آیه وَ قالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ آيَةَ مُلْكِهِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ التَّابُوتُ فيهِ سَكينَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ بَقِيَّةٌ مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسى وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِكَةُ إِنَّ في ذلِكَ لَآيَةً لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ [248]
و پیامبرشان به آنها گفت: «نشانهي حکومت او، این است که «صندوق عهد» بهسوى شما خواهدآمد. که در آن، آرامشى از پروردگار شما، و یادگارهایى از خاندان موسى و هارون قرار دارد؛ در حالى که فرشتگان، آن را حمل مىکنند. در این موضوع، نشانهاى [روشن] براى شماست؛ اگر ایمان داشته باشید».
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ آیَهًَْ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ مِنْ قِبَلِ اللَّهِ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَهًُْ فِیهِ سَکِینَهًٌْ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّهًٌْ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسَی وَ آلُ هارُونَ وَ هُوَ الَّذِی کُنْتُمْ تَهْزِمُونَ بِهِ مَنْ لَقِیتُمْ فَقَالُوا إِنْ جَاءَ التَّابُوتُ رَضِینَا وَ سَلَّمْنَا.
امام صادق (علیه السلام) نشانهی امیری او (طالوت (علیه السلام)) آن است که آن صندوق [عهد] از جانب خداوند بهسوی شما باز میگردد و فرشتگان آن را حمل میکنند. درون آن تسکین خاطری برای شما از سوی پروردگار و یادگاری از میراث خاندان موسی (علیه السلام) و هارون (علیه السلام) نهفته است و او همان چیزی است که شما میتوانید بهوسیلهی او، دشمنانی را که با شما مقابله میکنند شکست دهید. آنها گفتند: «ما با آمدن صندوق، راضی و تسلیم [و اطاعت از طالوت (علیه السلام)] خواهیم شد».
الصّادق (علیه السلام)- وَ کَانَ التَّابُوتُ فِی بَنِیإِسْرَائِیلَ کَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ وَ قَدْ کَانَ رُفِعَ بَعْدَ مُوسَی (علیه السلام) إِلَی السَّمَاءِ لَمَّا عَمِلَتْ بَنُو إِسْرَائِیلَ بِالْمَعَاصِی فَلَمَّا غَلَبَهُمْ جَالُوتُ وَ سَأَلُوا النَّبِیَّ أَنْ یَبْعَثَ إِلَیْهِمْ مَلِکاً یُقَاتِلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ تَقَدَّسَ وَجْهُهُ بَعَثَ إِلَیْهِمْ طَالُوتَ (علیه السلام) وَ أَنْزَلَ عَلَیْهِمُ التَّابُوتَ وَ کَانَ التَّابُوتُ إِذَا وُضِعَ بَیْنَ بَنِیإِسْرَائِیلَ وَ بَیْنَ أَعْدَائِهِمْ وَ رَجَعَ عَنِ التَّابُوتِ إِنْسَانٌ کُفِّرَ وَ قُتِلَ وَ لَا یَرْجِعُ أَحَدٌ عَنْهُ إِلَّا وَ یُقْتَلُ.
امام صادق (علیه السلام) و صندوق در بین بنیاسرائیل بود همانطور که خدای عزّوجلّ فرمود: فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ و پس از موسی (علیه السلام) زمانیکه بنیاسرائیل آلودهی گناه شدند، به آسمان بردهشد. و هنگامی که جالوت ایشان را شکست داد و از پیامبر (صلی الله علیه و آله) تقاضا کردند که امیری نیکسیرت برای جنگ در راه خدا بر ایشان بگمارد، خداوند طالوت (علیه السلام) را و [دوباره] صندوق را بهسوی آنها فرستاد. صندوق، میان بنیاسرائیل و دشمنانشان گذاشتهمیشد و هرکسی که به تابوت پشت میکرد [و از اعتقاد به آن برمیگشت] کافر میشد و باید کشتهمیشد و [دشمنان نیز که به سمت تابوت میرفتند] احدی از سوی تابوت بازنمیگشت مگر آنکه به قتل میرسید.
الکاظم (علیه السلام)- عَنْ یُونُسَ عَنْ أَبِیالْحَسَنِ (علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا کَانَ تَابُوتُ مُوسَی وَ کَمْ کَانَ سَعَتُهُ؟ قَالَ: ثَلَاثُ أَذْرُعٍ فِی ذِرَاعَیْنِ. قُلْتُ: مَا کَانَ فِیهِ؟ قَالَ: عَصَا مُوسَی (علیه السلام) وَ السَّکِینَهًُْ. قُلْتُ: وَ مَا السَّکِینَهًُْ؟ قَالَ: رُوحُ اللَّهِ یَتَکَلَّمُ کَانُوا إِذَا اخْتَلَفُوا فِی شَیْءٍ کَلَّمَهُمْ وَ أَخْبَرَهُمْ بِبَیَانِ مَا یُرِیدُونَ.
