آیه وَ أَقيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللهِ إِنَّ أللهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصيرٌ [110]
و نماز را برپا داريد و زكات را بپردازيد؛ و هر كار خيرى را براى خود از پيش مىفرستيد، آن را نزد خدا [در سراى ديگر] خواهيديافت؛ زيرا خداوند به اعمال شما بيناست.
العسکری (علیه السلام)- أَقِیمُوا الصَّلاةَ بِإِتْمَامِ وُضُوئِهَا وَ تَکْبِیرَاتِهَا وَ قِیَامِهَا وَ قِرَاءَتِهَا وَ رُکُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ حُدُودِهَا.
امام عسکری (علیه السلام) نماز را با وضوی کامل و با همهی تکبیرها، قیامها، قرائتها، رکوعها، سجودها و حدودش بهپای دارید.
العسکری (علیه السلام)- هُوَ إِقَامَهًُْ الصَّلَاهًِْ بِتَمَامِ رُکُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ مَوَاقِیتِهَا وَ أَدَاءِ حُقُوقِهَا الَّتِی إِذَا لَمْ تُؤَدَّ بِحُقُوقِهَا لَمْ یَتَقَبَّلْهَا رَبُّ الْخَلَائِقِ لَهُ أَ تَدْرُونَ مَا تِلْکَ الْحُقُوقُ فَهُوَ إِتْبَاعُهَا بِالصَّلَاهًِْ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ آلِهِمَا مُنْطَوِیاً عَلَی الِاعْتِقَادِ بِأَنَّهُمْ أَفْضَلُ خِیَرَهًِْ اللَّهِ وَ الْقَوَّامُونَ بِحُقُوقِ اللَّهِ وَ النُّصَّارُ لِدِینِ اللَّهِ.
امام عسکری (علیه السلام) منظور بهپایداشتن نماز است با کامل اداکردن رکوعها، سجدهها و مراعات زمانهایش و نیز بهجایآوردن حقوقش؛ که اگر حق آن ادا نشود، پروردگار آفریدگان آن را نمیپذیرد. آیا میدانید آن حقوق چیست؟ آن حقوق آن است که پس از اتمام نماز بر محمّد (و علی (علیه السلام) و خاندانشان، با اعتقاد به اینکه آنها بهترین برگزیدگان خداوند و برپایکنندگان حقوق الهی و یاریدهندگان دین خدا هستند، درود و صلوات بفرستی.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ أَیُّمَا عَبْدٍ الْتَفَتَ فِی صَلَاتِهِ، قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: یَا عَبْدِی! إِلَی أَیْنَ تَقْصِدُ وَ مَنْ تَطْلُبُ أَ رَبّاً غَیْرِی تُرِیدُ أَوْ رَقِیباً سِوَایَ تَطْلُبُ أَوْ جَوَاداً خَلَایَ تَبْتَغِی أَنَا أَکْرَمُ الْأَکْرَمِینَ وَ أَجْوَدُ الْأَجْوَدَیْنِ، وَ أَفْضَلُ الْمُعْطِینَ، أُثِیبُکَ ثَوَاباً لَا یُحْصَی قَدْرُهُ، فَأَقْبِلْ عَلَیَّ، فَإِنِّی عَلَیْکَ مُقْبِلٌ، وَ مَلَائِکَتِی عَلَیْکَ مُقْبِلُونَ. فَإِنْ أَقْبَلَ زَالَ عَنْهُ إِثْمُ مَا کَانَ مِنْهُ، وَ إِنِ الْتَفَتَ بَعْدُ أَعَادَ اللَّهُ {لَهُ} مَقَالَتَهُ، فَإِنْ أَقْبَلَ زَالَ عَنْهُ إِثْمُ مَا کَانَ مِنْهُ، وَ إِنِ الْتَفَتَ ثَالِثَهًًْ أَعَادَ اللَّهُ لَهُ مَقَالَتَهُ، فَإِنْ أَقْبَلَ عَلَی صَلَاتِهِ غَفَرَ {اللَّهُ} لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ. وَ إِنِ الْتَفَتَ رَابِعَهًًْ أَعْرَضَ اللَّهُ عَنْهُ، وَ أَعْرَضَتِ الْمَلَائِکَهًُْ عَنْهُ، وَ یَقُولُ: وَلَّیْتُکَ یَا عَبْدِی مَا تَوَلَّیْت.
