آیه فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ [279]
اگر چنین نمىکنید، بدانید خدا و رسولش، به شما اعلان جنگ مىکنند. و اگر توبه کنید، سرمایههایتان [بدون سود]، از آن شماست [و به این صورت]؛ نه ستم مىکنید، و نه بر شما ستم مىشود.
علیبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- مَنْ أَخَذَ الرِّبَا وَجَبَ عَلَیْهِ الْقَتْلُ وَ کُلُّ مَنْ أَرْبَی وَجَبَ عَلَیْهِ الْقَتْلُ.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه) هرکس ربا بگیرد، کشتنش واجب است و تمامی ربادهندگان نیز باید کشته شوند.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ التَّوْبَهًَْ مُطَهِّرَهًٌْ مِنْ دَنَسِ الْخَطِیئَهًِْ قَالَ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَ ذَرُوا ما بَقِیَ مِنَ الرِّبا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ إِلَی قَوْلِهِ تَظْلِمُونَ فَهَذَا مَا دَعَا اللَّهُ إِلَیْهِ عِبَادَهُ مِنَ التَّوْبَهًِْ وَ وَعَدَ عَلَیْهَا مِنْ ثَوَابِهِ فَمَنْ خَالَفَ مَا أَمَرَهُ اللَّهُ بِهِ مِنَ التَّوْبَهًِْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَیْهِ وَ کَانَتِ النَّارُ أَوْلَی بِهِ وَ أَحَقَّ.
امام صادق (علیه السلام) توبه، پاککنندهی ناپاکی گناه است. خداوند فرمود: یا أَیها الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّه وَذَرُواْ مَا بَقِی مِنَ الرِّبَا إِن کنتُم مُّؤْمِنِینَ* فَإِن لَّمْ تَفْعَلُواْ فَأْذَنُواْ بِحَرْبٍ مِّنَ اللهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِن تُبْتُمْ فَلَکُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِکُمْ لَا تَظْلِمُونَ وَ لَا تُظْلَمُونَ و این همان توبهای است که خداوند بندگانش را به آن دعوت نمود و نوید ثواب آن را داد. بنابراین هرکس که با توبهای که خداوند به آن امر فرمود مخالفت کند، خداوند بر او خشم خواهدگرفت و آتش بر او سزاوارتر خواهدبود.
الباقر (علیه السلام)- فِی الرَّجُلِ یَکُونُ عَلَیْهِ الدَّیْنُ إِلَی أَجَلٍ مُسَمًّی فَیَأْتِیهِ غَرِیمُهُ فَیَقُولُ انْقُدْنِی مِنَ الَّذِی لِی کَذَا وَ کَذَا وَ أَضَعَ لَکَ بَقِیَّتَهُ أَوْ یَقُولُ انْقُدْ لِی بَعْضاً وَ أُمِدَّ لَکَ فِی الْأَجَلِ فِیمَا بَقِیَ عَلَیْکَ قَالَ: لَا أَرَی بِهِ بَأْساً مَا لَمْ یَزْدَدْ عَلَی رَأْسِ مَالِهِ شَیْئاً یَقُولُ اللَّهُ فَلَکُمْ رُؤُسُ أَمْوالِکُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ.
امام باقر (علیه السلام) [فردی پرسید:] دربارهی مردی که امانتی برای مدّت معیّنی، بر گردن خود دارد و فرد طلبکار نزدش میآید و میگوید: «از مقداری که نزد تو دارم فلان مقدار را به من بده و باقی را از تو نمیخواهم». و یا اینکه میگوید: «مقداری از آن را به من پس بده و برای باقی آن به تو مهلت خواهمداد [چه میفرمایید؟ آیا ربا است]»؟ فرمود: «تا زمانی که بر سرمایهی خود چیزی نیفزاید، اشکالی در آن نمیبینم. خداوند میفرماید: فَلَکمْ رُؤُوسُ أَمْوَالِکمْ لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ».
الصّادق (علیه السلام)- لَوْ أَنَ رَجُلًا وَرِثَ مِنْ أَبِیهِ مَالًا وَ قَدْ عَرَفَ أَنَّ فِی ذَلِکَ الْمَالِ رِبًا وَ لَکِنْ قَدِ اخْتَلَطَ فِی التِّجَارَهًِْ بِغَیْرِهِ حَلَالٌ کَانَ حَلَالًا طَیِّباً فَلْیَأْکُلْهُ وَ إِنْ عَرَفَ مِنْهُ شَیْئاً أَنَّهُ رِبًا فَلْیَأْخُذْ رَأْسَ مَالِهِ وَ لْیَرُدَّ الرِّبَا.
امام صادق (علیه السلام) اگر فردی مالی را از پدرش ارث ببرد درحالیکه میداند در آن، ربا است (یعنی مال مخلوط با مال ربوی است) ولیکن در تجارت مالی که حلال و پاک بود با غیر حلال مخلوط شده، پس [حکم حلال دارد] و میتواند آن را بخورد و اگر مشخّصاً مقدار مال ربوی را در آن مال ارثی میشناسد باید اصل مال را بردارد و مال ربوی را [به صاحبانش] برگرداند.