آیه لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ الْكِتابِ وَ النَّبِيِّينَ وَ آتَى الْمالَ عَلى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكينَ وَ ابْنَ السَّبيلِ وَ السَّائِلينَ وَ فِي الرِّقابِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا وَ الصَّابِرينَ فِي الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حينَ الْبَأْسِ أُولئِكَ الَّذينَ صَدَقُوا وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ (177( (النُّزُولُ [177]
نيكى، اين نيست كه [به هنگام نماز] روى خود را به سوى مشرق يا مغرب كنيد؛ [و تمام گفتگوى شما، درباره‌ی قبله و تغيير آن باشد؛] بلكه نيكوكار كسى است كه به خدا و روز واپسين و فرشتگان و كتاب خدا و پيامبران، ايمان آورده؛و مال خود را با همه‌ی علاقه‌اى كه به آن دارد، به خويشاوندان و يتيمان و مستمندان و واماندگان در سفر و سائلان و بردگان، انفاق مى‌كند؛و نماز را برپا مى‌دارد و زكات را مى‌پردازد؛ و [همچنين] كسانى‌كه به عهد خود به هنگامى كه عهد بستند وفا مى‌كنند؛ و در برابر سختى‌ها و زيان‌ها و هنگام جنگ، استقامت مى‌ورزند؛ اين‌ها كسانى هستند كه راست مى‌گويند؛ [و گفتار و كردارشان با اعتقادشان هماهنگ است؛] و اين‌ها پرهيزگارانند. ۱۷۷( ( سبب نزول
الصّادق (علیه السلام)- مَطَرَتِ السَّمَاءُ بِالْمَدِینَهًِْ فَلَمَّا تَقَشَّعَتِ السَّمَاءُ وَ خَرَجَتِ الشَّمْسُ خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی أُنَاسٍ مِنَ الْمُهَاجِرِینَ وَ الْأَنْصَارِ فَجَلَسَ وَ جَلَسُوا حَوْلَهُ إِذَا أَقْبَلَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): لِمَنْ حَوْلَهُ هَذَا عَلِیٌّ (علیه السلام) قَدْ أَتَاکُمْ تَقِیَّ الْقَلْبِ نَقِیَّ الْکَفَّیْنِ هَذَا عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) لَا یَقُولُ إِلَّا صَوَاباً تَزُولُ الْجِبَالُ وَ لَا یَزُولُ عَنْ دِینِهِ فَلَمَّا دَنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَجْلَسَهُ بَیْنَ یَدَیْهِ فَقَالَ: یَا عَلِیُّ (علیه السلام)! أَنَا مَدِینَهًُْ الْحِکْمَهًِْ وَ أَنْتَ بَابُهَا فَمَنْ أَتَی الْمَدِینَهًَْ مِنَ الْبَابِ وَصَلَ. یَا عَلِیُّ (علیه السلام)! أَنْتَ بَابِیَ الَّذِی أُوتِیَ مِنْهُ وَ أَنَا بَابُ اللَّهِ فَمَنْ أَتَانِی مِنْ سِوَاکَ لَم یَصِلْ وَ مَنْ أَتَی سِوَایَ لَمْ یَصِلْ فَقَالَ الْقَوْمُ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ مَا یَعْنِی بِهَذَا قَالَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ بِهِ قُرْآناً لَیْسَ الْبِرُّ إِلَی آخِرِ الْآیَهًِْ.
