آیه يَكادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصارَهُمْ كُلَّما أَضاءَ لَهُمْ مَشَوْا فيهِ وَ إِذا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قامُوا وَ لَوْ شاءَ اللهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ إِنَّ أللهَ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَديرٌ [20]
[روشنايى خيره‌كننده‌ی] برق، نزديك است چشمانشان را بربايد. هر زمان كه [برق صفحه‌ی بيابان را] براى آنها روشن مى‌سازد، [چند گامى] در پرتو آن راه مى روند؛ و چون تاريكى آنها را فرا مى گيرد، مى ايستند. و اگر خدا مى‌خواست، گوش و چشم آنها را از بين مى برد؛ زيرا خداوند بر هر چيزى تواناست.
الکاظم (علیه السلام)- ... وَ لَمْ یَسْتُرُوا عَنْهُ وُهَذَا مَثَلُ قَوْمٍ ابْتُلُوا بِبَرْقٍ فَلَمْ یَغُضُّوا عَنْهُ أَبْصَارَهُمْ جُوهَهُمْ لِتَسْلَمَ عُیُونُهُمْ مِنْ تَلَأْلُؤِهِ، وَ لَمْ یَنْظُرُوا إِلَی الطَّرِیقِ الَّذِی یُرِیدُونَ أَنْ یَتَخَلَّصُوا فِیهِ بِضَوْءِ الْبَرْقِ وَ لَکِنَّهُمْ نَظَرُوا إِلَی نَفْسِ الْبَرْقِ فَکَادَ یَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ، فَکَذَلِکَ هَؤُلَاءِ الْمُنَافِقُونَ یَکَادُ مَا فِی الْقُرْآنِ مِنَ الْآیَاتِ الْمُحْکَمَهًِْ الدَّالَّهًِْ عَلَی نُبُوَّتِکَ الْمُوضِحَهًِْ عَنْ صِدْقِکَ فِی نَصْبِ عَلِیٍّ (علیه السلام) أَخِیکَ إِمَاماً.
امام کاظم (علیه السلام) این، مَثَل قومی است که گرفتار برق [صاعقه] شدند و چشمانشان را در برخورد با آن نمی‌بندند تا اینکه دیدگانشان از درخشش آن پاره شود. آنها می‌خواهند با نوری که از برق و صاعقه به وجود آمده، مسیر خود را ببینند و راه خلاص خود را پیدا کنند؛ در حالی‌که به خود برق، نگاه می‌کنند. در نتیجه نزدیک است که برق، چشمانشان را خیره‌کرده و برباید. در مورد این منافقان نیز چنین است؛ نزدیک است که آیات محکمی‌که در قرآن دالّ بر نبوّت تو و روشن‌کننده‌ی صدق تو در برگزیدن برادرت علی (علیه السلام) به عنوان امام آمده است، چشمان آن منافقین را خیره‌کند.
العسکری (علیه السلام)- إِنَّهُ فِی الْقَوْمِ الْمُتَمَرِّدِینَ النَّاکِثِینَ بَیْعَهًَْ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام)
امام عسکری (علیه السلام) این آیه مربوط به قوم سرکش و پیمان‌شکنی است که پیمان بیعت خود با امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) را شکستند.
الکاظم (علیه السلام)- ... مَا یُشَاهِدُونَهُ مِنْکَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) وَ مِنْ أَخِیکَ عَلِیٍّ (علیه السلام) مِنَ الْمُعْجِزَاتِ الدَّالَّاتِ عَلَی أَنَّ أَمْرَکَ وَ أَمْرَهُ هُوَ الْحَقُّ الَّذِی لَا رَیْبَ فِیهِ، ثُمَّ هُمْ مَعَ ذَلِکَ لَا یَنْظُرُونَ فِی دَلَائِلِ مَا یُشَاهِدُونَ مِنْ آیَاتِ الْقُرْآنِ وَ آیَاتِکَ وَ آیَاتِ أَخِیکَ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام).