امام کاظم (علیه السلام) از امام (علیه السلام) پرسیدهشد: «تابوت موسی (علیه السلام) چه بود و چقدر ظرفیت داشت»؟ ایشان فرمود: «سه ذرع در دو ذرع». سؤال شد: «در آن چه بود»؟ ایشان فرمود: «عصای موسی (علیه السلام) و سکینه». پرسیدهشد: «سکینه چه بود»؟ فرمود: «روح خدا، که سخن میگفت و هرگاه مردم در امری به اختلاف میرسیدند، با آنها سخن میگفت و در مورد آنچه که میخواستند آنها را آگاه میساخت».
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّمَا مَثَلُ السِّلَاحِ فِینَا مَثَلُ التَّابُوتِ فِی بَنِی إِسْرَائِیلَ کَانَتْ بَنُو إِسْرَائِیلَ أَیُّ أَهْلِ بَیْتٍ وُجِدَ التَّابُوتُ عَلَی بَابِهِمْ أُوتُوا النُّبُوَّهًَْ فَمَنْ صَارَ إِلَیْهِ السِّلَاحُ مِنَّا أُوتِیَ الْإِمَامَهًْ.
امام صادق (علیه السلام) مَثَل شمشیر در بین ما همانند مثل صندوق در بین بنیاسرائیل است. در بین آنها [متداول بود] چنانچه صندوق بر در خانهی هرکدامشان یافت میشد، نبوّت را به اهل آن خانه عطا میکردند. پس شمشیر (ذوالفقار) به طرف هرکسی در بین ما بگردد (به هرکدام از خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله) که به ارث برسد)، امامت به او داده میشود.
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ صَفْوَانَ عَنْ أَبِیالْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ کَانَ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) یَقُول: إِنَّمَا مَثَلُ السِّلَاحِ فِینَا مَثَلُ التَّابُوتِ فِی بَنِی إِسْرَائِیلَ حَیْثُمَا دَارَ التَّابُوتُ أُوتُوا النُّبُوَّهًَْ وَ حَیْثُمَا دَارَ السِّلَاحُ فِینَا فَثَمَ الْأَمْرُ. قُلْتُ: فَیَکُونُ السِّلَاحُ مُزَائِلًا لِلْعِلْمِ؟ قَالَ: لا.
امام رضا (علیه السلام) داستان سلاح در خاندان ما، [مثل] داستان تابوت است در بنیاسرائیل؛ هرکجا تابوت دور میزد، نبوّت عطا میشد (تابوت به هرکه به ارث میرسید، او به نبوّت نیز میرسید) و در میان ما هرکجا سلاح دور زند، امر امامت آنجاست. عرض کردم: «سلاح از علم جدا میشود»؟ [ممکن است سلاح به دست کسی افتد که علم امامت نداشته باشد]؟ فرمود: نه!
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّمَا مَثَلُ السِّلَاحِ فِینَا مَثَلُ التَّابُوتِ فِی بَنِی إِسْرَائِیلَ حَیْثُمَا دَارَ التَّابُوتُ دَارَ الْمُلْکُ فَأَیْنَمَا دَارَ فِینَا السِّلَاحُ دَارَ الْعِلْم.
امام صادق (علیه السلام) مثل شمشیر (ذوالفقار) در بین ما همانند صندوق در بین بنیاسرائیل است. هرجا تابوت چرخید، سلطنت و حکمرانی [نیز] چرخید. پس شمشیر (ذوالفقار) هرجا در بین ما بگردد، دانش [نیز] خواهدگشت. (اگر شمشیر نصیب هرکسی شود، دانش نیز به او خواهد رسید).
الکاظم (علیه السلام)- إِنَّ لِلْإِمَامِ عَلَامَات إلَی قَولِهِ و السِّلَاحُ فِینَا بِمَنْزِلَهًِْ التَّابُوتِ فِی بَنِی إِسْرَائِیلَ یَدُورُ مَعَ السِّلَاحِ حَیْثُ کَانَ.
امام کاظم (علیه السلام) امام، نشانههایی دارد ... شمشیر (ذوالفقار) در بین ما همانند صندوق در بین بنیاسرائیل است که همراه امام (علیه السلام) هرکجا باشد، میچرخد.
