آیه ۲۷ - سوره بقره

آیه الَّذينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللهِ مِنْ بَعْدِ ميثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ [27]

[همان] كسانى كه پيمان خدا را پس از محكم‌ساختن آن، مى‌شكنند؛ و پيوندهايى را كه خدا دستور داده برقرار سازند، قطع نموده و در روى زمين فساد مى‌كنند؛ آنها زيانكاران [واقعى] هستند.

[همان] کسانی که پیمان خدا را می‌شکنند

۱ -۱
(بقره/ ۲۷)

الباقر (علیه السلام)- ... ثُمَّ وَصَفَ هَؤُلَاءِ الْفَاسِقِینَ الْخَارِجِینَ عَنْ دِینِ اللَّهِ وَ طَاعَتِهِ مِنْهُمْ فَقَالَ عَزَّوَجَلَّ الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ الله الْمَأْخُوذَ عَلَیْهِمْ لِلَّهِ بِالرُّبُوبِیَّهًِْ وَ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) بِالنُّبُوَّهًِْ وَ لِعَلِیٍّ (علیه السلام) بِالْإِمَامَهًِْ وَ لِشِیعَتِهِمَا بِالْمَحَبَّهًِْ وَ الْکَرَامَهًِْ.

امام باقر (علیه السلام) سپس خداوند عزّوجلّ به وصف آن نافرمانان که از دین خدا و اطاعت او خارج شده‌اند پرداخته و فرمود: الَّذِینَ یَنقُضُونَ عَهْدَ اللهِ منظور عهد و پیمان خداست که از ایشان بر پذیرش ربوبیّت خدا، رسالت محمّد (امامت علی (علیه السلام) و محبّت و گرامیداشت شیعیان محمّد (و علی (علیه السلام) گرفته شده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۰۶
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۸۸/ الإمام العسکری، ص۲۰۶/ البرهان

محکم‌ساختن آن

۲ -۱
(بقره/ ۲۷)

الباقر (علیه السلام)- ... مِنْ بَعْدِ مِیثاقِهِ إِحْکَامِهِ وَ تَغْلِیظِهِ.

امام باقر (علیه السلام) منظور از «میثاق عهد»، محکم و استوارکردن عهد است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۰۶
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۸۸/ الإمام العسکری، ص۲۰۶/ البرهان

پیوندهایی را که خدا دستور داده برقرار سازند، قطع نموده‌اند

۳ -۱
(بقره/ ۲۷)

الصّادق (علیه السلام)- دَخَلَ عَمْرُوبْنُ‌عُبَیْدٍ عَلَی الصّادق (علیه السلام) وَ قَالَ: أُحِبُّ أَنْ أَعْرِف الْکَبَائِرَ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ. فَقَالَ: نَعَم ... ِ وَ نَقْضُ الْعَهْدِ وَ قَطِیعَهًُْ الرَّحِمِ الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللهِ.

امام صادق (علیه السلام) عمروبن‌عبید بر امام صادق (علیه السلام) واردشده و عرض کرد: «دوست دارم گناهان کبیره را از روی قرآن بشناسم». امام (علیه السلام) در جواب فرمودند: ... پیمان‌شکنی و قطع پیوند خویشاوندی [از گناهان کبیره است]. در این خصوص خداوند متعال فرموده است: الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللهِ ...

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۰۶
بحارالأنوار، ج۴۷، ص۲۱۶/ المناقب، ج۴، ص۲۵۱
۳ -۲
(بقره/ ۲۷)

الباقر (علیه السلام)- ... ما أَمَرَ اللهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ مِنَ الْأَرْحَامِ وَ الْقَرَابَاتِ أَنْ یَتَعَاهَدُوهُمْ وَ یَقْضُوا حُقُوقَهُمْ وَ أَفْضَلُ رَحِمٍ وَ أَوْجَبُهُ حَقّاً رَحِمُ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) فَإِنَّ حَقَّهُمْ بِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) کَمَا أَنَّ حَقَّ قَرَابَاتِ الْإِنْسَانِ بِأَبِیهِ وَ أُمِّهِ وَ محمد (صلی الله علیه و آله) (صلی الله علیه و آله) أَعْظَمُ حَقّاً مِنْ أَبَوَیْهِ کَذَلِکَ حَقُّ رَحِمِهِ أَعْظَمُ وَ قَطِیعَتُهُ أَفْظَعُ وَ أَفْضَحُ.

