آیه هُوَ الَّذي خَلَقَ لَكُمْ ما فِي الْأَرْضِ جَميعاً ثُمَّ اسْتَوى إِلَى السَّماءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَليمٌ [29]
او كسى است كه همه‌ي آنچه را در زمين وجود دارد، براى شما آفريد؛ سپس به آسمان پرداخت؛ و آنها را به صورت هفت آسمان مرتّب نمود؛ و او به هر چيزى دانا است.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- کَانَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) بِالْکُوفَهًِْ فِی الْجَامِعِ إِذْ قَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ فَقَالَ: یَا أَمِیرَ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) إِنِّی أَسْأَلُکَ عَنْ أَشْیَاءَ. فَقَالَ: سَلْ تَفَقُّهاً وَ لَا تَسْأَلْ تَعَنُّتاً فَأَحْدَقَ النَّاسُ بِأَبْصَارِهِمْ. فَقَالَ: أَخْبِرْنِی عَنْ أَوَّلِ مَا خَلَقَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی. فَقَالَ: خَلَقَ النُّور.
امام علی (علیه السلام) روزی امیرالمؤمنین (علیه السلام) در مسجد جامع کوفه بود. مردی از اهالی شام از جای خود به‌سوی او حرکت کرده و گفت: «ای امیرالمؤمنین (علیه السلام)! من چند سؤال از شما دارم». فرمود: «بپرس؛ امّا برای فهمیدن نه برای سرزنش و لج‌بازی»! سپس مردم چشم به آن مرد دوختند. او گفت: «به من خبر بده! اوّلین چیزی که خداوند تبارک‌وتعالی آفریده چیست»؟ حضرت علی (علیه السلام) فرمود: «نور [را خلق کرد]».
ابن‌عباس (رحمة الله علیه)- إِنَّ اللهَ خَلَقَ الأَرضَ بِأَقوَاتِهَا مِن غَیرِ أَن یَدحُوهَا ثُمَّ اسْتَوی إِلَی السَّماءِ.
ابن‌عباس (رحمة الله علیه) خداوند، زمین را با روزی‌هایش قبل از آنکه آن را گسترده و پهن کند آفرید؛ سپس به آسمان پرداخت.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً لِتَعْتَبِرُوا بِهِ وَ تَتَوَصَّلُوا بِهِ إِلَی رِضْوَانِهِ وَ تَتَوَقَّوْا بِهِ مِنْ عَذَابِ نِیرَانِهِ.
امام علی (علیه السلام) خداوند، کسی است که همه‌ی آنچه در زمین است را برای شما آفرید تا از آن عبرت گیرید و به‌سبب آن راه بهشت را بیابید و بدان وسیله خود را از عذاب دوزخ او به دور داشته و حفظ کنید.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً ... فَخَلَقَ لَکُمْ کُلَّ مَا فِی الْأَرْضِ لِمَصَالِحِکُمْ یَا بَنِی آدَمَ.
امام علی (علیه السلام) خداوند کسی است که همه‌ی آنچه در زمین است را برای شما آفرید ... ای فرزندان آدم (علیه السلام)! او آنچه در زمین است را برای نفع و مصلحت شما آفرید.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً خَلَقَ لَکُمْ {ما فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً ...} أَخَذَ فِی خَلْقِهَا وَ إِتْقَانِهَا.
امام علی (علیه السلام) خداوند کسی است که همه‌ی آنچه در زمین است را برای شما آفرید ... و شروع به آفرینش زمین و استوارساختن آن کرد.
الحسین (علیه السلام)- قَدْ ذَکَرَ صَخْرَهًَْ بَیْتِ الْمَقْدِسِ وَ مِنْهَا اسْتَوَی رَبَّنَا إِلَی السَّمَاءِ أَیْ اسْتَوْلَی عَلَی السَّمَاءِ وَ الْمَلَائِکَهًِْ.
امام حسین (علیه السلام) خداوند صخره‌ی بیت‌المقدّس را خلق کرد و سپس از آنجا به تدبیر آسمان پرداخت؛ یعنی بر آسمان و فرشتگان مستولی شد.