الباقر (علیه السلام)- وَ کَانَ التَّابُوتُ الَّذِی أَنْزَلَهُ اللَّهُ عَلَی مُوسَی فَوَضَعَتْهُ فِیهِ أُمُّهُ وَ أَلْقَتْهُ فِی الْیَمِّ فَکَانَ فِی بَنِیإِسْرَائِیلَ یَتَبَرَّکُونَ بِهِ فَلَمَّا حَضَرَ مُوسَی (علیه السلام) الْوَفَاهًُْ وَضَعَ فِیهِ الْأَلْوَاحَ وَ دِرْعَهُ وَ مَا کَانَ عِنْدَهُ مِنْ آیَاتِ النُّبُوَّهًِْ وَ أَوْدَعَهُ یُوشَعَ (علیه السلام) وَصِیَّهُ فَلَمْ یَزَلِ التَّابُوتُ بَیْنَهُمْ حَتَّی اسْتَخَفُّوا بِهِ وَ کَانَ الصِّبْیَانُ یَلْعَبُونَ بِهِ فِی الطُّرُقَاتِ فَلَمْ یَزَلْ بَنُو إِسْرَائِیلَ فِی عِزٍّ وَ شَرَفٍ مَا دَامَ التَّابُوتُ عِنْدَهُمْ فَلَمَّا عَمِلُوا بِالْمَعَاصِی وَ اسْتَخَفُّوا بِالتَّابُوتِ رَفَعَهُ اللَّهُ عَنْهُمْ فَلَمَّا سَأَلُوا النَّبِیَّ وَ بَعَثَ اللَّهُ إِلَیْهِمْ طَالُوتَ (علیه السلام) مَلِکاً یُقَاتِلُ مَعَهُمْ رَدَّ اللَّهُ عَلَیْهِمُ التَّابُوتَ کَمَا قَالَ اللَّهُ إِنَّ آیَةَ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ قَالَ الْبَقِیَّةُ ذُرِّیَّهًُْ الْأَنْبِیَاءِ (وَ قَوْلُهُ فِیهِ سَکِینَهًٌْ مِنْ رَبِّکُمْ فَإِنَّ التَّابُوتَ کَانَ یُوضَعُ بَیْنَ یَدَیِ الْعَدُوِّ وَ بَیْنَ الْمُسْلِمِینَ فَتَخْرُجُ مِنْهُ رِیحٌ طَیِّبَهًٌْ لَهَا وَجْهٌ کَوَجْهِ الْإِنْسَانِ.
امام باقر (علیه السلام) آن صندوقی که خدا بهسوی موسی (علیه السلام) نازل کرد و مادرش او را درون آن گذاشت و در آب انداخت، در بین بنیاسرائیل بود و آنها از آن تبرّک میجستند. پس چون زمان مرگ موسی (علیه السلام) فرارسید، او الواح مقدس، زره و تمام نشانههای نبوّتش را که نزد او بود، درون آن گذاشت و صندوق را به وصیّ خود، یوشع (علیه السلام) سپرد. صندوق همچنان در بین ایشان بود تا آنکه آن را خفیف داشتند و کودکان در راهها با آن بازی میکردند. تا زمانیکه صندوق در بین بنیاسرائیل بود، آنها دارای عزّت و شرافت بودند؛ امّا زمانیکه گناه کرده و صندوق را بی ارزش گرداندند، خداوند صندوق را از بین ایشان به آسمان برد. هنگامیکه از پیامبر تقاضا کردند و خداوند طالوت (علیه السلام) را برای امیری جنگ بهسویشان فرستاد، خداوند تابوت را هم بهسوی آنها بازگرداند؛ همانطورکه خداوند فرمود: إِنَّ آیَةَ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ و مراد از بَقِیَّةٌ فرزندان پیامبران هستند و دربارهی سخن خداوند فیه سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ [قضیه چنین بود که] صندوق را روبهروی دشمن و بین آنها و مسلمانان قرار میدادند؛ پس بوی خوشی از آن خارج میشد و ظاهری همانند صورت انسان داشت.
الباقر (علیه السلام)- فِی قَوْلِ اللَّهِ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ قَالَ رَضْرَاضُ الْأَلْوَاحِ فِیهَا الْعِلْمُ وَ الْحِکْمَهًُْ الْعِلْمُ جَاءَ مِنَ السَّمَاءِ فَکُتِبَ فِی الْأَلْوَاحِ وَ جُعِلَ فِی التَّابُوتِ.
امام باقر (علیه السلام) در مورد آیهی أَن یأْتِیکُمُ التَّابُوتُ فِیه سَکِینَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَبَقِیةٌ مِّمَّا تَرَکَ آلُ مُوسَی وَآلُ هارُونَ تَحْمِلُه الْمَلآئِکَةُ فرمود: در سنگریزههای الواح، علم و حکمت نهفته است. علم و دانش از آسمان نازل گشت؛ سپس در لوحها نوشته و در تابوت قرار داده شد.