امام کاظم (علیه السلام) نزدیک است که معجزات و دلایلی که بر حقّانیّت گفتار و صدق ادّعای تو ای محمّد (! و برادرت علی (علیه السلام) وجود دارد که در آن شکّی نیست [چشمان آنان را کور و خیره‌کند]، امّا آنها با این حال به آیات قرآن و نشانه‌های صدق گفتار تو و برادرت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) نظاره و تامّل نمی‌کنند.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- یَخْطَفُ أَبْصارَهُمْ أیْ یَعْمَی.
علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) یَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ یعنی نابینا می‌کند.
الکاظم (علیه السلام)- ... یَکَادُ ذَهَابُهُمْ عَنِ الْحَقِّ فِی حُجَجِکَ یُبْطِلُ عَلَیْهِمْ سَائِرَ مَا قَدْ عَلِمُوا مِنَ الْأَشْیَاءِ الَّتِی یَعْرِفُونَهَا، لِأَنَّ مَنْ جَحَدَ حَقّاً وَاحِداً أَرَاهُ ذَلِکَ الْجُحُودَ إِلَی أَنْ یَجْحَدَ کُلَّ حَقٍّ فَصَارَ جَاحِدُهُ فِی بُطْلَانِ سَائِرِ الْحُقُوقِ عَلَیْهِ کَالنَّاظِرِ إِلَی جِرْمِ الشَّمْسِ فِی ذَهَابِ نُورِ بَصَرِه.
امام کاظم (علیه السلام) پوشاندن حقّی که ایشان در خصوص حجّت‌های تو مرتکب شدند [و اینکه درباره‌ی حجّت‌های تو از حق گذشتند و به باطل روی‌کردند]، نزدیک است که سایر اعمالی که از قبل، با شناخت انجام داده‌اند را باطل کند؛ زیرا کتمان‌کننده‌ی یک حقیقت را به‌منزله‌ی کسی می‌بینم که تمام حقایق را انکار می‌کند. پس منکر آن حق، سایر حقوقی را که بر عهده‌اش است نابود می‌کند؛ همچون کسی‌که با نگاه‌کردن به خورشید، نور دیده‌اش را از بین می‌برد.
الکاظم (علیه السلام)- إِذَا ظَهَرَ مَا اعْتَقَدُوا أَنَّهُ هُوَ الْحُجَّهًُْ مَشَوْا فِیهِ ثَبَتُوا عَلَیْهِ، وَ هَؤُلَاءِ کَانُوا إِذَا نَتَجَتْ خَیْلُهُمْ الْإِنَاثَ، وَ نِسَاؤُهُمْ الذُّکُورَ، وَ حَمَلَتْ نَخِیلُهُمْ، وَ زَکَتْ زُرُوعُهُمْ، وَ نَمَتْ تِجَارَتُهُمْ، وَ کَثُرَتِ الْأَلْبَانُ فِی ضُرُوعِهِمْ، قَالُوا یُوشِکُ أَنْ یَکُونَ هَذَا بِبَرَکَهًِْ بَیْعَتِنَا لِعَلِیٍّ (علیه السلام) أَنَّهُ مَنْجُوتٌ مُدَالٌ یَنْبَغِی أَنْ نُعْطِیَهُ ظَاهِراً الطَّاعَهًَْ لِنَعِیشَ فِی دَوْلَتِهِ.
امام کاظم (علیه السلام) هنگامی‌که برایشان روشن شد که آنچه به آن اعتقاد داشتند، همان حجّت است، به آن سو رفتند و بر آن ایستادگی کردند و هم ایشان بودند که چون اسبانشان، ماده و زنانشان، پسر به دنیا آوردند و نخل‌هایشان به بار نشست و زراعتشان افزون گشت و تجارتشان رشد کرد و پستان چهارپایانشان پر از شیر شد، گفتند: «گویا این از برکت بیعت ما با علی (علیه السلام) به وجود آمده است. همانا او نجات‌یافته و رهنمون شده‌ایست که بجاست ما در ظاهر از او اطاعت کرده تا در دولتش زندگی کنیم».
