آیه الَّذينَ إِذا أَصابَتْهُمْ مُصيبَةٌ قالُوا إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ [156]
[همان] كسانى كه هرگاه مصيبتى به ايشان مىرسد، مىگويند: «ما از آنِ خداييم؛ و بهسوى او بازمىگرديم».
امیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَقَالَ لَهُ الْأَشْعَثُ إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ فَقَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) أَ تَدْرِی مَا تَأْوِیلُهَا؟ فَقَالَ لَهُ الْأَشْعَثُ: أَنْتَ غَایَهًُْ الْعِلْمِ وَ مُنْتَهَاهُ. فَقَالَ: أَمَّا قَوْلُکَ إِنَّا لِلهِ فَإِقْرَارٌ مِنْکَ بِالْمُلْکِ وَ أَمَّا قَوْلُکَ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ فَإِقْرَارٌ مِنْکَ بِالْهَلَاکِ.
امام علی (علیه السلام) اشعث به امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) گفت: «إِنَّا لِلّه وَإِنَّا إِلَیه رَاجِعونَ» حضرت به او فرمود: «آیا تأویل این آیه را میدانی»؟ اشعث عرض کرد: «تو غایت و نهایت دانش هستی». امام (علیه السلام) به او فرمود: «اینکه گفتی إِنَّا لِلّه، اقرار تو به فرمانروایی خدا است و امّا اینکه گفتی: إِنَّا إِلَیه رَاجِعون اقرار تو به فناپذیربودن [خودت] است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَرْبَعٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ کَتَبَهُ اللَّهُ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّهًِْ ... مَنْ إِذَا أَصَابَتْهُ مُصِیبَهًٌْ قَالَ إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ.
پیامبر ( چهار چیز است که در هرکس باشد از بهشتیان خواهدبود ... [یکی از آنها] کسی است که چون مصیبتی به او رسد گوید: إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَرْبَعٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ کَانَ فِی نُورِ اللَّهِ الْأَعْظَمِ ... مَنْ إِذَا أَصَابَتْهُ مُصِیبَهًٌْ قَالَ إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ.
پیامبر ( هرکس چهار صفت در او باشد در پرتو فروزان خدا قرار میگیرد ... آن کس که چون مصیبتی به او رسد گوید: إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ.
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ ذَکَرَ مُصِیبَهًًْ وَ لَوْ بَعْدَ حِینٍ فَقَالَ إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ وَ الْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ اللَّهُمَّ أْجُرْنِی عَلَی مُصِیبَتِی وَ أَخْلِفْ عَلَیَّ أَفْضَلَ مِنْهَا کَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ مَا کَانَ عِنْدَ أَوَّلِ صَدْمَهًٍْ.
امام صادق (علیه السلام) هرکس مصیبت خود را هرچند پس از گذشتن زمان آن به یاد آورده و بگوید: «همه از خداییم و بهسوی او باز میگردیم و حمد و سپاس مخصوص خداوند پروردگار جهانیان است. خدایا مرا به خاطر مصیبتم پاداش ده و چیزی را در عوض آن به من ارزانیدار»، اجری همانند اجری که در ابتدای مصیبتش به او عطا شد، دادهمیشود.
الباقر (علیه السلام)- مَا مِنْ عَبْدٍ یُصَابُ بِمُصِیبَهًٍْ فَیَسْتَرْجِعُ عِنْدَ ذِکْرِهِ الْمُصِیبَهًَْ وَ یَصْبِرُ حِینَ تَفْجَأُهُ إِلَّا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ کُلَّمَا ذَکَرَ مُصِیبَتَهُ فَاسْتَرْجَعَ عِنْدَ ذِکْرِ الْمُصِیبَهًِْ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ کُلَّ ذَنْبٍ اکْتَسَبَ فِیمَا بَیْنَهُمَا.
امام باقر (علیه السلام) هر مؤمنی که عزیز خود را از دست بدهد ولی صبور و شکیبا باشد و به یاد عزیز از دسترفتهاش بگوید: إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ خداوند، گناهان گذشته او را میآمرزد؛ و هرگاه که یاد مصیبتی بیفتد و استرجاع کند، خداوند تمام گناهانی را که او در این فاصله مرتکب شده میبخشد.
الصّادق (علیه السلام)- سُئِلَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) مَا بَلَغَ مِنْ حُزْنِ یَعْقُوبَ (علیه السلام) عَلَی یُوسُفَ (علیه السلام)؟ قَالَ: حُزْنَ سَبْعِینَ ثَکْلَی بِأَوْلَادِهَا وَ قَالَ: إِنَّ یَعْقُوبَ (علیه السلام) لَمْ یَعْرِفِ الِاسْتِرْجَاعَ فَمِنْهَا قَالَ وَا أَسَفَاهْ عَلَی یُوسُف (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام) از امام صادق (علیه السلام) در مورد اندوهی پرسیدند که یعقوب (علیه السلام) بر اثر محزون شدن در فراق یوسف (علیه السلام) آن را تحمّل میکرد. فرمود: «مثل حزن هفتاد مادر فرزندمرده بود؛ امّا یعقوب (علیه السلام) آیات استرجاع را بلد نبود و به عوض آن میگفت: آه و واویلا از فراق یوسف (علیه السلام)».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- مَنِ اسْتَرْجَعَ عِنْدَ الْمُصِیبَهًِْ جَبَرَ اللَّهُ مُصِیبَتَهُ وَ أَحْسَنَ عُقْبَاهُ وَ جَعَلَ لَهُ خَلَفاً صَالِحاً یَرْضَاه.
امام علی (علیه السلام) کسیکه هنگام مصیبت آیهی إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ را بخواند، خداوند مصیبت او را جبران کرده، آخرتش را نیکو گردانده و برای او جانشینی شایسته و مورد پسند او قرار میدهد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- مَنْ أُصِیبَ بِمُصِیبَهًٍْ فَأَحْدَثَ اسْتِرْجَاعاً وَ إِنْ تَقَادَمَ عَهْدُهَا کَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلَهُ یَوْمَ أُصِیب.
امام علی (علیه السلام) کسیکه در هنگام دچارشدن به مصیبتی، استرجاع (إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ) گوید حتّی اگر زمان آن مصیبت هم گذشته باشد خداوند پاداش او را مانند همان روزی که دچار مصیبت شده، به او میدهد.
الهادی (علیه السلام)- عَنْ هَارُونَبْنِالْفَضْلِ قَالَ: رَأَیْتُ أَبَاالْحَسَنِ عَلِیَّبْنَمُحَمَّدٍ (علیه السلام) فِی الْیَوْمِ الَّذِی تُوُفِّیَ فِیهِ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) فَقَالَ: إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ مَضَی أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) فَقِیلَ لَهُ: وَ کَیْفَ عَرَفْتَ؟ قَالَ: لِأَنَّهُ تَدَاخَلَنِی ذِلَّهًٌْ لِلَّهِ لَمْ أَکُنْ أَعْرِفُهَا.
امام هادی (علیه السلام) هارونبنفضل نقل کرده است] امام هادی (علیه السلام) را در همان روز رحلت امام جواد (علیه السلام)، ملاقات کردم؛ فرمود: «إِنَّا لِلهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ حضرت ابوجعفر (علیه السلام) از دنیا رفت». عرضکردم: «از کجا فهمیدید»؟ فرمود: «چون یک نوع کوچکی و ضعفی در خود احساس کردم که برایم سابقه نداشت».