آیه وَ إِنْ كُنْتُمْ عَلى سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا كاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضاً فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ أَمانَتَهُ وَ لْيَتَّقِ أللهَ رَبَّهُ وَ لا تَكْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ يَكْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ أللهُ بِما تَعْمَلُونَ عَليمٌ [283]
اگر در سفر بودید و نویسندهاى نیافتید، [طلبکار، چیزى را] گروگان بگیرد و اگر به یکدیگر اطمینان [کامل] داشته باشید، [گروگان لازم نیست، و] باید کسى که [بدون گروگان] امین شمرده شده، امانت [و بدهى خود را بهموقع] بپردازد؛ و از خدایى که پروردگار اوست، بپرهیزد. و شهادت را کتمان نکنید. و هرکس آن را کتمان کند، قلبش گناهکار است. و خداوند، به آنچه انجام مىدهید، داناست.
الصّادق (علیه السلام)- قَوْلُهُ وَ إِنْ کُنْتُمْ عَلی سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا کاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُکُمْ بَعْضاً أَیْ یَأْخُذْ مِنْهُ رَهْناً فَإِنْ أَمِنَهُ وَ لَمْ یَأْخُذْ مِنْهُ رَهْناً فَلْیَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ، الَّذِی یَأْخُذُ الْمَالَ.
امام صادق (علیه السلام) وَإِن کنتُمْ عَلَی سَفَرٍ وَلَمْ تَجِدُواْ کاتِبًا فَرِهانٌ مَّقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُکم بَعْضًا، روایت میکند که فرمود: یعنی از او وثیقه بگیرد و چنانچه او را امین دانست و از او وثیقه نگرفت، باید کسی که مال را میگیرد، تقوا پیشه کند.
الباقر (علیه السلام)- لَا رَهْنَ إِلَّا مَقْبُوض.
امام باقر (علیه السلام) هیچ وثیقهای [مطمئن و مقبول] نیست مگر آن که [توسّط امانتدهنده از امانتگیرنده] گرفته شود.
علیّبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ لْیَتَّقِ اللهَ رَبَّهُ اَلَّذِی أَخَذَ المَالَ.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه) کسی که مال را [بدون دادن وثیقه] میگیرد، باید تقوا پیشه کند.
امام باقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِیجَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): مَنْ کَتَمَ الشَّهَادَهًَْ أَوْ شَهِدَ بِهَا لِیُهْدِرَ بِهَا دَمَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ أَوْ لِیُتْوِیَ مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ أَتَی یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ لِوَجْهِهِ ظُلْمَهًٌْ مَدَّ الْبَصَرِ وَ فِی وَجْهِهِ کُدُوحٌ تَعْرِفُهُ الْخَلَائِقُ بِاسْمِهِ وَ نَسَبِهِ وَ مَنْ شَهِدَ شَهَادَهًَْ حَقٍّ لِیُحْیِیَ بِهَا مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ أَتَی یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ لِوَجْهِهِ نُورٌ مَدَّ الْبَصَرِ تَعْرِفُهُ الْخَلَائِقُ بِاسْمِهِ وَ نَسَبِهِ ثُمَّ قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام): أَ لَا تَرَی أَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ: وَ أَقِیمُوا الشَّهادَةَ لِلَّه.
امام باقر (علیه السلام) پیامبر (صلی الله علیه و آله) میفرمود: هرکس که شهادت خود را کتمان کند و یا شهادتی دهد تا از طریق آن خون مسلمانی را بریزد و یا مال مسلمانی را ضایع گرداند، در روز قیامت چهرهاش را ظلمتی تا بینهایت میپوشاند که تا چشم کار میکند ظلمت میبیند و در چهرهاش علامات و جای زخم دیدهمیشود و مردم او را به نام و نسب میشناسند. و هرکس که شهادت حقّی دهد تا مال مسلمانی را با آن زنده کند، در روز قیامت [حاضر میشود] درحالیکه چهرهاش را نوری پوشانده که تا چشم کار میکند نور است، و تمام مردم نام و نسب او را میدانند. امام (علیه السلام) افزود: خداوند عزّوجلّ میفرماید: شهادت را برای [رضای] خدا بدهید.
الصّادق (علیه السلام)- وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ قَالَ: کَافِرٌ قَلْبُهُ.
امام صادق (علیه السلام) وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ معنایش این است که هرکس کتمان شهادت کند قلبش کافر است.
الصّادق (علیه السلام)- عَن موسَی بن جَعفَر (علیه السلام) یَقُول: دَخَلَ عَمرُو بن عُبَید البَصَری علی أبی عَبدالله (علیه السلام): ... أُحِبُّ أَنْ أَعْرِفَ الْکَبَائِرَ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ عزوجل. فَقَالَ: نَعَمْ یَا عَمْرُو! أَکْبَرُ الْکَبَائِرِ الشِّرْکُ بِاللَّهِ ... وَ شَهَادَهًُْ الزُّورِ وَ کِتْمَانُ الشَّهَادَهًِْ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُه.
امام صادق (علیه السلام) امام کاظم (علیه السلام) فرمود: [عمرو خطاب به امام صادق (علیه السلام) گفت:] ... دوست دارم گناهان بزرگ را طبق آیات کتاب خدای عزّوجلّ بشناسم. حضرت فرمود: «بلی ای عمرو! بزرگترین گناهان شرک به خدای عزّوجلّ است ... دیگر از کبائر، شهادت دروغ و کتمان شهادت میباشد. زیرا خدای عزّوجلّ میفرماید: وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُه».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- نَهَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) عَنْ کِتْمَانِ الشَّهَادَهًِْ وَ قَالَ: مَنْ کَتَمَهَا أَطْعَمَهُ اللَّهُ لَحْمَهُ عَلَی رُءُوسِ الْخَلَائِقِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ لا تَکْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اللهُ بِما تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ.
امام علی (علیه السلام) رسولخدا (صلی الله علیه و آله) از پنهانکردن شهادت نهی کرده و فرمود: «هرکس آن را کتمان کند، خداوند در حضور مردم گوشت خودش را به خوردش میدهد [زبان خود را که با آن شهادتش را کتمان کرده میجود]». و این گفتار خداوند عزّوجلّ است که فرموده است: وَ لا تَکْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ یَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اللهُ بِما تَعْمَلُونَ عَلِیم.