آیه وَ مِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ إِلاَّ الَّذينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْني وَ لِأُتِمَّ نِعْمَتي عَلَيْكُمْ وَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ [150]
و از هر سو خارج شدى، روى خود را به جانب مسجدالحرام كن. و هرجا بوديد، روى خود را بهسوى آن كنيد؛ تا مردم، دليلى بر ضدّ شما نداشتهباشند؛ مگر آنها كه ستمكار [و لجوج] هستند. از آنها نترسيد؛ و از من بترسيد! و [بدانيد اين تغيير قبله، بهخاطر آن بود كه] نعمت خود را بر شما تمام كنم، شايد هدايت شويد.
الباقر (علیه السلام)- إِذَا اسْتَقْبَلْتَ الْقِبْلَهًَْ بِوَجْهِکَ فَلَا تَقْلِبْ وَجْهَکَ عَنِ الْقِبْلَهًِْ فَتَفْسُدَ صَلَاتُکَ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَی قَالَ لِنَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی الْفَرِیضَهًِْ فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَیْثُ ما کُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَکُمْ شَطْرَهُ وَ اخْشَعْ بَصَرَکَ وَ لَا تَرْفَعْهُ إِلَی السَّمَاءِ وَ لَکِنْ حِذَاءَ وَجْهِکَ فِی مَوْضِعِ سُجُودِکَ.
امام باقر (علیه السلام) هنگامیکه [برای نماز] رو بهسوی قبله کردی از آن برنگرد؛ اگر چنین کنی نمازت باطل میشود چراکه خدای متعال در نماز واجب به پیامبرش فرمود: فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَیْثُ ما کُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَکُمْ شَطْرَهُ و چشمت را فرو بیانداز و به آسمان نگاه نکن و لیکن صورتت را موازی و روبروی سجدهگاهت قراربده.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَیْکُمْ حُجَّةٌ یَعْنِی الْیَهُودَ.
امام علی (علیه السلام) تا اینکه مردم یعنی یهود بر شما خرده نگیرند.
علیّبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ یَعْنِی وَ لَا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَ إِلَّا فِی مَوْضِعِ وَ لَا وَ لَیْسَتْ هِیَ اسْتِثْنَاءً.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه) منظور از آیه این است که حتی از ستمگرانشان نیز نترسید و «الّا» در اینجا به معنای «لا» است و معنای استثنا ندارد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَمِمَّا قَالُوهُ عَنِ النَّاسِخِ وَ المَنسُوخِ قَالَ أمِیرُالمُؤمِنِینَ (علیه السلام) ... اَمَّا مَا جَاءَ فِی أَصْلِ التَّنْزِیلِ حَرْفٌ مَکَانَ حَرْفٍ فَهُوَ قَوْلُهُ عَزَّوَجَلَّ لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَیْکُمْ حُجَّةٌ إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ مَعْنَاهُ وَ لَا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُم.
امام علی (علیه السلام) یک نمونه از آیاتی که در اصل نزول حرفی بهجای حرفی دیگر آمد در خصوص این آیه است: لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَیْکُمْ حُجَّةٌ إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ معنای آن این است که نه کسانی از آنها که ظلم کردند [در این آیه حرف «إِلَّا» به جای «لا» به کار بردهشده است].
علیبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ أَمَّا مَا هُوَ حَرْفٌ مَکَانَ حَرْفٍ فَقَوْلُهُ لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَیْکُمْ حُجَّةٌ إِلاَّ الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ یَعْنِی وَ لَا لِلَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه) امّا حرفی که بهجای حرف دیگر [در قرآن] آمده است را میتوان در این آیه دانست [که به این صورت]: تا مردم و نیز ظالمان ایشان بر شما دلیلی نیاورند و نه ظالمانشان معنی میشود. (در واقع در این آیه حرف «إلّا» به جای «لا» آمده است).