امام صادق (علیه السلام) در مدینه باران بارید. پس از آن زمانی که ابرها پراکنده شده و خورشید بیرون آمد، رسول اکرم (در میان گروهی از مهاجر و انصار آمدند. حضرت نشست و آن‌ها نیز برگرد ایشان نشستند. زمانی که علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) پیش می‌آمد، رسول‌خدا (به اطرافیانش فرمود: «این علی (علیه السلام) است که به‌سوی شما می‌آید؛ قلبی خداترس و دستانی پاک دارد. این علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است که جز به حق سخن نمی‌گوید. اگر کوه [از شدّت فتنه] نابود شود او از دینش دست نمی‌کشد». هنگامی‌که علی (علیه السلام) نزدیک رسول‌خدا (رسید، پیامبر (او را مقابل خود نشاند. پس پیامبر (فرمود: «ای علی (علیه السلام)! من شهر حکمت و تو در آن هستی؛ پس هرکه بخواهد وارد شهر شود باید از درِ آن عبور کند تا به شهر برسد. ای علی (علیه السلام)! تو در ورود من هستی که باید از طریق تو بر من وارد شد و من نیز در [ورودی] خدا هستم. پس هرکس از طریقی غیر از تو بر من وارد شود به من نمی‌رسد و هرکه جدای من به‌سوی خدا رود به او نخواهدرسید». آنگاه عدّه‌ای از مردم از یکدیگر سؤال کردند: «معنای این چیست»؟ پس خداوند این آیه‌ی قرآن را نازل کرد: لَیْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا ... .
ابن‌عباس (رحمة الله علیه)- یُرْوَی أَنَّهُ نَزَلَ فِی عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام).
ابن‌عباس (رحمة الله علیه) روایت شده که این آیه درباره‌ی علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) نازل شده است.
الهادی (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ‌بْنِ عَلِیٍ الْعَسْکَرِیِّ (علیه السلام) عَنْ أَبِیهِ (علیه السلام) وَ ذَکَرَ أَنَّهُ زَارَ بِهَا فِی یَوْمِ الْغَدِیر: السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ سَیِّدَ الْوَصِیِّین ... أَنْتَ الصَّابِرُ فِی الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حِینَ الْبَأْس.
امام هادی (علیه السلام) امام عسکری (علیه السلام) گوید: پدرم در روز غدیر امام علی (علیه السلام) را چنین زیارت می‌فرمود: سلام بر تو ای امیرالمؤمنین (علیه السلام) و ای سرور اوصیاء! ... تو در [هنگام] سختی، زیان و هنگام جنگ، صبور بودی.
السّجّاد (علیه السلام)- إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لَمَّا فَضَّلَ عَلِیّاً (علیه السلام) وَ أَخْبَرَ عَنْ جَلَالَتِهِ عِنْدَ رَبِّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ أَبَانَ عَنْ فَضَائِلِ شِیعَتِهِ وَ أَنْصَارِ دَعْوَتِهِ وَ وَبَّخَ الْیَهُودَ وَ النَّصَارَی عَلَی کُفْرِهِمْ وَ کِتْمَانِهِمْ لِذِکْرِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) فِی کُتُبِهِمْ بِفَضَائِلِهِمْ وَ مَحَاسِنِهِمْ فَخَرَّتِ الْیَهُودُ وَ النَّصَارَی عَلَیْهِمْ فَقَالَتِ الْیَهُودُ قَدْ صَلَّیْنَا إِلَی قِبْلَتِنَا هَذِهِ الصَّلَاهًَْ الْکَثِیرَهًَْ وَ فِینَا مَنْ یُحْیِی اللَّیْلَ صَلَاهًًْ إِلَیْهَا وَ هِیَ قِبْلَهًُْ مُوسَی (علیه السلام) الَّتِی أَمَرَنَا بِهَا وَ قَالَتِ النَّصَارَی: قَدْ صَلَّیْنَا إِلَی قِبْلَتِنَا هَذِهِ الصَّلَاهًَْ الْکَثِیرَهًَْ وَ فِینَا مَنْ یُحْیِی اللَّیْلَ صَلَاهًًْ إِلَیْهَا وَ هِیَ قِبْلَهًُْ عِیسَی (علیه السلام) الَّتِی أَمَرَنَا بِهَا وَ قَالَ کُلُّ وَاحِدٍ مِنَ الْفَرِیقَیْنِ أَ تَرَی رَبَّنَا یُبْطِلُ أَعْمَالَنَا هَذِهِ الْکَثِیرَهًَْ وَ صَلَاتَنَا إِلَی قِبْلَتِنَا لِأَنَّا لَا نَتَّبِعُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) عَلَی هَوَاهُ فِی نَفْسِهِ وَ أَخِیهِ.
