آیه وَ مَثَلُ الَّذينَ كَفَرُوا كَمَثَلِ الَّذي يَنْعِقُ بِما لا يَسْمَعُ إِلاَّ دُعاءً وَ نِداءً صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لا يَعْقِلُونَ [171]
مَثَل [تو در دعوت] كسانىكه كافر شدند، بسان كسى است كه حيوانات را [براى نجات از خطر،] صدا مىزند؛ ولى آنها چيزى جز سر و صدا نمىشنوند؛ [كافران] كر و لال و كورند؛ از اين رو چيزى نمىفهمند.
العسکری (علیه السلام)- مَثَلُ الَّذِینَ کَفَرُوا فِی عِبَادَتِهِمْ لِلْأَصْنَامِ وَ اتِّخَاذِهِمُ الْأَنْدَادَ مِنْ دُونِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام).
امام عسکری (علیه السلام) مَثَلُ الَّذینَ کَفَرُوا [در مورد کسانی است که] بتها را پرستش و عبادت کردند و همتایی غیر از محمّد (و علی (علیه السلام) گرفتند.
السّجّاد (علیه السلام)- هَذَا فِی عُبَّادِ الْأَصْنَامِ وَ فِی النُّصَّابِ لِأَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) نَبِیِّ اللَّهِ وَ عُتَاهًِْ مَرَدَتِهِمْ سَوْفَ یُصَیِّرُونَهُمْ إِلَی الْهَاوِیَهًِْ.
امام سجاد (علیه السلام) این آیه دربارهی بتپرستان و دشمنان اهلبیت رسولخدا (و گردنکشان و مرتدان از آنها میباشد که به زودی آنها را به جهنّم خواهندبرد.
العسکری (علیه السلام)- یَنْعِقُ بِما لا یَسْمَعُ یُصَوِّتُ بِمَا لَا یَسْمَعُ إِلَّا دُعاءً وَ نِداءً لَا یَفْهَمُ مَا یُرَادُ مِنْهُ فَیُغِیثَ الْمُسْتَغِیثَ وَ یُعِینَ مَنِ اسْتَعَانَهُ.
امام عسکری (علیه السلام) همانند کسی است که حیوانات را [برای نجات از خطر،] صدا میزند؛ ولی آنها چیزی جز سروصدا نمیشنوند تا [اگر آن صدا او را به کمک میطلبد] به داد کسی رسیده یا به او کمک کند.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه)- فَإِنَّ الْبَهَائِمَ إِذَا زَجَرَهَا صَاحِبُهَا فَإِنَّهَا تَسْمَعُ الصَّوْتَ وَ لَا تَدْرِی مَا یُرِیدُ وَ کَذَلِکَ الْکُفَّارُ إِذَا قَرَأْتَ عَلَیْهِمُ الْقُرْآنَ وَ عَرَضْتَ عَلَیْهِمُ الْإِیمَانَ لَا یَعْلَمُونَ مِثْلَ الْبَهَائِمِ.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه) و همانطور که وقتی صاحب چهارپایان آنها را صدا میزند، حیوانات صدایی میشنوند امّا نمیفهمند منظور چیست، کفّار نیز زمانی که قرآن بر آنها خواندهمیشود و ایمان بر آنها عرضه شود، مانند چهارپایان نمیفهمند.
الباقر (علیه السلام)- مَثَلُ الَّذِینَ کَفَرُوا فِی دُعَائِکَ إِیَّاهُمْ أَیْ مَثَلُ الدَّاعِی لَهُمْ إِلَی الْإِیمَانِ کَمَثَلِ النَّاعِقِ فِی دُعَائِهِ الْمَنْعُوقِ بِهِ مِنَ الْبَهَائِمِ الَّتِی لَا تَفْهَمُ وَ إِنَّمَا تَسْمَعُ الصَّوْتَ فَکَمَا أَنَّ الْأَنْعَامَ لَا یَحْصُلُ لَهُمْ مِنْ دُعَاءِ الدَّاعِی إِلَّا السَّمَاعُ دُونَ تَفَهُّمِ الْمَعْنَی فَکَذَلِکَ الْکُفَّارُ لَا یَحْصُلُ لَهُمْ مِنْ دُعَائِکَ إِیَّاهُمْ إِلَی الْإِیمَانِ الَّا السَّمَاعُ دُونَ تَفَهُّمِ الْمَعْنَی لِأَنَّهُمْ یُعْرِضُونَ عَنْ قَبُولِ قَوْلِکَ وَ یَنْصَرِفُونَ عَنْ تَأَمُّلِهِ فَیَکُونُونَ بِمَنْزِلَهًِْ مَنْ لَمْ یَعْقِلْهُ وَ لَمْ یَفْهَمْهُ.
