌْ بَیِّنَهًٌْ وَ حُجَّهًٌْ مُعْجِزَهًٌْ لِنُبُوَّتِهِ وَ إِمَامَهًِْ أَخِیهِ عَلِیٍّ (علیه السلام) مَخَافَهًَْ أَنْ تُبْهِرَهُمْ حُجَّتُهُ وَ یُؤْمِنَ بِهِ عَوَامُّهُمْ وَ یَضْطَرِبَ عَلَیْهِ کَثِیرٌ مِنْهُمْ فَقَالُوا یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله)! لَسْنَا نَسْمَعُ هَذِهِ الشَّهَادَهًَْ الَّتِی تَدَّعِی أَنَّهَا تَشْهَدُ بِهَا جَوَارِحُنَا فَقَالَ (صلی الله علیه و آله) یَا عَلِیُّ (علیه السلام)! هَؤُلَاءِ مِنَ الَّذِینَ قَالَ اللَّهُ إِنَّ الَّذِینَ حَقَّتْ عَلَیْهِمْ کَلِمَتُ رَبِّکَ لا یُؤْمِنُونَ وَ لَوْ جاءَتْهُمْ کُلُّ آیَةٍ ادْعُ عَلَیْهِمْ بِالْهَلَاکِ.
امام رضا (علیه السلام) خداوند یهود، مشرکان و ناصبی‌ها را سرزنش نموده و در این آیه فرمود: کافران اهل کتاب از یهودیان و مسیحیان و مشرکان که ناصبی (دشمن خدا) هستند که نام خدا و اسم محمّد (و فضائل علی (علیه السلام) را دوست ندارند و از آن خشمگین می‌شوند و اظهار فضل و شرف آن دو، خشم ایشان را می‌افزاید، دوست ندارند خیری از جانب خدا به شما برسد که موجب افزایش عظمت و شخصیت محمّد (علی (علیه السلام) و خاندان پاک آن دو گردد و دوست ندارند دلیل معجزه‌آسایی از آسمان فرودآید که موجب آشکارشدن مقام محمّد (و علی (علیه السلام) شود. به‌همین جهت مانع هم‌کیشان خود می‌شوند که با تو به استدلال بپردازند؛ [ازاینکه] مبادا بر آنها پیروز شوی و معجزات تو آنها را مجاب و مغلوب نماید و باعث ایمان‌آوردن عوام آنها بشود و یا در مورد رؤسای خود تردید پیدا کنند. به همین جهت جلوی هرکس را که مایل به ملاقات توست، می‌گیرند تا تو را به عنوان یک ساحر زبان‌باز جلوه‌گر سازند. [به کسان خود] می‌گویند: «اگر او (پیامبر) را نبینی و او تو را نبیند برای تو بهتر است و موجب سلامتی دین و دنیای تو می‌شود». به‌وسیله‌ی چنین مسائلی جلوی عوام خود را می‌گرفتند ... وقتی پیامبراکرم (آنها را مورد سرزنش قرارداد، گروهی از یهودان خدمت ایشان آمده و شروع به دشمنی کردند. گفتند: «ای محمّد (! تو ادّعای وجود چیزی در دل‌های ما می‌کنی که ما خود می‌دانیم صحیح نیست. ما بی‌میل نیستیم دلیلی بر تو نازل‌شود که موجب انقیاد و اطاعت ما از تو بشود». پیامبر (فرمود: «اگر شما اکنون با من دشمنی بورزید، در آینده نیز با خدا به دشمنی خواهیدپرداخت. وقتی نامه‌ی عمل شما گویا شود می‌گویید «خدایا ملائکه‌ی نویسنده به ما ستم رواداشته‌اند و چیزهایی را به ما نسبت‌داده‌اند که انجام‌نداده‌ایم». در چنین موقعی جوارح و اعضایتان علیه شما گواهی می‌دهند». گفتند: «چه استشهاد دور و بعیدی آوردی! این کار دروغگویان است. بین ما و قیامت فاصله بسیار است؛ در بین ما چیزی به ما نشان‌بده تا بفهمیم راست می‌گویی. [درحالی که تو] هرگز نمی‌توانی انجام دهی؛ چون دروغگو هستی»! پیامبراکرم (به علی (علیه السلام) فرمود: «جوارح آنها را به شهادت بخواه» و امیرالمؤمنین (علیه السلام) اعضاء و جوارح ایشان را به شهادت خواست؛ تمام جوارح آنها گواهی‌دادند که اینها دوست ندارند بر