ابن‌عباس (رحمة الله علیه)- ... یَعْنِی صَعِدَ أَمْرُهُ إِلَی السَّمَاءِ.
ابن‌عباس (رحمة الله علیه) یعنی سپس فرمانش بر عالم بالا و پرداختن آسمان مقدّر شد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ عَلِیّ (علیه السلام) لِبَعضِ الیَهُودِ وَ قَد سَأَلَهُ عَن مَسَائِلَ: سُمِّیَتِ السَّمَاءُ سَمَاءً لِأَنَّهَا وَسْمُ الْمَاءِ یَعْنِی مَعْدِنَ الْمَاء.
امام علی (علیه السلام) حضرت علی (علیه السلام) در جواب سؤال یک فرد یهودی که در مورد مسائلی از او سؤال کرده‌بود، فرمود: آسمان را از آن جهت «سماء» نامیده‌اند، که «وسم الماء» به معنی «معدن آب» است.
ابن‌عباس (رحمة الله علیه)- فِی قَوْلِهِ تَعَالَی ... فَسَوَّاهُنَّ یَعْنِی خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ قَالَ أَجْرَی النَّارَ عَلَی الْمَاءِ فَبَخَرَ الْبَحْرُ فَصَعِدَ فِی الْهَوَاءِ فَجَعَلَ السَّمَاوَاتِ مِنْه.
ابن‌عباس (رحمة الله علیه) فَسَوّاهُنَّ یعنی هفت آسمان را آفرید. و خدا آتش (موادّ مذاب) را به آب، روان کرد؛ پس آب دریا بخار شد و به هوا برآمد و خداوند از این بخار، آسمان را خلق کرد.
الحسین (علیه السلام)- کَانَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) بِالْکُوفَهًِْ فِی الْجَامِعِ إِذْ قَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ فَقَالَ: یَا أَمِیرَ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام)! إِنِّی أَسْأَلُکَ عَنْ أَشْیَاءَ. فَقَالَ: سَلْ تَفَقُّهاً وَ لَا تَسْأَلْ تَعَنُّتاً فَأَحْدَقَ النَّاسُ بِأَبْصَارِهِمْ ... قَالَ: فَمِمَّ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ؟ قَالَ: مِنْ بُخَارِ الْمَاء.
امام حسین (علیه السلام) روزی امیرالمؤمنین (علیه السلام) در مسجد جامع کوفه بود. مردی از اهالی شام از جای خود به‌سوی او حرکت کرده و گفت: «یا امیرالمؤمنین (علیه السلام)! من چند سؤال از شما دارم». فرمود: «بپرس؛ امّا برای فهمیدن نه برای سرزنش و لج‌بازی»! سپس مردم چشم به آن مرد دوختند ... او گفت: «بگو خدا آسمان‌ها را از چه آفریده»؟ علی (علیه السلام) فرمود: «از بخار آب [آفرید]».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- کَانَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) بِالْکُوفَهًِْ فِی الْجَامِعِ إِذْ قَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الشَّامِ فَقَالَ: یَا أَمِیرَ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام)! إِنِّی أَسْأَلُکَ عَنْ أَشْیَاءَ ... سَأَلَهُ عَن أَلْوَانِ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَ أَسْمَائِهَا؟ فَقَالَ لَهُ: اسْمُ السَّمَاءِ الدُّنْیَا رَفِیعٌ وَ هِیَ مِنْ مَاءٍ وَ دُخَانٍ وَ اسْمُ السَّمَاءِ الثَّانِیَهًِْ قَیْدُومٌ وَ هِیَ عَلَی لَوْنِ النُّحَاسِ وَ السَّمَاءُ الثَّالِثَهًُْ اسْمُهَا المادون وَ هِیَ عَلَی لَوْنِ الشَّبَهِ وَ السَّمَاءُ الرَّابِعَهًُْ اسْمُهَا أرفلون وَ هِیَ عَلَی لَوْنِ الْفِضَّهًِْ وَ السَّمَاءُ الْخَامِسَهًُْ اسْمُهَا هیعون وَ هِیَ عَلَی لَوْنِ الذَّهَبِ وَ السَّمَاءُ السَّادِسَهًُْ اسْمُهَا عَرُوسٌ وَ هِیَ یَاقُوتَهًٌْ خَضْرَاءُ وَ السَّمَاءُ السَّابِعَهًُْ اسْمُهَا عَجْمَاءُ وَ هِیَ دُرَّهًٌْ بَیْضَاء.