امام باقر (علیه السلام) مَثَل کافرانی که تو آنها را برای ایمانآوردن میخوانی، همچون مَثَل فریادزنندهای است که چهارپایان را که نمیفهمند میخواند. کفّار [نیز] صدا را میشنوند؛ همانطور که چهارپایان از فریاد فریادزننده تنها صداهایی را بدون درک مفهوم میشنوند. کفّار از اینکه تو آنها را بهسوی ایمان دعوت میکنی، تنها صداهایی را میشنوند؛ بدون آنکه معنایش را درک کنند. زیرا آنها از پذیرفتن سخن تو اعراض کرده و از تأمّل در آن روی برمیگردانند. پس ایشان به منزلهی کسی هستند که دربارهی آن [حقیقت] تفکّر نکرده و آن را درک نمیکند.
العسکری (علیه السلام)- صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ عَنِ الْهُدَی فِی اتِّبَاعِهِمُ الْأَنْدَادَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ الْأَضْدَادَ لِأَوْلِیَاءِ اللَّهِ الَّذِینَ سَمَّوْهُمْ بِأَسْمَاءِ خِیَارِ خَلَائِقِ اللَّهِ وَ لَقَّبُوهُمْ بِأَلْقَابِ أَفَاضِلِ الْأَئِمَّهًِْ الَّذِینَ نَصَبَهُمُ اللَّهُ لِإِقَامَهًِْ دِینِ اللَّهِ.
امام عسکری (علیه السلام) آنها کر و لال و کورند و راه هدایت را نمیبینند [و به این سبب] از شریکانی غیر از خداوند و دشمنان خدا تبعیّت میکنند. آنها [به ناحق رهبران خود] را به نام و القاب بهترین مخلوقات خدا و با فضیلتترین امامان (علیهم السلام) که خدا خود آنها را برای برپاداشتن دین منصوب کرده میخوانند.
الصّادق (علیه السلام)- فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ کُفُّوا أَلْسِنَتَکُمْ إِلَّا مِنْ خَیْرٍ وَ إِیَّاکُمْ أَنْ تُذْلِقُوا أَلْسِنَتَکُمْ بِقَوْلِ الزُّورِ وَ الْبُهْتَانِ وَ الْإِثْمِ وَ الْعُدْوَانِ فَإِنَّکُمْ إِنْ کَفَفْتُمْ أَلْسِنَتَکُمْ عَمَّا یَکْرَهُهُ اللَّهُ مِمَّا نَهَاکُمْ عَنْهُ کَانَ خَیْراً لَکُمْ عِنْدَ رَبِّکُمْ مِنْ أَنْ تُذْلِقُوا أَلْسِنَتَکُمْ بِهِ فَإِنَّ ذَلْقَ اللِّسَانِ فِیمَا یَکْرَهُهُ اللَّهُ وَ فِیمَا یَنْهَی عَنْهُ مَرْدَاهًٌْ لِلْعَبْدِ عِنْدَ اللَّهِ وَ مَقْتٌ مِنَ اللَّهِ وَ صَمَمٌ وَ بُکْمٌ وَ عَمًی یُورِثُهُ اللَّهُ إِیَّاهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ فَتَصِیرُوا کَمَا قَالَ اللَّهُ صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ.
امام صادق (علیه السلام) تقوای الهی را رعایت کنید! زبان خود را جز در کار نیک نگهدارید! مبادا به حرف زور و تهمت و گناه و ستم، لب بگشائید! اگر شما زبان را از منهیّات الهی، نگهدارید، [این کار] در نزد پروردگار از اینکه در اینگونه موارد سخن برانید، برای خودتان بهتر است. زیرا زبانگشودن به چیزهایی که خدا نهی کرده و ناپسند میدارد، موجب هلاک بنده و برانگیختهشدن خشم خداست و [خداوند] او را در قیامت کر، لال و کور مینماید و او وارث این صفات میشود، به این صورت که خداوند در این آیه فرموده درمیآید: صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ.
العسکری (علیه السلام)- فَهُمْ لا یَعْقِلُونَ أَمْرَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ.
امام عسکری (علیه السلام) فَهُمْ لا یَعْقِلُونَ یعنی آنها فرمان خداوند عزّوجلّ را نمیفهمند.
الصّادق (علیه السلام)- فَهُمْ لا یَعْقِلُونَ یَعْنِی لَا یَنْطِقُونَ وَ لا یُؤْذَنُ لَهُمْ فَیَعْتَذِرُونَ.
امام صادق (علیه السلام) فَهُمْ لا یَعْقِلُونَ یعنی [آن کفّار در آخرت] حرف نمیزنند و به آنها اجازهی عذرخواهی داده نمیشود.