امام سجاد (علیه السلام) پیامبراکرم (وقتی علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) را گرامی داشت؛ مقام او را در نزد خدا بیان فرمود و مقام شیعیان و یاران او را توضیح داد. یهودیان و نصرانیان را سرزنش کرد که کفر ورزیدند و فضل و شخصیّت محمّد (و علی (علیه السلام) را که در کتاب‌های آن‌ها ذکر شده بود، کتمان کردند. نصرانیان و یهودیان از روی فخرفروشی اعتراض نمودند. یهودیان گفتند: «ما سال‌هاست بر این قبله نماز می‌خوانیم. بعضی از ما جانب همین قبله شب‌زنده‌داری‌ها نموده‌اند. این همان قبله است که موسی (علیه السلام) به ما دستور داده [به آن رو کنیم]». نصرانیان نیز همین را ادّعا نمودند که «ما سال‌ها بر این قبله نماز خوانده‌ایم و بعضی از ما شب‌زنده‌داری‌ها به‌جانب همین قبله نموده‌اند. این قبله را عیسی (علیه السلام) برای ما معیّن کرده است». سپس هر دو فرقه گفتند: «شما خیال می‌کنید چون ما از محمّد (پیروی نکرده‌ایم و خواسته‌ی او را درباره‌ی برادرش (علی (علیه السلام)) نپذیرفتیم، خداوند این همه اعمال و شب‌زنده‌داری‌های ما را نخواهد پذیرفت؟!
السّجّاد (علیه السلام)- لَیْسَ الْبِرَّ الطَّاعَهًَْ الَّتِی تَنَالُونَ بِهَا الْجِنَانَ وَ تَسْتَحِقُّونَ بِهَا الْغُفْرَانَ وَ الرِّضْوَانَ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ بِصَلَاتِکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ یَا أَیُّهَا النَّصَارَی وَ قِبَلَ الْمَغْرِبِ یَا أَیُّهَا الْیَهُودُ وَ أَنْتُمْ لِأَمْرِ اللَّهِ مُخَالِفُونَ وَ عَلَی وَلِیِّ اللَّهِ مُغْتَاظُون.
امام سجاد (علیه السلام) نیکی‌ای که موجب [ورود انسان به] بهشت شود و باعث آمرزش و خشنودی خدا گردد، این نیست که صورت خود را برای نماز به‌جانب مشرق ای نصرانیان! و یا به طرف مغرب ای یهودیان! کنید. در حالی‌که شما با فرمان خدا مخالفت کرده‌اید و کینه‌ی ولیّ خدا را در دل دارید.
السّجّاد (علیه السلام)- وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللهِ یَعْنِی بِأَنَّهُ الْوَاحِدُ الْأَحَدُ الْفَرْدُ الصَّمَدُ یُعَظِّمُ مَنْ یَشَاءُ وَ یُکْرِمُ مَنْ یَشَاءُ وَ یُهِینُ مَنْ یَشَاءُ وَ یُذِلُّهُ لَا رَادَّ لِأَمْرِهِ وَ لا مُعَقِّبَ لِحُکْمِهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ آمَنَ بِالْیَوْمِ الْآخِرِ یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ الَّتِی أَفْضَلُ مَنْ یُوَافِیهَا محمد (صلی الله علیه و آله) سَیِّدُ النَّبِیِّینَ وَ بَعْدَهُ عَلِیٌّ (علیه السلام) أَخُوهُ وَ صَفِیُّهُ سَیِّدُ الْوَصِیِّینَ وَ الَّتِی لَا یَحْضُرُهَا مِنْ شِیعَهًِْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) أَحَدٌ إِلَّا أَضَاءَتْ فِیهَا أَنْوَارُهُ فَسَارَ فِیهَا إِلَی جَنَّاتِ النَّعِیمِ هُوَ وَ إِخْوَانُهُ وَ أَزْوَاجُهُ وَ ذُرِّیَّاتُهُ وَ الْمُحْسِنُونَ إِلَیْهِ وَ الدَّافِعُونَ فِی الدُّنْیَا عَنْهُ.
