آیه ۲۸۳ - سوره بقره

آیه وَ إِنْ كُنْتُمْ عَلى سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا كاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضاً فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ أَمانَتَهُ وَ لْيَتَّقِ أللهَ رَبَّهُ وَ لا تَكْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ يَكْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ أللهُ بِما تَعْمَلُونَ عَليمٌ [283]

اگر در سفر بودید و نویسنده‌اى نیافتید، [طلبکار، چیزى را] گروگان بگیرد و اگر به یکدیگر اطمینان [کامل] داشته ‌باشید، [گروگان لازم نیست، و] باید کسى که [بدون گروگان] امین شمرده شده، امانت [و بدهى خود را به‌موقع] بپردازد؛ ‌و از خدایى که پروردگار اوست، بپرهیزد. و شهادت را کتمان نکنید. و هر‌کس آن را کتمان کند، قلبش گناهکار است. و خداوند، به آنچه انجام مى‌دهید، داناست.

اگر در سفر بودید و نویسنده‌ای نیافتید، [طلبکار، چیزی را] گروگان بگیرد

۱ -۱
(بقره/ ۲۸۳)

الصّادق (علیه السلام)- قَوْلُهُ وَ إِنْ کُنْتُمْ عَلی سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا کاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُکُمْ بَعْضاً أَیْ یَأْخُذْ مِنْهُ رَهْناً فَإِنْ أَمِنَهُ وَ لَمْ یَأْخُذْ مِنْهُ رَهْناً فَلْیَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ، الَّذِی یَأْخُذُ الْمَالَ.

امام صادق (علیه السلام) وَإِن کنتُمْ عَلَی سَفَرٍ وَلَمْ تَجِدُواْ کاتِبًا فَرِهانٌ مَّقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُکم بَعْضًا، روایت می‌کند که فرمود: یعنی از او وثیقه بگیرد و چنانچه او را امین دانست و از او وثیقه نگرفت، باید کسی که مال را می‌گیرد، تقوا پیشه کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۲۲
القمی، ج۱، ص۹۴/ البرهان
۱ -۲
(بقره/ ۲۸۳)

الباقر (علیه السلام)- لَا رَهْنَ إِلَّا مَقْبُوض.

امام باقر (علیه السلام) هیچ وثیقه‌ای [مطمئن و مقبول] نیست مگر آن که [توسّط امانت‌دهنده از امانت‌گیرنده] گرفته شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۲۲
وسایل الشیعه، ج۱۸، ص۳۸۳/ نورالثقلین/ البرهان

و اگر به یکدیگر اطمینان [کامل] داشته باشید، [گروگان لازم نیست، و] باید کسی که [بدون گروگان] امین شمرده شده، امانت [و بدهی خود را به‌موقع] بپردازد؛ و از خدایی که پروردگار اوست، بپرهیزد

۲ -۱
(بقره/ ۲۸۳)

علیّ‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ لْیَتَّقِ اللهَ رَبَّهُ اَلَّذِی أَخَذَ المَالَ.

علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) کسی که مال را [بدون دادن وثیقه] می‌گیرد، باید تقوا پیشه کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۲۲
القمی، ج۱، ص۹۴/ البرهان

و شهادت را کتمان نکنید. و هرکس آن را کتمان کند، قلبش گناهکار است. و خداوند، به آنچه انجام می‌دهید، داناست

۳ -۱
(بقره/ ۲۸۳)

امام باقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): مَنْ کَتَمَ الشَّهَادَهًَْ أَوْ شَهِدَ بِهَا لِیُهْدِرَ بِهَا دَمَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ أَوْ لِیُتْوِیَ مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ أَتَی یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ لِوَجْهِهِ ظُلْمَهًٌْ مَدَّ الْبَصَرِ وَ فِی وَجْهِهِ کُدُوحٌ تَعْرِفُهُ الْخَلَائِقُ بِاسْمِهِ وَ نَسَبِهِ وَ مَنْ شَهِدَ شَهَادَهًَْ حَقٍّ لِیُحْیِیَ بِهَا مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ أَتَی یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ لِوَجْهِهِ نُورٌ مَدَّ الْبَصَرِ تَعْرِفُهُ الْخَلَائِقُ بِاسْمِهِ وَ نَسَبِهِ ثُمَّ قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام): أَ لَا تَرَی أَنَّ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ یَقُولُ: وَ أَقِیمُوا الشَّهادَةَ لِلَّه.