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ عَلِی بْن أسْبَاط قال: قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا تَرَی آخُذُ بَرّاً أَوْ بَحْراً فَإِنَّ طَرِیقَنَا مَخُوفٌ شَدِیدُ الْخَطَرِ فَقَالَ اخْرُجْ بَرّاً وَ لَا عَلَیْکَ أَنْ تَأْتِیَ مَسْجِدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ تُصَلِّیَ رَکْعَتَیْنِ فِی غَیْرِ وَقْتِ فَرِیضَهًٍْ ثُمَّ لَتَسْتَخِیرُ اللَّهَ مِائَهًَْ مَرَّهًٍْ وَ مَرَّهًًْ ثُمَّ تَنْظُرُ فَإِنْ عَزَمَ اللَّهُ لَکَ عَلَی الْبَحْرِ فَقُلِ الَّذِی قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ قالَ ارْکَبُوا فِیها بِسْمِ اللهِ مَجْراها وَ مُرْساها إِنَّ رَبِّی لَغَفُورٌ رَحِیمٌ فَإِنِ اضْطَرَبَ بِکَ الْبَحْرُ فَاتَّکِ عَلَی جَانِبِکَ الْأَیْمَنِ وَ قُلْ بِسْمِ اللَّهِ اسْکُنْ بِسَکِینَهًِْ اللَّهِ و قِرْ بِوَقَارِ اللَّهِ وَ اهْدَأْ بیِإِذْنِ اللَّهِ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ قُلْنَا أَصْلَحَکَ اللَّهُ مَا السَّکِینَهًُْ رِیحٌ تَخْرُجُ مِنَ الْجَنَّهًِْ لَهَا صُورَهًٌْ کَصُورَهًِْ الْإِنْسَانِ وَ رَائِحَهًٌْ طَیِّبَهًٌْ وَ هِیَ الَّتِی نَزَلَتْ عَلَی إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام) فَأَقْبَلَتْ تَدُورُ حَوْلَ أَرْکَانِ الْبَیْتِ وَ هُوَ یَضَعُ الْأَسَاطِینَ قِیلَ لَهُ هِیَ مِنَ الَّتِی قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ قَالَ تِلْکَ السَّکِینَهًُْ فِی التَّابُوتِ وَ کَانَتْ فِیهِ طَشْتٌ تُغْسَلُ فِیهَا قُلُوبُ الْأَنْبِیَاءِ وَ کَانَ التَّابُوتُ یَدُورُ فِی بَنِیإِسْرَائِیلَ مَعَ الْأَنْبِیَاءِ (ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَیْنَا فَقَالَ مَا تَابُوتُکُمْ قُلْنَا السِّلَاحُ قَالَ صَدَقْتُمْ هُوَ تَابُوتُکُمْ.
امام رضا (علیه السلام) علیبنأسباط گفت: به امام رضا (علیه السلام) عرضه داشتم: «فدایتان شوم! نظر شما چیست؟ آیا من راه خشکی یا دریا را پیش بگیرم، که راه ما بیمناک و پرخطر است»؟ فرمود: «از راه بیابان برو و نیازی نیست که به مسجد رسولخدا (صلی الله علیه و آله) بیایی و دو رکعت نماز را خارج از وقت واجب بخوان؛ سپس صدویک مرتبه از خداوند طلب خیر کن. سپس منتظر بمان. پس اگرخداوند برایت طریق دریا را برگزید، آنچه را که خداوند عزّوجلّ فرمود، بگو: او گفت: «به نام خدا بر آن سوار شوید! و هنگام حرکت و توقف کشتی، یاد او کنید، که پروردگارم آمرزنده و مهربان است! (هود/۴۱) و اگر دریا را بر تو متلاطم کرد، پس به سمت راست خود نظر کن و بگو بِسْمِ اللهِ به سکینهی الهی آرام و به وقار الهی، سنگین و موقّر باش و به اذن الهی ساکن شو وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ گفتم: «خداوند تو را نیکو بدارد! منظور از سکینه چیست»؟ گفته شده بادی است که از بهشت خارج میشود و از صورتی همانند صورت انسان و بوی خوشی برخوردار است و همان بادی است که نزد ابراهیم (علیه السلام) رفته و به دور کعبه در حالیکه ابراهیم (علیه السلام) ستونهایش را بنا کردهبود، چرخید. گفته شده او همان چیزی است که خداوند عزّوجلّ فرمود: فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ فرمود: آن سکینه، درون آن صندوق است و در آن طشتی است که قلبهای انبیاء در آن شستشو میشود و صندوق به همراه انبیاء (علیهم السلام) در بین بنیاسرائیل میگشت سپس به نزد ما آمدند. و فرمود: «صندوق شما چیست»؟ گفتیم: «شمشیر (ذوالفقار)»! گفت: «درست گفتید آن شمشیر، صندوق شما است»!