امام سجاد (علیه السلام) نیکوکار کسی است که به خدا [ایمان آورد] که یکی، بی‌همتا و بی‌نیاز است؛ خدایی که هرکس را بخواهد عزیز و گرامی می‌دارد و هرکه را بخواهد خوار و ذلیل می‌کند. هرگز کسی را یارای تغییردادن فرمان او و تأخیرانداختن حکمش نیست. همچنین [نیکوکار] کسی است که به روز قیامت ایمان آورد؛ آن قیامتی که بهترین فردی که وارد آن می‌شود، محمّد (سرور انبیا و بعد از او برادرش سرور اوصیا است؛ آن قیامتی که هرکدام از شیعیان محمّد (وارد آن شوند، نور از چهره‌ی آن‌ها می‌درخشد و با برادران، همسران، فرزندان، کسانی‌که در دنیا به او نیکی کرده‌اند و نیز اشخاصی که در دنیا مدافع او بوده‌اند، رهسپار بهشت برین می‌شوند.
السّجّاد (علیه السلام)- آمَنَ بِالْیَوْمِ الْآخِرِ یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ الَّتِی أَفْضَلُ مَنْ یُوَافِیهَا محمد (صلی الله علیه و آله) سَیِّدُ النَّبِیِّینَ وَ بَعْدَهُ عَلِیٌّ (علیه السلام) أَخُوهُ وَ صَفِیُّهُ سَیِّدُ الْوَصِیِّینَ وَ الَّتِی لَا یَحْضُرُهَا مِنْ شِیعَهًِْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) أَحَدٌ إِلَّا أَضَاءَتْ فِیهَا أَنْوَارُهُ فَسَارَ فِیهَا إِلَی جَنَّاتِ النَّعِیمِ هُوَ وَ إِخْوَانُهُ وَ أَزْوَاجُهُ وَ ذُرِّیَّاتُهُ وَ الْمُحْسِنُونَ إِلَیْهِ وَ الدَّافِعُونَ فِی الدُّنْیَا عَنْهُ وَ لَا یَحْضُرُهَا مِنْ أَعْدَاءِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) أَحَدٌ إِلَّا غَشِیَتْهُ ظُلُمَاتُهَا فَتَسِیرُ فِیهَا إِلَی الْعَذَابِ الْأَلِیمِ هُوَ وَ شُرَکَاؤُهُ فِی عَقْدِهِ وَ دِینِهِ وَ مَذْهَبِهِ وَ الْمُتَقَرِّبُونَ کَانُوا فِی الدُّنْیَا إِلَیْهِ لِغَیْرِ تَقِیَّهًٍْ لَحَفَتْهُمْ مِنْهُ الَّتِی تُنَادِی الْجِنَانُ فِیهَا إِلَیْنَا أَوْلِیَاءَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ شِیعَتَهُمَا وَ عَنَّا أَعْدَاءَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ أَهْلَ مُخَالَفَتِهِمَا وَ تُنَادِی النِّیرَانُ عَنَّا عَنَّا أَوْلِیَاءَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ شِیعَتَهُمَا وَ إِلَیْنَا إِلَیْنَا أَعْدَاءَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ شِیعَتَهُمَا تَقُولُ الْجِنَانُ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) وَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) إِنَّ اللَّهَ أَمَرَنَا بِطَاعَتِکُمَا وَ أَنْ تَأْذَنَا فِی الدُّخُولِ إِلَیْنَا مَنْ تُدْخِلَانِهِ فَامْلَئَانَا بِشِیعَتِکُمَا مَرْحَباً بِهِمْ وَ أَهْلًا وَ سَهْلًا وَ تَقُولُ النِّیرَانُ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) وَ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی أَمَرَنَا بِطَاعَتِکُمَا وَ أَنْ تُحْرِقَ بِنَا مَنْ تَأْمُرَانِنَا بِحَرْقِهِ بِنَا فَامْلَئَانَا بِأَعْدَائِکُمَا.