امام علی (علیه السلام) علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) در مسجد جامع کوفه حضور داشت که مردی از اهالی شام به نزد ایشان آمد و از حضرت پرسید: «من درباره‌ی چندین مسئله‌ی از شما سؤال دارم ...» او درباره‌ی رنگ‌ها و نام‌های هفت آسمان از حضرت (علیه السلام) سؤال کرد. حضرت (علیه السلام) در جواب به او فرمود: «آسمانِ اوّل متشکّل از آب و دود است و «رفیع» نام دارد؛ و آسمان ِدوّم به رنگ مس قرمز است و «قیذوم» نامیده می‌شود؛ سوّمین آسمان به رنگ فلز برنج است و «ماروم» خوانده‌می‌شود؛ آسمان ِچهارم نقره‌ای رنگ است و «ارفلون» نامیده‌می‌شود؛ و نام آسمان ِپنجم «هیعون» است و طلایی رنگ می‌باشد؛ نام آسمان ِششم «عروس» است که هم رنگ یاقوت سبز است و در نهایت «عجماء» که چون مروایدی سفید است و نام هفتمین طبقه آسمان می‌باشد».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- ثُمَّ أَنْشَأَ سُبْحَانَهُ رِیحاً اعْتَقَمَ مَهَبَّهَا وَ أَدَامَ مُرَبَّهَا وَ أَعْصَفَ مَجْرَاهَا وَ أَبْعَدَ مَنْشَأَهَا فَأَمَرَهَا بِتَصْفِیقِ الْمَاءِ الزَّخَّارِ وَ إِثَارَهًِْ مَوْجِ الْبِحَارِ فَمَخَضَتْهُ مَخْضَ السِّقَاءِ وَ عَصَفَتْ بِهِ عَصْفَهَا بِالْفَضَاءِ تَرُدُّ أَوَّلَهُ عَلَی آخِرِهِ وَ سَاجِیَهُ عَلَی مَائِرِهِ حَتَّی عَبَّ عُبَابُهُ وَ رَمَی بِالزَّبَدِ رُکَامُهُ فَرَفَعَهُ فِی هَوَاءٍ مُنْفَتِقٍ وَ جَوٍّ مُنْفَهِقٍ فَسَوَّی مِنْهُ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ جَعَلَ سُفْلَاهُنَّ مَوْجاً مَکْفُوفاً وَ عُلْیَاهُنَّ سَقْفاً مَحْفُوظاً وَ سَمْکاً مَرْفُوعا.
امام علی (علیه السلام) [حضرت علی (علیه السلام) در نهج‌البلاغه در ذکر خلقت آسمان‌ها فرمود]: سپس [خدا] بادی نازا (غیر باران‌زا) آفرید که از جایی دور و ناپدید، پیاپی و به‌شدّت وزید. سپس به باد امر کرد تا آب خروشنده را بگرداند و موج دریا را برانگیزاند. باد چنان‌که گویی مشکی را می‌جنباند، سر آب را به پایان آن برد و جنبنده آن را به آرام رساند [و آب را زیرورو کرد] تا آنکه موج‌های بزرگ و سنگینی زا بلند کرد و بر اثر آن کف بر روی آب می‌افکند. پس آن کف را در گستردگی هوا و فضا بالا برد و از آن هفت آسمان برآورد. در زیر هر آسمان موجی پدید آورد تا مانع فرو ریختن آن گردد و در بالای آن آسمان نیز سقفی محفوظ و بلند و افراشته ایجاد کرد.
امیرالمؤمنین (علیه السلام)- لِعِلْمِهِ بِکُلِ شَیْءٍ عَلِمَ الْمَصَالِحَ.
امام علی (علیه السلام) خداوند به علّت احاطه‌ی علمش نسبت به همه چیز، تمام مصالح امور را می‌داند.