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ عَلی بْن فَضال قَالَ سَمِعْتُهُ وَ هُوَ یَقُولُ لِلْحَسَنِ أَیُّ شَیْءٍ السَّکِینَهًُْ عِنْدَکُمْ وَ قَرَأَ فَأَنْزَلَ اللهُ سَکِینَتَهُ عَلی رَسُولِهِ فَقَالَ لَهُ الْحَسَنُ جُعِلْتُ فِدَاکَ لَا أَدْرِی فَأَیُّ شَیْءٍ هُوَ قَالَ رِیحٌ تَخْرُجُ مِنَ الْجَنَّهًِْ طَیِّبَهًٌْ لَهَا صُورَهًٌْ کَصُورَهًِْ وَجْهِ الْإِنْسَانِ قَالَ فَیَکُونُ مَعَ الْأَنْبِیَاءِ (فَقَالَ لَهُ عَلِیُّ بْنُ أَسْبَاطٍ تَنْزِلُ عَلَی الْأَنْبِیَاءِ وَ الْأَوْصِیَاءِ (فَقَالَ تَنْزِلُ عَلَی الْأَنْبِیَاءِ قَالَ وَ هِیَ الَّتِی نَزَلَتْ عَلَی إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام) حَیْثُ بَنَی الْکَعْبَهًَْ فَجَعَلَتْ تَأْخُذُ کَذَا وَ کَذَا وَ یَبْنِی الْأَسَاسَ عَلَیْهَا فَقَالَ لَهُ مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) بْنُ عَلِیٍّ (علیه السلام) قَوْلُ اللَّهِ فِیهِ سَکِینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ قَالَ هِیَ مِنْ هَذَا ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَی الْحَسَنِ فَقَالَ أَیُّ شَیْءٍ التَّابُوتُ فِیکُمْ فَقَالَ السِّلَاحُ فَقَالَ نَعَمْ هُوَ تَابُوتُکُمْ فَقَالَ فَأَیُّ شَیْءٍ فِی التَّابُوتِ الَّذِی کَانَ فِی بَنِیإِسْرَائِیلَ قَالَ کَانَ فِیهِ أَلْوَاحُ مُوسَی الَّتِی تَکَسَّرَتْ وَ الطَّشْتُ الَّتِی یُغْسَلُ فِیهَا قُلُوبُ الْأَنْبِیَاءِ (.
امام رضا (علیه السلام) علیبنفضال گوید: شنیدم که امام رضا (علیه السلام) از حسنبنجهم پرسید: «چه چیزی به عنوان سکینه در نزد شماست»؟ و حضرت آیهی: فَأَنزَلَ اللهُ سَکِینَتَه عَلَی رَسُولِه را تلاوت نمود. حسن به ایشان عرض کرد: «جانم به فدایت! نمیدانم! سکینه چیست»؟ ایشان فرمود: «بادی با بویی خوش که از بهشت با ظاهری شبیه به چهرهی انسان خارج میشود. ایشان در ادامه فرمود: این نسیم همراه با پیامبران میباشد». علیبناسباط به ایشان عرض کرد: «آیا این باد بر پیامبران (علیهم السلام) و اوصیاء (علیهم السلام) نازل میشود»؟ ایشان در پاسخ فرمود: «بر پیامبران (علیهم السلام) نازل میشود». و سپس فرمود: «این همان بادی است که بر حضرت ابراهیم (علیه السلام) پس از اینکه کعبه را بنا کرد، نازل گشت. سپس آن چیز و آن چیز را برداشت و ابراهیم (علیه السلام) براساس آن، کعبه را بنا کرد». محمّدبنعلی به ایشان گفت: «معنای قول خداوند فِیه سَکِینَةٌ مِّن رَّبِّکُمْ چیست»؟ ایشان فرمود: آن نیز از این قسم است و سپس رو به حسن کرد و فرمود: «چه چیزی به مانند تابوت در میان شماست»؟ حسن در پاسخ گفت: «سلاح»! امام (علیه السلام) فرمود: «بلی! آن تابوت شماست». سپس فرمود: «چه چیزی در تابوت بنیاسرائیل بود»؟ ایشان در پاسخ گفت: «در آن لوحهای موسی (علیه السلام) بود که شکسته شدهبود و طشتی که در آن قلبهای پیامبران شسته میشد».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِنَّ السَّکِینَهًَْ الَّتِی کَانَتْ فِیهِ رِیحٌ هَفَّافَهًٌْ مِنَ الْجَنَّهًِْ لَهَا وَجْهٌ کَوَجْهِ الْإِنْسَانِ.
امام علی (علیه السلام) آن سکینهای که در آن (تابوت) بود، بادی است که از بهشت میوزد و ظاهر و صورتی شبیه انسان دارد.
علیّبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- فَإِنَّ التَّابُوتَ کَانَ یُوضَعُ بَیْنَ یَدَیِ الْعَدُوِّ وَ بَیْنَ الْمُسْلِمِینَ فَتَخْرُجُ مِنْهُ رِیحٌ طَیِّبَهًٌْ لَهَا وَجْهٌ کَوَجْهِ الْإِنْسَانِ. وَ قِیلَ: کَانَ لَهَا جَنَاحَانِ وَ رَأْسٌ کَرَأْسِ الْهِرَّهًِْ مِنِ الزَّبَرْجَدِ وَ الزُّمُرُّدِ.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه) [بنیاسرائیل] آن صندوق را روبهروی دشمن و بین آنها و مسلمانان قرار میدادند؛ پس بوی خوشی از آن خارج میشد و صورتی همانند صورت انسان داشت و گفته شده: که او از دو بال و یک سر همچون سر گربه از جنس زبرجد و زمرد برخوردار است.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- کَانَ التَّابُوتُ فِی أَیْدِی أَعْدَاءِ بَنِیإِسْرَائِیلَ مِنَ الْعَمَالِقَهًِْ غَلَبُوهُمْ لَمَّا مَرَجَ أَمَرُ بَنِیإِسْرَائِیلَ عَلَیْهِمْ.
امام علی (علیه السلام) صندوق در دستان قوم عمالقه از دشمنان بنیاسرائیل بود [و در اصل] وقتی به دست آنان افتاد که در بین بنیاسرائیل فساد و هرج و مرج ایجاد شده بود.
الرّضا (علیه السلام)- السَّکِینَهًُْ رِیحٌ مِنَ الْجَنَّهًِْ لَهَا وَجْهٌ کَوَجْهِ الْإِنْسَانِ وَ کَانَ إِذَا وُضِعَ التَّابُوتُ بَیْنَ یَدَیِ الْمُسْلِمِینَ وَ الْکُفَّارِ فَإِنْ تَقَدَّمَ التَّابُوتَ رَجُلُ لَا یَرْجِعُ حَتَّی یَغْلِبَ أَوْ یُقْتَلَ وَ مَنْ رَجَعَ عَنِ التَّابُوتِ کَفَرَ وَ قَتَلَهُ الْإِمَامُ.
امام رضا (علیه السلام) سکینه، نسیم بهشت است که ظاهری همچون چهرهی انسان دارد. هنگامی که تابوت میان مسلمانان و کافران قرار دادهمیشد، اگر مردی از آن جلوتر میرفت، باز نمیگشت مگر اینکه یا کشته شود و یا شکست بخورد، و اگر مردی پشت تابوت را خالی میکرد، کافر میشد و امام، وی را به عنوان کافر میکشت.
الصّادق (علیه السلام)- أَنَّهُ سُئِلَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ فَقَالَ ذُرِّیَّهًُْ الْأَنْبِیَاءِ (.
امام صادق (علیه السلام) در مورد آیهی: وَ بَقِیةٌ مِّمَّا تَرَکَ آلُ مُوسَی وَآلُ هارُونَ تَحْمِلُه الْمَلآئِکَةُ از امام صادق (علیه السلام) سؤال شد، فرمود: «منظور، نسل پیامبران (علیهم السلام) است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ سَلیمِ بنِ قِیس قال: خَرَجَ عَلَیْنَا عَلِیُّبْنُأَبِیطَالِبٍ (علیه السلام) وَ نَحْنُ فِی الْمَسْجِدِ فَاحْتَوَشْنَاهُ فَقَالَ سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی سَلُونِی عَنِ الْقُرْآنِ فَإِنَّ فِی الْقُرْآنِ عِلْمَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ لَمْ یَدَعْ لِقَائِلٍ مَقَالًا وَ لَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ وَ لَیْسُوا بِوَاحِدٍ وَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کَانَ وَاحِداً مِنْهُمْ عَلَّمَهُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ إِیَّاهُ وَ عَلَّمَنِیهِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) ثُمَّ لَا یَزَالُ فِی عَقِبِهِ إِلَی یَوْمِ تَقُومُ السَّاعَهًُْ ثُمَّ قَرَأَ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ فَأَنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِمَنْزِلَهًِْ هَارُونَ (علیه السلام) مِنْ مُوسَی (علیه السلام) إِلَّا النُّبُوَّهًَْ وَ الْعِلْمَ فِی عَقِبِنَا إِلَی أَنْ تَقُومَ السَّاعَهًُْ ثُمَّ قَرَأَ وَ جَعَلَها کَلِمَةً باقِیَةً فِی عَقِبِهِ ثُمَّ قَالَ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَقِبَ إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام) وَ نَحْنُ أَهْلَالْبَیْتِ (عَقِبُ إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام) وَ عَقِبُ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله).