امام سجاد (علیه السلام) ایمان به روز دیگر، ایمان به روز قیامت است که برترین کسی که وارد آن می‌شود محمّد ( سرور انبیا و پس از او برادر و برگزیده‌اش علی (علیه السلام) سرور اوصیاء است و در آن روز احدی از شیعیان محمّد (وارد نمی‌شود مگر اینکه نور او آنجا را بدرخشاند و [سپس] او به همراه برادران، همسران، فرزندان، نیکی‌کنندگان به او و نیز مدافعان از او در دنیا، به‌سوی بهشتِ پُرنعمت حرکت می‌کنند. و احدی از دشمنان محمّد (وارد قیامت نمی‌شوند؛ مگر اینکه ظلمت آن روز وجودش را فرامی‌گیرد و او به همراه کسانی‌که بدون تقیّه با او هم‌پیمان، هم‌کیش، همفکر و نزدیک شدند به‌سوی عذاب دردناک حرکت می‌کنند (بعضی که در دنیا ظاهراً به صورت مصلحتی و از روی تقیّه با این دشمنان اهل‌بیت (علیهم السلام) همراه بوده‌اند جزء این دسته نیستند). بهشت در آن روز ندا می‌دهد: «دوستداران محمّد (و علی (علیه السلام) و پیروانشان به‌سوی من بیایند و دشمنان و مخالفان ایشان از من دور شوند»! و آتش ندا می‌دهد: «دوستداران محمّد (و علی (علیه السلام) و پیروانشان از من دور شوند و دشمنان آن دو و پیروانشان به‌سوی من بیایند»! پس بهشت می‌گوید: «ای محمّد (و ای علی (علیه السلام)! خداوند به ما دستور داده که از شما فرمان بریم و به کسی‌که شما او را داخل کنید، اجازه‌ی ورود بدهیم؛ پس ما را از شیعیان خود پُر کنید. آفرین و تبریک و تهنیت بر ایشان باد»! و نیز آتش می‌گوید: «ای محمّد (و ای علی (علیه السلام)! همانا خداوند متعال امر کرد که ما از شما فرمان بریم و هرکه را شما امر فرمودید با آتشمان بسوزانیم؛ پس ما را از دشمنانتان پُر کنید»!
علیّ‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- شَرْطُ الْإِیمَانِ الَّذِی هُوَ التَّصْدِیقُ بِالْمَلَائِکَهًِْ وَ الْکِتابِ وَ النَّبِیِّینَ.
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) شرط ایمان، باورداشتن ملائکه، کتاب خدا و پیامبران (علیهم السلام) است.
السّجّاد (علیه السلام)- أَعْطِ فِی اللَّهِ الْمُسْتَحِقِّینَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ عَلَی حُبِّهِ لِلْمَالِ أَوْ شِدَّهًِْ حَاجَتِهِ هُوَ إِلَیْهِ یَأْمُلُ الْحَیَاهًَْ وَ یَخْشَی الْفَقْرَ لِأَنَّهُ صَحِیحٌ شَحِیحٌ.
امام سجاد (علیه السلام) مؤمن مال را به مؤمنین و مستحق می‌بخشد؛ با وجود اینکه به آن علاقه دارد و یا به‌شدّت به آن مال محتاج است؛ چون آرزوی زندگی [بهتر] دارد و نیز از [احتمال] فقر و تنگدستی می‌ترسد؛ چون سالم و آزمند است.