امام باقر (علیه السلام) آنچه که خداوند براساس این آیه به بندگان امر کرده تا بندگان به آن متّصل باشند، صله‌ی رحم و ارتباط با نزدیکان است تا مسئولیّت خود را در قبال آنان انجام‌دهند و حقوقشان را ادا کنند. مهمترین خویشاوندانی که ادای حقّشان نسبت به دیگران واجب‌تر است خویشاوندان محمّد (هستند؛ زیرا حقّ آن‌ها نسبت به محمّد (مانند حقّ خویشاوندان انسان نسبت به پدر و مادر است؛ درحالی‌که حقّ محمّد (گرامی‌تر و بزرگ‌مقدارتر از حقّ پدر و مادر انسان است. همین‌طور حقّ خویشاوندان پیامبر (نیز برتر و قطع آن، بدتر و نارواتر است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۰۶
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۸۸/ الإمام العسکری، ص۲۰۶/ البرهان
۳ -۳
(بقره/ ۲۷)

السّجّاد (علیه السلام)- قَالَ قَالَ لِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ (صلی الله علیه و آله): یَا بُنَیَّ! انْظُرْ خَمْسَهًًْ فَلَا تُصَاحِبْهُمْ وَ لَا تُحَادِثْهُمْ وَ لَا تُرَافِقْهُمْ فِی طَرِیقٍ. فَقُلْتُ: یَا أَبَهْ! مَنْ هُمْ؟ قَال: إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَهًْ ... الْقَاطِعِ لِرَحِمِهِ فَإِنِّی وَجَدْتُهُ مَلْعُوناً فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فِی ثَلَاثَهًِْ مَوَاضِعَ ... قَالَ فِی الْبَقَرَهًِْ الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللهِ مِنْ بَعْدِ مِیثاقِهِ وَ یَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ أُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ.

امام سجّاد (علیه السلام) از امام باقر (علیه السلام) نقل شده است پدرم به من فرمود: «پسرم مواظب باش با پنج کس رفیق، همنشین، هم‌صحبت و همسفر نشوی». گفتم: «پدر جان! این‌ها چه کسانی هستند»؟ فرمود: «بپرهیز از همنشینی با ... کسی‌که صله‌ی رحم نمی‌کند. چرا که او را در سه جای قرآن ملعون یافتم ... یکی از آن مواضع، آیه‌ی ألَّذینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللهِ مِنْ بَعْدِ میثاقِهِ وَ یَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ أُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ در سوره‌ی بقره است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۰۶
الکافی، ج۲، ص۳۷۶/ بحارالأنوار، ج۷۱، ص۱۹۶/ الاختصاص، ص۲۳۹/ نورالثقلین؛ فیه: «أنظر ... من هم» محذوفٌ
۳ -۴
(بقره/ ۲۷)

الصّادق (علیه السلام)- ... یَعْنِی مِنْ صِلَهًِْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ الأئمه (علیهم السلام).

امام صادق (علیه السلام) [آنچه که خداوند در این آیه امر کرده که به آن وصل شوید]، اتّصال و ارتباط با امیرالمؤمنین (علیه السلام) و امامان (علیهم السلام) است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۰۸
القمی، ج۱، ص۳۴

در روی زمین فساد می‌کنند

۴ -۱
(بقره/ ۲۷)

الباقر (علیه السلام)- ... یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ بِالْبَرَاءَهًِْ مِمَّنْ فَرَضَ اللَّهُ إِمَامَتَهُ وَ اعْتِقَادَ إِمَامَهًِْ مَنْ قَدْ فَرَضَ اللَّهُ مُخَالَفَتَهُ.

امام باقر (علیه السلام) آنان کسانی هستند که با دشمنی نسبت به کسانی که امامت آن‌ها از جانب خدا واجب شده و با اعتقاد به امامت و پیشوایی کسانی که خداوند مخالفت با آن‌ها را لازم شمرده، در زمین تبهکاری می‌کنند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۰۸
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۸۸/ الإمام العسکری، ص۲۰۶/ البرهان

آنها زیانکاران [واقعی] هستند

۵ -۱
(بقره/ ۲۷)

الباقر (علیه السلام)- ... أُولئِکَ أَهْلُ هَذِهِ الصِّفَهًِْ هُمُ الْخاسِرُونَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ لَمَّا صَارُوا إِلَی النِّیرَانِ وَ حُرِمُوا الْجِنَانَ فَیَا لَهَا مِنْ خَسَارَهًٍْ أَلْزَمَتْهُمْ عَذَابَ الْأَبَدِ وَ حَرَمَتْهُمْ نَعِیمَ الْأَبَدِ.