امام باقر (علیه السلام) پیامبر (صلی الله علیه و آله) می‌فرمود: هرکس که شهادت خود را کتمان کند و یا شهادتی دهد تا از طریق آن خون مسلمانی را بریزد و یا مال مسلمانی را ضایع گرداند، در روز قیامت چهره‌اش را ظلمتی تا بی‌نهایت می‌پوشاند که تا چشم کار می‌کند ظلمت می‌بیند و در چهره‌اش علامات و جای زخم دیده‌می‌شود و مردم او را به نام و نسب می‌شناسند. و هرکس که شهادت حقّی دهد تا مال مسلمانی را با آن زنده کند، در روز قیامت [حاضر می‌شود] درحالی‌که چهره‌اش را نوری پوشانده که تا چشم کار می‌کند نور است، و تمام مردم نام و نسب او را می‌دانند. امام (علیه السلام) افزود: خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: شهادت را برای [رضای] خدا بدهید.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۲۴
من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۵۸/ البرهان/ نورالثقلین؛ فیه: «لیزوی» بدل «لیتوی بها» و «من الشهد ...» محذوفٌ
۳ -۲
(بقره/ ۲۸۳)

الصّادق (علیه السلام)- وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ قَالَ: کَافِرٌ قَلْبُهُ.

امام صادق (علیه السلام) وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ معنایش این است که هرکس کتمان شهادت کند قلبش کافر است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۲۴
من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۵۸/ وسایل الشیعه، ج۲۷، ص۳۱۳/ نورالثقلین/ البرهان
۳ -۳
(بقره/ ۲۸۳)

الصّادق (علیه السلام)- عَن موسَی بن جَعفَر (علیه السلام) یَقُول: دَخَلَ عَمرُو بن عُبَید البَصَری علی أبی عَبدالله (علیه السلام): ... أُحِبُّ أَنْ أَعْرِفَ الْکَبَائِرَ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ عزوجل. فَقَالَ: نَعَمْ یَا عَمْرُو! أَکْبَرُ الْکَبَائِرِ الشِّرْکُ بِاللَّهِ ... وَ شَهَادَهًُْ الزُّورِ وَ کِتْمَانُ الشَّهَادَهًِْ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُه.

امام صادق (علیه السلام) امام کاظم (علیه السلام) فرمود: [عمرو خطاب به امام صادق (علیه السلام) گفت:] ... دوست دارم گناهان بزرگ را طبق آیات کتاب خدای عزّوجلّ بشناسم. حضرت فرمود: «بلی ای عمرو! بزرگترین گناهان شرک به خدای عزّوجلّ است ... دیگر از کبائر، شهادت دروغ و کتمان شهادت می‌باشد. زیرا خدای عزّوجلّ می‌فرماید: وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُه».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۲۴
الکافی، ج۲، ص۲۸۵/ من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۵۶۳/ إرشادالقلوب، ج۱، ص۱۷۶/ علل الشرایع، ج۲، ص۳۹۱/ وسایل الشیعه، ج۱۵، ص۳۱۸/ عیون أخبارالرضا (ج۱، ص۲۸۵
۳ -۴
(بقره/ ۲۸۳)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- نَهَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) عَنْ کِتْمَانِ الشَّهَادَهًِْ وَ قَالَ: مَنْ کَتَمَهَا أَطْعَمَهُ اللَّهُ لَحْمَهُ عَلَی رُءُوسِ الْخَلَائِقِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ لا تَکْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اللهُ بِما تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ.