امام علی (علیه السلام) سلیمبنقیس گوید: روزی امیرالمؤمنین (علیه السلام) وارد مسجد شد. ما اطراف آن جناب را گرفتیم. فرمود: از من بپرسید قبل از اینکه مرا نیابید؛ از قرآن بپرسید [که] در قرآن دانش پیشینیان و آیندگان هست؛ جای ایرادی برای کسی نگذاشته و تأویل آن را جز خدا و راسخون در علم نمیدانند. و [مصداق] راسخین [فقط] یک نفر نیست. پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) یکی از راسخون است که خداوند به او تعلیم داده و او به من آموخته است. پس تا روز قیامت پیوسته در اولاد او خواهدبود وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ من نسبت به پیامبر (صلی الله علیه و آله) [در همه چیز] مانند هارون (علیه السلام) نسبت به موسی (علیه السلام) هستم، جز مقام نبوّت؛ دانش [و معرفت] تا قیامت در نسل و خاندان [و خون] ماست. بعد این آیه را تلاوت نمود: او کلمهی توحید را کلمهی پایندهای در نسلهای بعد از خود قرار داد. (زخرف/۲۸) پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) عقب و بازماندهی ابراهیم (علیه السلام) است. ما اهلبیت (علیهم السلام) نیز از بازماندگان ابراهیم (علیه السلام) و محمّد (صلی الله علیه و آله) هستیم.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عن أصْبَغِ بن نُباتهًْ قال: أَقْبَلَ إِلَیْنَا أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ قَالَ سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی فَوَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّهًَْ وَ بَرَأَ النَّسَمَهًَْ إِنِّی لَأَعْلَمُ بِالتَّوْرَاهًِْ مِنْ أَهْلِ التَّوْرَاهًِْ وَ إِنِّی لَأَعْلَمُ بِالْإِنْجِیلِ مِنْ أَهْلِ الْإِنْجِیلِ وَ إِنِّی لَأَعْلَمُ بِالْقُرْآنِ مِنْ أَهْلِ الْقُرْآنِ وَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّهًَْ وَ بَرَأَ النَّسَمَهًَْ مَا مِنْ فِئَهًٍْ تَبْلُغُ مِائَهًَْ رَجُلٍ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ إِلَّا وَ أَنَا عَارِفٌ بِقَائِدِهَا وَ سَائِقِهَا وَ سَلُونِی عَنِ الْقُرْآنِ فَإِنَّ فِی الْقُرْآنِ بَیَانَ کُلِّ شَیْءٍ فِیهِ عِلْمُ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ وَ إِنَّ الْقُرْآنَ لَمْ یَدَعْ لِقَائِلٍ مَقَالًا وَ ما یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ لَیْسَ بِوَاحِدٍ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مِنْهُمْ أَعْلَمَهُ اللَّهُ إِیَّاهُ فَعَلَّمَنِیهِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) ثُمَّ لَا تَزَالُ فِی عَقِبِنَا إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ ثُمَّ قَرَأَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ وَ أَنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِمَنْزِلَهًِْ هَارُونَ (علیه السلام) مِنْ مُوسَی (علیه السلام) وَ الْعِلْمُ فِی عَقِبِنَا إِلَی أَنْ تَقُومَ السَّاعَهًُْ.
امام علی (علیه السلام) اصبغبننباته گوید: امیرالمؤمنین (علیه السلام) روی بهجانب ما کرده و فرمود: از من بپرسید قبل از اینکه مرا نیابید. قسم به آنکس که دانه را شکافت و موجودات را آفرید که من تورات را از اهل تورات و انجیل را از اهل انجیل و قرآن را از اهل قرآن بهتر میدانم! سوگند به کسی که دانه را شکافت و موجودات را آفرید که تا روز قیامت هر گروهی که تعداد آنها به صد نفر برسد، رهبر و فرماندهی آنها را میشناسم! از من دربارهی قرآن بپرسید. در قرآن توضیح هر چیزی هست. در آن علم پیشینیان و آیندگان وجود دارد. قرآن برای گویندهای جای سخن باقی نگذاشته و تأویل آن را جز خدا و راسخین در علم نمیدانند که آنها یک نفر نیستند؛ رسولخدا (صلی الله علیه و آله) یکی از آنها است. خدا به او تعلیم کرده و او مرا آموخته است؛ پیوسته این علم تا روز قیامت در نسل و خاندان ماست. سپس این آیه را قرائت نمود: بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ من نسبت به پیامبر (صلی الله علیه و آله) همچون هارون (علیه السلام) هستم نسبت به موسی (علیه السلام) و تا روز قیامت دانش در نسل و خاندان ماست.