پیامبر ( هر بندهای که در نماز به غیر خدا توجّه کند، خداوند به او میگوید: «ای بندهی من! به چهکسی رویکردهای و از چهکسی درخواست میکنی؟ آیا پروردگاری غیر از من میخواهی؟ یا رقیبی [و همراهی] جدای من در خواست میکنی؟ آیا بخشندهای جز من را شایسته میدانی؟ من بزرگوارتر از هر بزرگوار و بخشندهتر از هر بخشنده و برترین عطا کننده هستم؛ به تو ثوابی میدهم که به شمار نیاید. به من روی کن که من و فرشتگانم به تو روی کردهایم. پس اگر آن بنده پذیرفت و بهسوی خدا روی آورد، خداوند گناهی که از او سرزده (غفلت ازخدا) را پاک میکند و اگر دوباره غفلت کرد، خداوند دوباره سخنش را برای او تکرار میکند. پس اگر پذیرفت [و بهسوی خدا روی آورد] خداوند گناهی که از او سرزده (غفلت از خدا) را پاک میکند و اگر دوباره غفلت کرد، برای بار سوّم سخنش را برای او تکرار میکند. پس اگر پذیرفت [و بهسوی نماز روی آورد] خداوند گناهی که از او سرزده [غفلت از خدا] را میبخشد و اگر برای چهارمین بار بیتوجّهی کرد، خداوند و فرشتگانش از او روی برمیگردانند و خداوند به او میگوید: «وای بر تو ای بندهی من! بهخاطر آنکه [از من] روی برگرداندی»!
العسکری (علیه السلام)- آتُوا الزَّکاةَ مُسْتَحِقِّیهَا لَا تُؤْتُوهَا کَافِراً وَ لَا مُنَافِقاً قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): الْمُتَصَدِّقُ عَلَی أَعْدَائِنَا کَالسَّارِقِ فِی حَرَمِ اللَّهِ.
امام عسکری (علیه السلام) زکات را به مستحق بدهید و آن را به کافر و منافق ندهید. رسولخدا (فرمود: «آنکه بر دشمنان ما صدقه دهد، چون دزدی است در حرم خدا».
الرّضا (علیه السلام)- فَرَضَ زَکَاهًَْ الْفِطْرَهًِْ قَبْلَ أَنْ یَکْثُرَ الْأَمْوَالُ ... وَ إِخْرَاجُ الْفِطْرَهًِْ وَاجِبٌ عَلَی الْغَنِیِّ وَ الْفَقِیرِ وَ الْعَبْدِ وَ الْحُرِّ وَ عَلَی الذُّکْرَانِ وَ الْإِنَاثِ وَ الصَّغِیرِ وَ الْکَبِیرِ وَ الْمُنَافِقِ وَ الْمُخَالِفِ.
امام رضا (علیه السلام) [خداوند] زکات فطره را قبل از اینکه اموال [مسلمانان] زیاد شود واجب کرد ... و پرداخت فطریّه بر بینیاز، نیازمند، برده، آزاده، زنان، مردان، کوچک، بزرگ، منافق و مخالف واجب است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ آتُوا الزَّکاةَ مِنْ أَمْوَالِکُمُ الْمُسْتَحِقِّینَ لَهَا مِنَ الْفُقَرَاءِ وَ الضُّعَفَاءِ لَا تَبْخَسُوهُمْ وَ لَا تُوکِسُوهُمْ، وَ لا تَیَمَّمُوا الْخَبِیثَ أَنْ تُعْطُوهُمْ، فَإِنَّ مَنْ أَعْطَی الزَّکَاهًَْ مِنْ مَالِهِ طَیِّبَهًًْ بِهَا نَفْسُهُ، أَعْطَاهُ اللَّهُ بِکُلِّ حَبَّهًٍْ مِنْهَا قَصْراً فِی الْجَنَّهًِْ مِنْ ذَهَبٍ وَ قَصْراً مِنْ فِضَّهًٍْ، وَ قَصْراً مِنْ لُؤْلُؤٍ، وَ قَصْراً مِنْ زَبَرْجَدٍ، وَ قَصْراً مِنْ زُمُرُّدٍ، وَ قَصْراً مِنْ جَوْهَرٍ، وَ قَصْراً مِنْ نُورِ رَبِّ الْعَالَمِین ... وَ إِنْ قَصَّرَ فِی الزَّکَاهًِْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: یَا عَبْدِی! أَ تُبْخِلُنِی أَمْ تَتَّهِمُنِی أَمْ تَظُنُّ أَنِّی عَاجِزٌ غَیْرُ قَادِرٍ عَلَی إِثَابَتِکَ سَوْفَ یَرِدُ عَلَیْکَ یَوْمٌ تَکُونُ فِیهِ أَحْوَجَ الْمُحْتَاجِینَ إِنْ أَدَّیْتَهَا کَمَا أَمَرْتُ، وَ سَوْفَ یَرِدُ عَلَیْکَ إِنْ بَخِلْتَ یَوْمٌ تَکُونُ فِیهِ أَخْسَرَ الْخَاسِرِینَ.