امّت محمّد (به زبان و دعای محمّد (خیری از جانب خدا و یا آیه‌ای روشنگر و حجّت و معجزه‌ای برای نبوّت آن جناب و امامت برادرش علی (علیه السلام) نازل شود؛ مبادا مغلوب شوند و عوام آنها ایمان‌آورده و گروهی از آنها از این دانشمندان سرپیچی کنند». [باز] گفتند: «ای محمّد (! ما این شهادت را نمی‌پذیریم که می‌گویی جوارح ما شهادت‌می‌دهند». پیامبراکرم (به امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «اینها از کسانی هستند که خداوند درباره‌ی ایشان می‌گوید آنها که فرمان پروردگار تو بر آنان تحقّق یافته [و به‌جرم اعمالشان، توفیق هدایت را از آنها گرفته هرگز] ایمان نمی‌آورند و لو تمام نشانه‌ها و معجزات را برای آنها بیاوری» اینک آنها را نفرین کن تا هلاک شوند.
الباقر (علیه السلام)- أنَّ المُرَادَ بِرَحمَتِهِ هَاهُنَا النّبُوَّهًُْ.
امام باقر (علیه السلام) منظور از بِرَحْمَتِهِ در اینجا نبوّت است.
الصّادق (علیه السلام)- الْمُخْتَصُّ بِالرَّحْمَهًِْ نَبِیُّ اللَّهِ وَ وَصِیُّهُ إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ مِائَهًَْ رَحْمَهًٍْ تِسْعٌ وَ تِسْعُونَ رَحْمَهًًْ عِنْدَهُ مَذْخُورَهًٌْ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ عِتْرَتِهِمَا وَ رَحْمَهًٌْ وَاحِدَهًٌْ مَبْسُوطَهًٌْ عَلَی سَائِرِ الْمَوْجُودِینَ.
امام صادق (علیه السلام) کسانی‌که رحمت خدا به آنها اختصاص دارد پیامبراکرم (و وصیّ او (هستند. خداوند صد رحمت آفریده؛ نود و نُه قسمت آن برای حضرت محمّد (علی (علیه السلام) و عترت آنها ذخیره و یک رحمت را برای سایر مردم گشوده است.
امیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ لِلَّهِ الْخِیَرَهًُْ یَخْتَارُ مَنْ یَشَاءُ وَ یَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ یَشاءُ یُؤْتِی الْحِکْمَهًَْ وَ الْعِلْمَ مَنْ یَشَاءُ ثُمَّ حَسَدُوا نَبِیَّنَا (صلی الله علیه و آله) أَلَا وَ نَحْنُ أَهْلُ الْبَیْتِ الَّذِینَ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنَّا الرِّجْسَ وَ نَحْنُ الْمَحْسُودُونَ کَمَا حُسِدَ آبَاؤُنَا.
امام علی (علیه السلام) خیر فقط برای خداست؛ اوست که هرکس را بخواهد انتخاب و رحمتش را به هرکه بخواهد مختص می‌کند و علم و حکمت را به هرکه بخواهد می‌بخشد. سپس به پیامبر ما حسادت کردند؛ آگاه باشید که ما اهل‌بیتی هستیم که هر پلیدی از ما دور شده و به ما حسادت می‌ورزند همان‌طورکه نسبت به پدران ما حسادت ورزیدند.
الرّضا (علیه السلام)- وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ عَلَی مَنْ یُوَفِّقُهُ لِدِینِهِ وَ یَهْدِیهِ إِلَی مُوَالَاتِکَ وَ مُوَالَاهًِْ أَخِیکَ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام).
امام رضا (علیه السلام) وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظیمِ یعنی خداوند هرکه را بخواهد ممتاز به رحمت خویش می‌نماید و به او توفیق هدایت به ولایت تو و ولایت برادرت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) را می‌دهد.