الصّادق (علیه السلام)- أَنَّ سَائِلًا سَأَلَهُ فَقَالَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (علیه السلام) أَخْبِرْنِی عَنْ آلِ مُحَمَّدٍ (علیه السلام) مَنْ هُمْ؟ قَالَ: هُمْ أَهْلُ بَیْتِهِ خَاصَّهًًْ ... قَالَ السَّائِلُ: أَعْطِنِی جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ حُجَّهًًْ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ أَسْتَدِلُ بِهَا عَلَی أَنَّ آلَ مُحَمَّدٍ (علیه السلام) هُمْ أَهْلُ بَیْتِهِ خَاصَّهًًْ دُونَ غَیْرِهِمْ. قَالَ: نَعَم ... وَ قَالَ عَزَّوَجَلَ وَ بَقِیَّهًٌْ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی (علیه السلام) وَ آلُ هارُونَ (علیه السلام) تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَهًُْ وَ ذَلِکَ أَنَّهُ قَدْ یَکُونُ مِنْ آلِ مُوسَی (علیه السلام) وَ آلِ هَارُونَ (علیه السلام) وَ آلِ دَاوُدَ (علیه السلام) وَ آلِ یَاسِینَ (علیه السلام) مَنْ لَا نَسَبَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَهُ إِلَّا بِالاتِّبَاعِ فَأَهْلُ بُیُوتَاتِ الْأَنْبِیَاءِ الْأَئِمَّهًُْ (فَمَنْ تَوَلَّاهُمْ وَ اتَّبَعَهُمْ فَهُوَ مِنْهُمْ عَلَی ذَلِکَ الْمَعْنَی وَ عَلَی نَحْوِ مَا وَصَفَ اللَّهُ سُبْحَانَه.
امام صادق (علیه السلام) شخصی از حضرت پرسید: «ای فرزند رسولخدا (صلی الله علیه و آله)! ما را از خاندان محمّد (صلی الله علیه و آله) مطّلع گردان. آنان چه کسانی هستند»؟ امام (علیه السلام) فرمود: آل محمّد (صلی الله علیه و آله) فقط اهلبیت (علیهم السلام) او هستند ...» آن فرد گفت: «فدایت شوم! از کتاب خدا برایم دلیلی میآوری که نشان دهد آلمحمّد (صلی الله علیه و آله) تنها شامل اهلبیت (علیهم السلام) اوست و نه دیگران». فرمود: «بله! ... خداوند عزّوجلّ فرمود: وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسی وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ و با توجّه به اینکهاکثر افراد این اقوام رابطهی نسبی با موسی، هارون، داوود و یاسین (علیهم السلام) نداشته، بلکه فقط از ایشان پیروی کرده بودند [با اینحال]، از آل و خاندان آنها به حساب میآیند، پس با توجّه به آن معنی و با در نظر داشتن توصیفی که خداوند بیان نموده، اهلبیت انبیاء (علیهم السلام)، ائمّه (علیهم السلام) هستند. پس بر این اساس کسیکه آنها را دوست داشته و ولایتشان را بپذیرد، جزء آنان است.
امیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنِ الرِّضَا (علیه السلام) عَن آبَائِهِ عَن اَمِیرِالمُؤمِنِینَ (علیه السلام): مَا سَاَلَ عَنهُ اَمِیرِالمُؤمِنِینَ (علیه السلام) فِی جَامِعِ الکُوفَهًْ وَ فِیهِ: ... ثُمَّ قَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ آخَرُ فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَخْبِرْنِی عَنْ یَوْمِ الْأَرْبِعَاءِ وَ تَطَیُّرِنَا مِنْهُ وَ ثِقْلِهِ وَ أَیُّ أَرْبِعَاءَ هُوَ قَالَ آخِرُ أَرْبِعَاءَ فِی الشَّهْرِ وَ هُوَ الْمُحَاق وَ فِیهِ: قَتَلَ قَابِیلُ هَابِیلَ (علیه السلام) اَخَاهُ اِلَی قَولِهِ (علیه السلام) وَ یَوم اَربِعَاءِ اَخَذَتِ العَمَالقَهًَْ التَّابُوتَ.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام) امام رضا (علیه السلام) از پدرانش از امام علی (علیه السلام) نقل میکند: «مردی به ایشان گفت: «دربارهی روز چهارشنبه برایم صحبت کن و ما را از آن و سنگینیاش (نحسی آن) خارج گردان و مشخّص کن کدام چهارشنبه نحس است»؟ فرمود: «آخرین چهارشنبه ماه است که در این شبها، ماه رو به نقص میگذارد [و دیگر قابل رؤیت نیست] و از حالت دایره درمیآید. در این روز قابیل، برادرش هابیل (علیه السلام) را در آن زمان کشت و در روز چهارشنبه قوم عمالقه (قبیلهای که بسیار قوی بودند)، صندوق [موسی (علیه السلام)] را گرفتند»».