امام علی (علیه السلام) رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) از پنهان‌کردن شهادت نهی کرده و فرمود: «هرکس آن را کتمان کند، خداوند در حضور مردم گوشت خودش را به خوردش می‌دهد [زبان خود را که با آن شهادتش را کتمان کرده می‌جود]». و این گفتار خداوند عزّوجلّ است که فرموده است: وَ لا تَکْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اللهُ بِما تَعْمَلُونَ عَلِیم.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۲۴
من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۱۳/ الأمالی للصدوق، ص۴۲۷/ مجموعه ورام، ج۲، ص۲۶۰/ مکارم الأخلاق، ص۴۲۹/ وسایل الشیعه، ج۲۷، ص۳۱۳/ نورالثقلین
بیشتر
بقره
همه
مقدمه
۱
۲
۳
۴
۵
۶
۷
۸
۹
۱۰
۱۱
۱۲
۱۳
۱۴
۱۵
۱۶
۱۷
۱۸
۱۹
۲۰
۲۱
۲۲
۲۳
۲۴
۲۵
۲۶
۲۷
۲۸
۲۹
۳۰
۳۱
۳۲
۳۳
۳۴
۳۵
۳۶
۳۷
۳۸
۳۹
۴۰
۴۱
۴۲
۴۳
۴۴
۴۵
۴۶
۴۷
۴۸
۴۹
۵۰
۵۱
۵۲
۵۳
۵۴
۵۵
۵۶
۵۷
۵۸
۵۹
۶۰
۶۱
۶۲
۶۳
۶۴
۶۵
۶۶
۶۷
۶۸
۶۹
۷۰
۷۱
۷۲
۷۳
۷۴
۷۵
۷۶
۷۷
۷۸
۷۹
۸۰
۸۱
۸۲
۸۳
۸۴
۸۵
۸۶
۸۷
۸۸
۸۹
۹۰
۹۱
۹۲
۹۳
۹۴
۹۵
۹۶
۹۷
۹۸
۹۹
۱۰۰
۱۰۱
۱۰۲
۱۰۳
۱۰۴
۱۰۵
۱۰۶
۱۰۷
۱۰۸
۱۰۹
۱۱۰
۱۱۱
۱۱۲
۱۱۳
۱۱۴
۱۱۵
۱۱۶
۱۱۷
۱۱۸
۱۱۹
۱۲۰
۱۲۱
۱۲۲
۱۲۳
۱۲۴
۱۲۵
۱۲۶
۱۲۷
۱۲۸
۱۲۹
۱۳۰
۱۳۱
۱۳۲
۱۳۳
۱۳۴
۱۳۵
۱۳۶
۱۳۷
۱۳۸
۱۳۹
۱۴۰
۱۴۱
۱۴۲
۱۴۳
۱۴۴
۱۴۵
۱۴۶
۱۴۷
۱۴۸
۱۴۹
۱۵۰
۱۵۱
۱۵۲
۱۵۳
۱۵۴
۱۵۵
۱۵۶
۱۵۷
۱۵۸
۱۵۹
۱۶۰
۱۶۱
۱۶۲
۱۶۳
۱۶۴
۱۶۵
۱۶۶
۱۶۷
۱۶۸
۱۶۹
۱۷۰
۱۷۱
۱۷۲
۱۷۳
۱۷۴
۱۷۵
۱۷۶
۱۷۷
۱۷۸
۱۷۹
۱۸۰
۱۸۱
۱۸۲
۱۸۳
۱۸۴
۱۸۵
۱۸۶
۱۸۷
۱۸۸
۱۸۹
۱۹۰
۱۹۱
۱۹۲
۱۹۳
۱۹۴
۱۹۵
۱۹۶
۱۹۷
۱۹۸
۱۹۹
۲۰۰
۲۰۱
۲۰۲
۲۰۳
۲۰۴
۲۰۵
۲۰۶
۲۰۷
۲۰۸
۲۰۹
۲۱۰
۲۱۱
۲۱۲
۲۱۳
۲۱۴
۲۱۵
۲۱۶
۲۱۷
۲۱۸
۲۱۹
۲۲۰
۲۲۱
۲۲۲
۲۲۳
۲۲۴
۲۲۵
۲۲۶
۲۲۷
۲۲۸
۲۲۹
۲۳۰
۲۳۱
۲۳۲
۲۳۳
۲۳۴
۲۳۵
۲۳۶
۲۳۷
۲۳۸
۲۳۹
۲۴۰
۲۴۱
۲۴۲
۲۴۳
۲۴۴
۲۴۵
۲۴۶
۲۴۷
۲۴۸
۲۴۹
۲۵۰
۲۵۱
۲۵۲
۲۵۳
۲۵۴
۲۵۵
۲۵۶
۲۵۷
۲۵۸
۲۵۹
۲۶۰
۲۶۱
۲۶۲
۲۶۳
۲۶۴
۲۶۵
۲۶۶
۲۶۷
۲۶۸
۲۶۹
۲۷۰
۲۷۱
۲۷۲
۲۷۳
۲۷۴
۲۷۵
۲۷۶
۲۷۷
۲۷۸
۲۷۹
۲۸۰
۲۸۱
۲۸۲
۲۸۳
۲۸۴
۲۸۵
۲۸۶