آیه الَّذينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ [274]
کسانى که اموال خود را، شب یا روز، پنهان یا آشکار، انفاق مى‌کنند، مزدشان نزد پروردگارشان [محفوظ] است؛ نه ترسى بر آنهاست، و نه اندوهگین مى‌شوند.
الصّادق (علیه السلام)- عَن أَبی بَصیر قال: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِهِ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً قَالَ لَیْسَ مِنَ الزَّکَاهًِْ.
امام صادق (علیه السلام) أبوبصیر گوید: «از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی این سخن باری تعالی: الَّذِینَ ینفِقُونَ أَمْوَالَهم بِاللَّیلِ وَالنَّهارِ سِرًّا وَعَلاَنِیةً پرسیدم. ایشان فرمود: این آیه درباره‌ی زکات نمی‌باشد».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- یَا عَلِیُّ (علیه السلام) النَّفَقَهًُْ عَلَی الْخَیْلِ الْمُرْتَبَطَهًِْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ هِیَ النَّفَقَهًُْ الَّتِی قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) [در خطاب به امام علی (علیه السلام)] ای علی! مواجبی که به لشکر خدا تعلّق می‌گیرد، همان نفقه‌ای است که خداوند عزّوجلّ فرمود: الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَنَّ النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) سُئِلَ عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَی الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ مَنْ هُمْ فَقَالَ (صلی الله علیه و آله) أَصْحَابُ الْخَیْلِ ثُمَّ قَالَ الْمُنْفِقُ عَلَی الْخَیْلِ کَالْبَاسِطِ یَدَیْهِ بِالصَّدَقَهًِْ لَا یَقْبِضُهَا وَ أَبْوَالُهَا وَ أَرْوَاثُهَا یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ کَذَکِیِّ الْمِسْکِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) از پیغمبر (صلی الله علیه و آله) در مورد آیه‌ی: الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ سؤال شد که «این افراد چه کسانی می‌باشند»؟ فرمود: «صاحبان اسب‌های جنگی». سپس فرمود: «آنکه برای اسب‌های [جنگی و تجهیز جبهه] هزینه می‌دهد، چون کسی است که با دو دست صدقه می‌دهد و بول و سرگین آن اسب‌ها در قیامت چون مشک پاک [برای صدقه‌دهنده‌ی او] است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بَعَثَ مَعَ عَلِیٍّ (علیه السلام) ثَلَاثِینَ فَرَساً فِی غَزْوَهًِْ ذَاتِ السَّلَاسِلِ وَ قَالَ یَا عَلِیُّ أَتْلُو عَلَیْکَ آیَهًًْ فِی نَفَقَهًِْ الْخَیْلِ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً فَهِیَ النَّفَقَهًُْ عَلَی الْخَیْلِ سِرّاً وَ عَلَانِیَهًًْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) [از امام صادق (علیه السلام) از پدرانش نقل شده‌است:] رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) به همراه علی (علیه السلام) در غزوه‌ی ذات‌السّلاسل، سی اسب [جنگی] فرستاد و فرمود: «برای تو آیه‌ای در مورد هزینه‌کردن برای [تهیّه و تجهیز] اسب‌های [جنگی] می‌خوانم: الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً که منظور همین هزینه‌کردن آشکار و پنهان، برای [تجهیز] اسب‌های جنگی است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- نَزَلَتْ فِی النَّفَقَهًِْ عَلَی الْخَیْلِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) [این آیه] در مورد تجهیز اسب‌های [جنگی] نازل شده است. (پولی که در جهت تجهیز اسب‌های جنگی انفاق می‌شود).