الکاظم (علیه السلام)- ... وَ إِذَا أَنْتَجَتْ خُیُولُهُمْ، الذُّکُورَ وَ نِسَاؤُهُمْ الْإِنَاثَ وَ لَمْ یَرْبَحُوا فِی تِجَارَاتِهِمْ، وَ لَا حَمَلَتْ نَخِیلُهُمْ وَ لَا زَکَتْ زُرُوعُهُمْ، وَقَفُوا وَ قَالُوا هَذَا بِشُؤْمِ هَذِهِ الْبَیْعَهًِْ الَّتِی بَایَعْنَاهَا عَلِیّاً (علیه السلام)، وَ التَّصْدِیقِ الَّذِی صَدَّقْنَا مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) ... .
امام کاظم (علیه السلام) هنگامی‌که اسب‌هایشان، نر و زنانشان، دختر به دنیا آوردند و در تجارتشان سودی نبردند و نخل‌هایشان به بار ننشست و زراعتشان رشدی نکرد، ایستادند وگفتند: این به سبب شومی بیعت ما با علی (علیه السلام) و تصدیق محمّد (در این خصوص می‌باشد.
الکاظم (علیه السلام)- حَتَّی لَا یَتَهَیَّأَ لَهُمُ الِاحْتِرَازُ مِنْ أَنْ تَقِفَ عَلَی کُفْرِهِمْ أَنْتَ وَ أَصْحَابُکَ الْمُؤْمِنُونَ تُوجِبُ قَتْلَهُمْ.
امام کاظم (علیه السلام) خداوند اجازه نمی‌دهد شرایطی مهیّا شود که آنان بتوانند از اطّلاع‌یافتن تو و یاران مؤمنت بر کفر آنها که موجبات قتلشان را فراهم می‌آورد، بگریزند.
الکاظم (علیه السلام)- ... لَا یُعْجِزُهُ شَیْءٌ.
امام کاظم (علیه السلام) هیچ‌چیز او را به عجز وا نمی‌دارد.
الجواد (علیه السلام)- قَوْلُکَ: إِنَّ اللَّهَ قَدِیرٌ خَبَّرْتَ أَنَّهُ لَا یُعْجِزُهُ شَیْءٌ، فَنَفَیْتَ بِالْکَلِمَهًِْ الْعَجْزَ، وَ جَعَلْتَ الْعَجْزَ سِوَاه.
امام جواد (علیه السلام) این سخن تو که «خدا توانا است» خبر داده که چیزی او را عاجز نمی‌کند پس به همین کلمه، عجز را از او دور نموده و برای غیر او قرار داده است.
الصّادق (علیه السلام)- لَمْ یَزَلِ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ رَبَّنَا وَ الْعِلْمُ ذَاتُهُ وَ لَا مَعْلُومَ وَ السَّمْعُ ذَاتُهُ وَ لَا مَسْمُوعَ وَ الْبَصَرُ ذَاتُهُ وَ لَا مُبْصَرَ وَ الْقُدْرَهًُْ ذَاتُهُ وَ لَا مَقْدُورَ فَلَمَّا أَحْدَثَ الْأَشْیَاءَ وَ کَانَ الْمَعْلُومُ وَقَعَ الْعِلْمُ مِنْهُ عَلَی الْمَعْلُومِ وَ السَّمْعُ عَلَی الْمَسْمُوعِ وَ الْبَصَرُ عَلَی الْمُبْصَرِ وَ الْقُدْرَهًُْ عَلَی الْمَقْدُور.
امام صادق (علیه السلام) خدای عزّوجلّ، پروردگار ما، همیشه چنین است که علم، جزء ذات اوست و به او تعلیم داده نشده؛ شنیدن جزء ذاتش است و با چیزی از او شنیده نمی‌شود؛ دیدن جزء ذاتش است و دیده‌نمی‌شود؛ قدرت جزء ذات اوست و کسی بر او قدرت ندارد. زمانی که اشیاء را خلق و معلوم کرد علم از سوی خدا بر آن معلوم قرارگرفت و سمع (قوّه شنیدن) بر شنیده شده، و بصر (قوه بینایی) بر دیده شده، و قدرت بر قدرت داده شده، واقع شد. (همه‌ی این قوّه‌ها برای خداست که پس از خلقتش بر مخلوقات قرار گرفت).
