آیه وَ لا تَجْعَلُوا أللهَ عُرْضَةً لِأَيْمانِكُمْ أَنْ تَبَرُّوا وَ تَتَّقُوا وَ تُصْلِحُوا بَيْنَ النَّاسِ وَ أللهُ سَميعٌ عَليمٌ [224]
خدا را در معرض سوگندهاى خود قرار ندهید؛ و براى این که نیکى کنید، و تقوا پیشه سازید، و در میان مردم اصلاح کنید [با سوگند خود به خداوند، مانعتراشى نکنید و بدانید] خداوند شنوا و داناست.
الصّادق (علیه السلام)- هُوَ قَوْلُ الرَّجُلِ لَا وَ اللَّهِ وَ بَلَی وَ اللَّهِ.
امام صادق (علیه السلام) منظور آن است که فردی بگوید: «نه! به خدا قسم! و آری! به خدا سوگند»!
علیّبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- هُوَ قَوْلُ الرَّجُلِ فِی کُلِ حَالَهًٍْ لَا وَ اللَّهِ وَ بَلَی وَ اللَّه.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه) آن است که شخص در هر حالی با جملاتی مثل «نه! به خدا قسم!» یا «آری! به خدا قسم!» قسم بخورد.
الباقر (علیه السلام)- لَا یُسْتَحْلَفُ الْعَبْدُ إِلَّا عَلَی عِلْمِهِ وَ قَالَ فِی قَوْلِهِ وَ لا تَجْعَلُوا اللهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ قَالَ لَا وَ اللَّهِ وَ بَلَی وَ اللَّهِ.
امام باقر (علیه السلام) بنده جز بر مبنای علم خویش سوگند نمیخورد و خداوند در کلامش فرمود: وَلا تَجْعَلُوا اللهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ [که منظور،] با کلماتی مثل «نه! به خدا قسم»! یا «آری! به خدا قسم»! سوگند یادکردن است.
الصّادق (علیه السلام)- لَا تَحْلِفُوا بِاللَّهِ صَادِقِینَ وَ لَا کَاذِبِینَ فَإِنَّهُ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ لا تَجْعَلُوا اللهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ.
امام صادق (علیه السلام) به خدا سوگند یاد نکنید! چه راستگو باشید و چه دروغگو؛ زیرا خداوند عزّوجلّ میفرماید: وَ لا تَجْعَلُوا اللهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ حَلَفَ بِاللَّهِ فَلْیَصْدُقْ وَ مَنْ لَمْ یَصْدُقْ فَلَیْسَ مِنَ اللَّهِ وَ مَنْ حُلِفَ لَهُ بِاللَّهِ فَلْیَرْضَ وَ مَنْ لَمْ یَرْضَ فَلَیْسَ مِنَ اللَّه.
امام صادق (علیه السلام) هرکه به خدا سوگند خورد باید راست بگوید و هرکه راست نگوید از خدا نیست و هرکه [برای اثبات مطلبی به او] برایش، به خدا سوگند خوردند، باید راضی شود و اگر نشد از خدا نیست.
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ حَلَفَ بِاللَّهِ کَاذِباً کَفَرَ وَ مَنْ حَلَفَ بِاللَّهِ صَادِقاً أَثِمَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ لا تَجْعَلُوا اللهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ.
امام صادق (علیه السلام) هرکس به خدا به دروغ سوگند بخورد، کافر گشته است و هرکس به راست به خدا سوگند بخورد، گناه کرده است؛ زیرا خداوند عزّوجلّ میفرماید: وَ لا تَجْعَلُوا اللهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ
الباقر (علیه السلام)- وَ لا تَجْعَلُوا اللهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ قَالَ: یَعْنِی الرَّجُلَ یَحْلِفُ أَنْ لَا یُکَلِّمَ أَخَاهُ وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِکَ أَوْ لَا یُکَلِّمَ أُمَّهُ.
امام باقر (علیه السلام) [دربارهی] وَلاَ تَجْعَلُواْ اللهَ عُرْضَةً لِّأَیمَانِکُمْ فرمود: منظور این است که مرد قسم یاد کند که با برادرش و مانند آن سخن نگوید یا سوگند یاد کند که با مادرش سخن نگوید.
الصّادق (علیه السلام)- هُوَ الرَّجُلُ یَحْلِفُ أَلَّا یُکَلِّمَ أَخَاهُ أَوْ أَبَاهُ أَوْ أُمَّهُ أَوْ مَا أَشْبَهَ ذَلِکَ مِنْ قَطِیعَهًِْ رَحِمٍ أَوْ ظُلْمٍ أَوْ إِثْمٍ فَعَلَیْهِ أَنْ یَفْعَلَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ وَ لَا حِنْثَ عَلَیْهِ إِنْ حَلَفَ أَلَّا یَفْعَلَهُ.
امام صادق (علیه السلام) اگر فرد سوگند یاد کرد که با برادر، پدر، مادر، و یا خویشاوندانی نظیر آنان سخن نگوید که در نتیجهی آن، قطع رحم صورت گیرد و یا ظلمی یا گناهی مرتکب شود، باید در این حالت امر خداوند را اطاعت کند و گناهی بر ذمّهی او نیست که به سوگندش که سوگند خورده آن کار را انجام ندهد عمل نکند.
الصّادق (علیه السلام)- إِذَا دُعِیتَ لِصُلْحٍ بَیْنَ اثْنَیْنِ فَلَا تَقُلْ عَلَیَّ یَمِینٌ أَلَّا أَفْعَلَ.
امام صادق (علیه السلام) وقتی تو را برای آشتیدادن بین دو نفر، دعوت کردند، نگو: «من قسم خوردهام که این کار را نکنم». [که در این شرایط، شکستن آن قسم، گناه نیست].
الصّادق (علیه السلام)- إِذَا اسْتَعَانَ رَجُلٌ بِرَجُلٍ عَلَی صُلْحٍ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ رَجُلٍ فَلَا یَقُولَنَّ إِنَّ عَلَیَّ یَمِیناً أَلَّا أَفْعَلَ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ وَ لا تَجْعَلُوا اللهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ أَنْ تَبَرُّوا وَ تَتَّقُوا وَ تُصْلِحُوا بَیْنَ النَّاسِ.
امام صادق (علیه السلام) اگر مردی از مرد دیگر کمک بخواهد تا بین او و دیگری آشتی برقرار کند، آن مرد نباید بگوید که «من قسم خوردهام که این کار را انجام ندهم». و آیهی: وَلاَ تَجْعَلُواْ اللهَ عُرْضَةً لِّأَیمَانِکُمْ أَن تَبَرُّواْ وَتَتَّقُواْ وَتُصْلِحُواْ بَینَ النَّاسِ به همین معنا است.
الصّادق (علیه السلام)- هُوَ الرَّجُلُ یُصْلِحُ بَیْنَ الرَّجُلَیْنِ فَیَحْمِلُ مَا بَیْنَهُمَا مِنَ الْإِثْمِ.
امام صادق (علیه السلام) منظور از آیه، کسی است که بین دو نفر، آشتی برقرار میکند و بار گناه مابین آن دو را بر دوش خود میگیرد.