السّجّاد (علیه السلام)- فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ مَالٌ یَحْتَمِلُ الْمُوَاسَاهًَْ فَلْیُجَدِّدِ الْإِقْرَارَ بِتَوْحِیدِ اللَّهِ وَ نُبُوَّهًِْ مُحَمَّدٍرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ لْیَجْهَرْ بِتَفْضِیلِنَا عَلَی سَائِرِ آلِ النَّبِیِّینَ وَ تَفْضِیلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) عَلَی سَائِرِ النَّبِیِّینَ وَ مُوَالَاهًِْ أَوْلِیَائِنَا وَ مُعَادَاهًِْ أَعْدَائِنَا.
امام سجاد (علیه السلام) [درباره‌ی کسی که مصداق این آیه است، فرمود:] اگر مال و ثروتی نداشته‌باشد که مواسات و برابری را در پیش گیرد، پیوسته به وحدانیّت خدا و نبوّت حضرت محمّد (اقرار می‌کند و آشکارا ما را بر دیگران فضیلت می‌دهد و به حقوق واجب خانواده‌ی ما [اهل‌بیت] و برتری ما از سایر پیامبران و برتری حضرت محمّد (بر سایر پیامبران و دوستی با دوستان ما و دشمنی با دشمنان ما، اعتراف می‌نماید.
السّجّاد (علیه السلام)- قَالَ الإمَامُ العَسکَرِی (علیه السلام) قَالَ عَلِیُّ‌بنُ‌الحُسَین (علیه السلام) وَ آتَی الزَّکاهًَْ الْوَاجِبَهًَْ عَلَیْهِ لِإِخْوَانِهِ الْمُؤْمِنِینَ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ مَالٌ یُزَکِّیهِ فَزَکَاهًَْ بَدَنِهِ وَ عَقْلِهِ وَ هُوَ أَنْ یَجْهَرَ بِفَضْلِ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ الطَّیِّبِینَ مِنْ آلِهِ إِذَا قَدَرَ وَ یَسْتَعْمِلَ التَّقِیَّهًَْ عِنْدَ الْبَلَایَا إِذَا عَمَّتْ وَ الْمِحَنِ إِذَا نَزَلَتْ وَ الْأَعْدَاءِ إِذَا غَلَبُوا وَ یُعَاشِرَ عِبَادَ اللَّهِ بِمَا لَا یَثْلَمُ دِینَهُ وَ لَا یَقْدَحُ فِی عِرْضِهِ وَ بِمَا یَسْلَمُ مَعَهُ دِینُهُ وَ دُنْیَاهُ.
امام سجاد (علیه السلام) در تفسیر این آیه امام عسکری (علیه السلام)از امام سجاد (علیه السلام) نقل کرده است: [نیکی آن است که شخصی،] زکات واجب را به برادران مؤمن خود بدهد. در صورتی که مالی نداشته‌باشد که زکات آن را بپردازد، زکات بدن، عقل و دانش خویش را بدهد؛ به این صورت که هر وقت قدرت داشته باشد، فضل علی (علیه السلام) و اولاد پاکش را آشکار کند و نیز در هنگامی‌که گرفتاری‌ها گسترش یافته، و به رنج و ناراحتی مبتلا می‌شود و نیز زمانی که دشمنان ما چیره می‌شوند، تقیّه به کار بندد و یا با بندگان خدا طوری معاشرت کند؛ که به دین و حیثیّت او خللی وارد نشده و دین و دنیایش سالم بماند.
السّجّاد (علیه السلام)- أَعْطَی قَرَابَهًَْ النَّبِیِّ الْفُقَرَاءَ هَدِیَّهًًْ وَ بِرّاً لَا صَدَقَهًًْ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ قَدْ أَجَلَّهُمْ عَنِ الصَّدَقَهًِْ وَ آتَی قَرَابَهًَْ نَفْسِهِ صَدَقَهًًْ وَ بِرّاً عَلَی أَیِّ سَبِیلٍ أَرَادَ.