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ إِبْلِیسَ قَالَ لِعِیسَی‌بْنِ‌مَرْیَمَ (علیه السلام): أَ یَقْدِرُ رَبُّکَ عَلَی أَنْ یُدْخِلَ الْأَرْضَ بَیْضَهًًْ لَا یُصَغِّرُ الْأَرْضَ وَ لَا یُکَبِّرُ الْبَیْضَهًَْ؟ فَقَالَ عِیسَی (علیه السلام): وَیْلَکَ إِنَّ اللَّهَ لَا یُوصَفُ بِعَجْزٍ وَ مَنْ أَقْدَرُ مِمَّنْ یُلَطِّفُ الْأَرْضَ وَ یُعَظِّمُ الْبَیْضَهًْ؟
امام صادق (علیه السلام) شیطان به عیسی‌بن‌مریم (علیه السلام) گفت: «آیا پروردگارت قدرت دارد که زمین را در تخم مرغی داخل گرداند به طوری‌که زمین، کوچک و تخم مرغ بزرگ نشود»؟ عیسی (علیه السلام) به او فرمود: «وای بر تو! به‌درستی‌که خدا به ناتوانی و درماندگی وصف نمی‌شود و چه کسی تواناتر از خدا است که زمین را لطیف و نرم و نازک و تخم مرغ را بزرگ گرداند»؟!
الصّادق (علیه السلام)- قِیلَ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام): هَلْ یَقْدِرُ رَبُّکَ أَنْ یُدْخِلَ الدُّنْیَا فِی بَیْضَهًٍْ مِنْ غَیْرِ أَنْ یُصَغِّرَ الدُّنْیَا أَوْ یُکَبِّرَ الْبَیْضَهًَْ؟ قَالَ: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَا یُنْسَبُ إِلَی الْعَجْزِ وَ الَّذِی سَأَلْتَنِی لَا یَکُون.
امام صادق (علیه السلام) از امیرالمؤمنین (علیه السلام) سؤال شد: «آیا پروردگار تو می‌تواند دنیا را درون تخم مرغی جای دهد؛ بی آنکه دنیا کوچک یا تخم مرغ بزرگ شود»؟ حضرت علی (علیه السلام) فرمود: «همانا نسبت عجزدادن بر خداوند متعال روا نمی‌باشد؛ در ضمن چیزی که تو می‌پرسی، عقلاً محال و نشدنی است».
الرّضا (علیه السلام)- جَاءَ رَجُلٌ إِلَی الرِّضَا (علیه السلام) فَقَالَ: هَلْ یَقْدِرُ رَبُّکَ أَنْ یَجْعَلَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ مَا بَیْنَهُمَا فِی بَیْضَهًٍْ؟ قَالَ: نَعَمْ! وَ فِی أَصْغَرَ مِنَ الْبَیْضَهًِْ قَدْ جَعَلَهَا فِی عَیْنِکَ وَ هِیَ أَقَلُّ مِنَ الْبَیْضَهًِْ لِأَنَّکَ إِذَا فَتَحْتَهَا عَایَنْتَ السَّمَاءَ وَ الْأَرْضَ وَ مَا بَیْنَهُمَا وَ لَوْ شَاءَ لَأَعْمَاکَ عَنْهَا.
امام رضا (علیه السلام) مردی به خدمت امام رضا (علیه السلام) آمد و عرض کرد که: «آیا پروردگارت می‌تواند آسمان‌ها و زمین و آنچه را که در میانه این‌ها است در تخم مرغی قرار دهد»؟ فرمود: «آری! و در کوچکتر از تخم مرغ نیز می‌تواند قراردهد. چرا که آنها را در چشم تو قرار داده و آن کمتر از تخم مرغ است؛ زیرا تو هرگاه آن را بگشایی آسمان و زمین و آنچه را که در میانه‌ی آنها است می‌بینی و اگر می‌خواست تو را کور می‌گردانید که آنها را نبینی».