امام باقر (علیه السلام) چنین اشخاصی به خود ضرر و زیان رسانده‌اند؛ چرا که رهسپار جهنّم شده و از بهشت محروم می‌گردند. وای چه زیانی! که برای همیشه انسان را در عذاب قرار می‌دهد و الی‌الأبد از نعمت محروم می‌نماید!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۲۰۸
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۸۸/ الإمام العسکری، ص۲۰۶/ البرهان؛ فیه: «و أهلیهم» زیادهًٌْ
بیشتر
بقره
همه
مقدمه
۱
۲
۳
۴
۵
۶
۷
۸
۹
۱۰
۱۱
۱۲
۱۳
۱۴
۱۵
۱۶
۱۷
۱۸
۱۹
۲۰
۲۱
۲۲
۲۳
۲۴
۲۵
۲۶
۲۷
۲۸
۲۹
۳۰
۳۱
۳۲
۳۳
۳۴
۳۵
۳۶
۳۷
۳۸
۳۹
۴۰
۴۱
۴۲
۴۳
۴۴
۴۵
۴۶
۴۷
۴۸
۴۹
۵۰
۵۱
۵۲
۵۳
۵۴
۵۵
۵۶
۵۷
۵۸
۵۹
۶۰
۶۱
۶۲
۶۳
۶۴
۶۵
۶۶
۶۷
۶۸
۶۹
۷۰
۷۱
۷۲
۷۳
۷۴
۷۵
۷۶
۷۷
۷۸
۷۹
۸۰
۸۱
۸۲
۸۳
۸۴
۸۵
۸۶
۸۷
۸۸
۸۹
۹۰
۹۱
۹۲
۹۳
۹۴
۹۵
۹۶
۹۷
۹۸
۹۹
۱۰۰
۱۰۱
۱۰۲
۱۰۳
۱۰۴
۱۰۵
۱۰۶
۱۰۷
۱۰۸
۱۰۹
۱۱۰
۱۱۱
۱۱۲
۱۱۳
۱۱۴
۱۱۵
۱۱۶
۱۱۷
۱۱۸
۱۱۹
۱۲۰
۱۲۱
۱۲۲
۱۲۳
۱۲۴
۱۲۵
۱۲۶
۱۲۷
۱۲۸
۱۲۹
۱۳۰
۱۳۱
۱۳۲
۱۳۳
۱۳۴
۱۳۵
۱۳۶
۱۳۷
۱۳۸
۱۳۹
۱۴۰
۱۴۱
۱۴۲
۱۴۳
۱۴۴
۱۴۵
۱۴۶
۱۴۷
۱۴۸
۱۴۹
۱۵۰
۱۵۱
۱۵۲
۱۵۳
۱۵۴
۱۵۵
۱۵۶
۱۵۷
۱۵۸
۱۵۹
۱۶۰
۱۶۱
۱۶۲
۱۶۳
۱۶۴
۱۶۵
۱۶۶
۱۶۷
۱۶۸
۱۶۹
۱۷۰
۱۷۱
۱۷۲
۱۷۳
۱۷۴
۱۷۵
۱۷۶
۱۷۷
۱۷۸
۱۷۹
۱۸۰
۱۸۱
۱۸۲
۱۸۳
۱۸۴
۱۸۵
۱۸۶
۱۸۷
۱۸۸
۱۸۹
۱۹۰
۱۹۱
۱۹۲
۱۹۳
۱۹۴
۱۹۵
۱۹۶
۱۹۷
۱۹۸
۱۹۹
۲۰۰
۲۰۱
۲۰۲
۲۰۳
۲۰۴
۲۰۵
۲۰۶
۲۰۷
۲۰۸
۲۰۹
۲۱۰
۲۱۱
۲۱۲
۲۱۳
۲۱۴
۲۱۵
۲۱۶
۲۱۷
۲۱۸
۲۱۹
۲۲۰
۲۲۱
۲۲۲
۲۲۳
۲۲۴
۲۲۵
۲۲۶
۲۲۷
۲۲۸
۲۲۹
۲۳۰
۲۳۱
۲۳۲
۲۳۳
۲۳۴
۲۳۵
۲۳۶
۲۳۷
۲۳۸
۲۳۹
۲۴۰
۲۴۱
۲۴۲
۲۴۳
۲۴۴
۲۴۵
۲۴۶
۲۴۷
۲۴۸
۲۴۹
۲۵۰
۲۵۱
۲۵۲
۲۵۳
۲۵۴
۲۵۵
۲۵۶
۲۵۷
۲۵۸
۲۵۹
۲۶۰
۲۶۱
۲۶۲
۲۶۳
۲۶۴
۲۶۵
۲۶۶
۲۶۷
۲۶۸
۲۶۹
۲۷۰
۲۷۱
۲۷۲
۲۷۳
۲۷۴
۲۷۵
۲۷۶
۲۷۷
۲۷۸
۲۷۹
۲۸۰
۲۸۱
۲۸۲
۲۸۳
۲۸۴
۲۸۵
۲۸۶