آیه ثُمَّ بَعَثْناكُمْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ [56]
سپس شما را پس از مرگتان، حيات بخشيديم؛ شايد شكرگذارى كنيد
الرّضا (علیه السلام)- بَعَثَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ عَلَیْهِمْ صَاعِقَهًًْ فَأَخَذَتْهُمْ بِظُلْمِهِمْ فَمَاتُوا فَقَالَ مُوسَی (علیه السلام) یَا رَبِّ مَا أَقُولُ لِبَنِیإِسْرَائِیلَ إِذَا رَجَعْتُ إِلَیْهِمْ وَ قَالُوا: إِنَّکَ ذَهَبْتَ بِهِمْ فَقَتَلْتَهُمْ لِأَنَّکَ لَمْ تَکُنْ صَادِقاً فِیمَا ادَّعَیْتَ مِنْ مُنَاجَاهًِْ اللَّهِ إِیَّاکَ فَأَحْیَاهُمُ اللَّهُ وَ بَعَثَهُمْ مَعَهُ.
امام رضا (علیه السلام) پس از آنکه خداوند عزّوجلّ صاعقهای بر آنان فرستاد [آن گروه از بنیاسرائیل که همراه موسی (علیه السلام) به طور آمدهبودند] و صاعقه آنان را به خاطر ظلمشان از بین برد، حضرت موسی (علیه السلام) به خداوند عرضهداشت: «خداوندا! وقتی نزد بقیّهی بنیاسرائیل برگردم و ایشان بگویند «تو آنان را بردی و به کشتن دادی؛ چون دروغ گفتهبودی که خدا به نجوا با تو سخن گفته است، من چه جوابی به آنان بدهم»؟ در این هنگام خداوند آنان را زنده کرده و به همراه موسی (علیه السلام) [بهسوی شهر] فرستاد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِنَّ هَؤُلَاءِ قَدْ رَجَعُوا إِلَی مَنَازِلِهِمْ بَعْدَ مَا مَاتُوا فَقَالَ ابْنُالْکَوَّاءِ: وَ مَا ذَاکَ ثُمَّ أَمَاتَهُمْ فَکَأَنَّهُمْ فَقَالَ لَهُ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام): لَا وَیْلَکَ أَ وَ لَیْسَ قَدْ أَخْبَرَ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ حَیْثُ یَقُولُ وَ ظَلَّلْنا عَلَیْکُمُ الْغَمامَ وَ أَنْزَلْنا عَلَیْکُمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوی فَهَذَا بَعْدَ الْمَوْتِ إِذْ بَعَثَهُمْ.
امام علی (علیه السلام) امام (علیه السلام) [در پاسخ به ابنکواء] فرمودند: «ای ابنکواد! آیا این کلام را دروغ میپنداری که آنها (آن دسته از بنیاسرائیل که با موسی (علیه السلام) به طور رفتند) پس از آن که مردهبودند، [زنده شده و] به خانههای خود بازگشتند»؟ ابنکوّاء به امیرالمؤمنین (علیه السلام) عرضکرد: «معنای این که سپس آنها را در همانجا که زنده کردهبود میراند چیست»؟ حضرت (علیه السلام) فرمود: «وای بر تو! آیا کتاب خدا در این مورد به تو آگاهی نداده است؟ آنجا که میفرماید: وَظَلَّلْنَا عَلَیْکُمُ الْغَمَامَ وَأَنزَلْنَا عَلَیْکُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَی و این اتّفاق مربوط به زمانی است که خداوند آنها را پس از آنکه میراند، دوباره زنده کرد (یعنی پس از آنکه بالای کوه طور مردند و سپس زنده شدند، طبق این آیه، از نعمتهای الهی بهرهمند شدند، بنابراین امکان نداشته که پس از زنده شدن مجدّدا همانجا مرده باشند)».
العسکری (علیه السلام)- بَعَثْنَا أَسْلَافَکُمْ.
امام عسکری (علیه السلام) [ای یهودیان!] ما گذشتگان شما را [پس از آنکه میراندیم مجدداً در همین دنیا] برانگیختیم [و زندهکردیم].
العسکری (علیه السلام)- أَیْ مِنْ بَعْدِ مَوْتِ أَسْلَافِکُمْ.
امام عسکری (علیه السلام) پس از مرگ پیشینیانتان، [مجدّداَ آنها را] برانگیختم.
الرّضا (علیه السلام)- فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَهًُْ فَاحْتَرَقُوا عَنْ آخِرِهِمْ وَ بَقِیَ مُوسَی (علیه السلام) وَحِیداً فَقَالَ: یَا رَبِّ! إِنِّی اخْتَرْتُ سَبْعِینَ رَجُلًا مِنْ بَنِیإِسْرَائِیلَ فَجِئْتُ بِهِمْ وَ أَرْجِعُ وَحْدِی فَکَیْفَ یُصَدِّقُنِی قَوْمِی بِمَا أُخْبِرُهُمْ بِهِ فَلَوْ شِئْتَ أَهْلَکْتَهُمْ مِنْ قَبْلُ وَ إِیَّایَ أَ تُهْلِکُنا بِما فَعَلَ السُّفَهاءُ مِنَّا فَأَحْیَاهُمُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ مِنْ بَعْدِ مَوْتِهِمْ.
امام رضا (علیه السلام) صاعقهای آنها را گرفته و همگی سوختند. موسی (علیه السلام) تنها ماند. فرمود: «خدایا من هفتاد نفر از بنیاسرائیل را انتخاب کرده و آوردم و حال تنها برگردم!؟ چگونه قوم من حرف مرا قبول کنند؟ [خداوندا تو حکیمی] و اگر اراده میکردی، پیش از این نیز میتوانستی من و آنها را هلاک کنی [امّا] آیا تو ما را به خاطر عملکرد سفیهان و بیخردان ما (آنها که از روی بیخردی طلب دیدن خدا کردند) هلاک میکنی»؟! خداوند نیز پس از مرگ، آنها را زنده کرد.
العسکری (علیه السلام)- أَیْ لَعَلَّ أَسْلَافَکُمْ یَشْکُرُونَ الْحَیَاهًَْ الَّتِی فِیهَا یَتُوبُونَ وَ یَقْلَعُونَ وَ إِلَی رَبِّهِمْ یُنِیبُونَ لَمْ یُدِمْ عَلَیْهِمْ ذَلِکَ الْمَوْتَ فَیَکُونَ إِلَی النَّارِ مَصِیرُهُمْ وَ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ.
امام عسکری (علیه السلام) شاید گذشتگان شما شکرگزار زندگی [دوبارهای که به آنها دادهشد] باشند که بتوانند در آن، توبه کرده و [وابستگی به] دنیا را ترک گویند، و بهسوی پروردگارشان بازگردند [و توبه کنند]؛ که اگر آن مرگ ادامه داشت [و خدا زندهشان نمیکرد، به سبب گناهشان] حتماً کارشان به جهنّم ختم میشد و تا ابد در آنجا میماندند.