امام سجاد (علیه السلام) [فردی که مصداق این تعبیر است] به خویشاوندان فقیر پیامبر (به عنوان هدیه و نیکی نه به عنوان صدقه بخشش می‌کند. زیرا خداوند شأن آن‌ها را بالاتر از آن کرده که صدقه قبول کنند و به خویشاوندان خود نیز به هر نوع چه صدقه و چه نیکی و هدیه می‌بخشد.
الباقر (علیه السلام)- نَحْنُ ذُو الْقُرْبَی وَ نَحْنُ الْمَسَاکِینُ لَا تَذْهَبُ مَسْکَنَتُنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَبَداً وَ نَحْنُ أَبْنَاءُ السَّبِیلِ فَلَا یُعْرَفُ سَبِیلٌ إِلَّا بِنَا وَ الْأَمْرُ کُلُّهُ لَنَا.
امام باقر (علیه السلام) ما خویشاوندان و درماندگان هستیم؛ [از آن نظر که] نیاز و درماندگی، نسبت به [افاضات و الطاف] رسول‌خدا (است که از بین نیز نخواهدرفت و ما در راه ماندگانیم که راه [و مسیر هدایت] فقط از طریق ما قابل شناسایی است و همه‌ی امور به ما مربوط می‌شود.
الصّادقین (علیه السلام)- ذَوِِی القُربَی قرابهًْ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله).
امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) منظور از ذوی‌القربی، خویشاوندی با پیامبر (است.
السّجّاد (علیه السلام)- قَالَ الإمَامُ العَسکَرِی (علیه السلام) قَالَ عَلِیُّ‌بنُ‌الحُسَین (علیه السلام): وَ آتَی الْیَتَامَی مِنْ بَنِی هَاشِمٍ الْفُقَرَاءَ بِرّاً لَا صَدَقَهًًْ وَ آتَی یَتَامَی غَیْرِهِمْ صِلَهًًْ وَ صَدَقَهًًْ.
امام سجاد (علیه السلام) در تفسیر این آیه امام عسکری (علیه السلام)از امام سجاد (علیه السلام) نقل کرده است: [نیکی و حسنه آن است که] به یتیمان بنی‌هاشم، از باب نیکی و نه صدقه بخشش کند و به سایر یتیمان (غیر هاشمی) صله و صدقه بدهد.
امیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَیتَامِنَا.
امام علی (علیه السلام) منظور، ایتامِ ما است.
السّجّاد (علیه السلام)- وَ الْمَساکِینَ مَسَاکِینَ النَّاسِ.
امام سجاد (علیه السلام) منظور از مساکین، مردم فقیر و مستمند است.
امیرالمؤمنین (علیه السلام)- مَسَاکِینِنَا.
امام علی (علیه السلام) منظور، مساکینِ ما است.
الصّادق (علیه السلام)- الْفَقِیرُ الَّذِی لَا یَسْأَلُ النَّاسَ وَ الْمِسْکِینُ أَجْهَدُ مِنْهُ وَ الْبَائِسُ أَجْهَدُهُمْ.
امام صادق (علیه السلام) فقیر، کسی است که [در عین نیاز] از مردم گدایی نمی‌کند ولی مسکین، بیشتر از او تلاش [و گدایی و تقلّا] می‌کند و بائس (بینوا)، از مسکین نیز تلاش [و گدایی و تقلّای] بیشتری دارد.
العسکری (علیه السلام)- وَ ابْنَ السَّبِیلِ الْمُجْتَازَ الْمُنْقَطِعَ بِهِ لَا نَفَقَهًَْ مَعَهُ.
امام عسکری (علیه السلام) وَ ابْنَ السَّبِیل؛ کسی‌که راهزنان مال او را زده‌باشند و او پولی برای گذران زندگی نداشته‌باشد.