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَا عَلِیُّ (علیه السلام) مَا عَمِلْتَ فِی لَیْلَتِکَ قَالَ وَ لِمَ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ نَزَلَتْ فِیکَ أَرْبَعَهًُْ مَعَالِیَ قَالَ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی کَانَتْ مَعِی أَرْبَعَهًُْ دَرَاهِمَ فَتَصَدَّقْتُ بِدِرْهَمٍ لَیْلًا وَ بِدِرْهَمٍ نَهَاراً وَ بِدِرْهَمٍ سِرّاً وَ بِدِرْهَمٍ عَلَانِیَهًًْ قَالَ فَإِنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ فِیکَ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «ای علی! در شب گذشته چه کردی»؟ فرمود: «ای رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) چرا می‌پرسید»؟ [پیامبر (صلی الله علیه و آله)] فرمود: «[چون] چهار جایگاه رفیع درباره‌ی تو نازل شد». [علی (علیه السلام)] گفت: «پدر و مادرم فدایت! چهاردرهم با خود داشتم که یکی را در شب و یکی را در روز و یکی را مخفیانه و یکی را آشکارا بخشیدم. [پیامبر (صلی الله علیه و آله)] فرمود: خداوند درباره‌ی تو نازل فرمود: الَّذِینَ ینفِقُونَ أَمْوَالَهم بِاللَّیلِ وَالنَّهارِ سِرًّا وَعَلاَنِیةً فَلَهمْ أَجْرُهمْ عِندَ رَبِّهمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَیهمْ وَلاَ همْ یحْزَنُونَ».
اارّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) نَزَلَتْ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً فِی عَلِیٍّ (علیه السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله) آیه‌ی: الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً در شأن علی (علیه السلام) نازل شده است.
الباقر (علیه السلام)- نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ فِی عَلِیٍّ (علیه السلام) کَانَتْ مَعَهُ أَرْبَعَهًُْ دَرَاهِمَ فَتَصَدَّقَ بِوَاحِدٍ لَیْلًا وَ بِوَاحِدٍ نَهَاراً وَ بِوَاحِدٍ سِرّاً وَ بِوَاحِدٍ عَلَانِیَهًْ.
امام باقر (علیه السلام) این آیه درمورد علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) نازل شد. او چهاردرهم با خود داشت که یک درهم شب، یک درهم روز، یک درهم پنهانی و درهمی از آن را هم آشکارا صدقه‌دادند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- نَزَلَتْ فِی عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) وَ ذَلِکَ أَنَّهُ أَنْفَقَ أَرْبَعَ دَرَاهِمَ أَنْفَقَ فِی سَوَادِ اللَّیْلِ دِرْهَماً وَ فِی وُضُوحِ النَّهَارِ دِرْهَماً وَ سِرّاً دِرْهَماً وَ عَلَانِیَهًًْ دِرْهَماً فَلَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) أَیُّکُمْ صَاحِبُ هَذِهِ النَّفَقَهًِْ فَأَمْسَکَ الْقَوْمُ فَعَادَهَا النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) فَقَامَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) وَ قَالَ أَنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ فَتَلَا النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ.
ابن‌عباس (رحمة الله علیه) آیه در مورد علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) نازل شد. زیرا ایشان چهار درهم انفاق کرد؛ در تاریکی شب یک درهم، در روشنایی روز یک درهم، یک درهم پنهانی و درهمی هم آشکارا انفاق فرمود. [و از این رو] این آیه نازل شد، پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «کدام یک از شما این‌گونه انفاق کرده است»؟ قوم [از پاسخ‌دادن] خودداری کردند. پس حضرت سؤال را تکرار نمود و این‌بار علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) برخاست و فرمود: «من، ای رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله)! پس پیامبر (صلی الله علیه و آله) آیه‌ی: فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ را تلاوت فرمود».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- صَدَقَهًُْ السِّرِّ تُطْفِئُ غَضَبَ الرَّب.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) صدقه‌ی پنهانی، خشم خدا را فرو می‌نشاند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ یَعْنِی ثَوَابَهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ.
ابن‌عباس (رحمة الله علیه) فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ یعنی ثواب ایشان، نزد پروردگارشان است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ مِنْ قِبَلِ الْعَذَابِ وَ مِنْ قِبَلِ الْمَوْتِ یَعْنِی فِی الْآخِرَهًِْ.
ابن‌عباس (رحمة الله علیه) وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ [یعنی] از عذاب و مرگ نمی‌هراسند و محزون نمی‌شوند؛ یعنی در آخرت چنین هستند.