پیامبر ( از اموال خود به فقرا و ضعیفانی که مستحقّ آن هستند، زکات بدهید؛ دربارهی آنها خسیسی نکرده و کم نگذارید. به مال حرام دست نبرید که بخواهید از آن زکات بدهید. هرکه زکات مال [حلال و] پاکش را خودش بپردازد؛ خداوند به ازای هر دانهی آن در بهشت به او قصری از طلا، قصری از نقره، قصری از لؤلؤ، قصری از زبرجد، قصری از زمرّد، قصری از جواهر و قصری از نور پروردگار جهانیان میدهد ... و اگر در پرداخت زکات قصور کند خداوند متعال میفرماید: «ای بندهی من! آیا برای من بخل میورزی؟ یا به من نسبت ناروا میدهی؟ یا گمان میکنی عاجز و ناتوانم از اینکه در آن روز که تو از همهی نیازمندان محتاجتر باشی به تو روزی برسانم؟ اگر زکاتت را آنطور که به تو دستور دادهام بپردازی، روزی (قیامت) آن را به تو برمیگردانم ولی اگر بخل بورزی، روزی به تو خواهدرسید که از همهی خسارتدیدگان زیانکارتر باشی»!
العسکری (علیه السلام)- وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ مِنْ مَالٍ تُنْفِقُونَهُ فِی طَاعَهًِْ اللَّهِ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ مَالٌ فَمِنْ جَاهِکُمْ تَبْذُلُونَهُ لِإِخْوَانِکُمُ الْمُؤْمِنِینَ تَجُرُّونَ بِهِ إِلَیْهِمُ الْمَنَافِعَ وَ تَدْفَعُونَ بِهِ عَنْهُمُ الْمَضَارَّ.
امام عسکری (علیه السلام) وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ [شامل] مالی است که در طاعت خدا انفاق میکنید و اگر مال نباشد از وجههی خود برای برادرانتان مایه گذارید. سودها را به سوی آنها بکشانید و زیانها را از آنها برانید.
العسکری (علیه السلام)- یَنْفَعُکُمُ اللَّهُ تَعَالَی بِجَاهِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ فَیَحُطُّ بِهِ سَیِّئَاتِکُمْ وَ یُضَاعِفُ بِهِ حَسَنَاتِکُمْ وَ یَرْفَعُ بِهِ دَرَجَاتِکُمْ.
امام عسکری (علیه السلام) خدا به شأن و مقام محمّد (و خاندان پاکش (علیهم السلام) در روز قیامت به شما سود داده و به آن جهت، گناهان شما را میریزد؛ حسنات شما را دو چندان کرده و درجات شما را بالا میبرد.
العسکری (علیه السلام)- إِنَّ اللهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ عَالِمٌ لَیْسَ یَخْفَی عَلَیْهِ ظَاهِرُ فِعْلٍ وَ لَا بَاطِنُ ضَمِیرٍ فَهُوَ یُجَازِیکُمْ عَلَی حَسَبِ اعْتِقَادَاتِکُمْ وَ نِیَّاتِکُمْ وَ لَیْسَ هُوَ کَمُلُوکِ الدُّنْیَا الَّذِی یلبس {یَلْتَبِسُ} عَلَی بَعْضِهِمْ فَیَنْسِبُ فِعْلَ بَعْضٍ إِلَی غَیْرِ فَاعِلِهِ وَ جِنَایَهًَْ بَعْضٍ إِلَی غَیْرِ جَانِیهِ فَیَقَعُ عِقَابُهُ وَ ثَوَابُهُ بِجَهْلِهِ بِمَا لَیْسَ عَلَیْهِ بِغَیْرِ مُسْتَحِقِّهِ.
امام عسکری (علیه السلام) ظاهر کارها و باطن افعال پنهان از او پوشیدهنیست و به اندازهی اعتقاد و نیّتتان به شما پاداش میدهد. او چون پادشاهان دنیا نیست که بر بعضی از آنها اشتباه کند و کار یکی را به دیگری نسبت دهد و جنایتی را به کسی که مرتکب نشده ببندند و به دلیل نادانیاش کیفر و پاداش بر غیر مستحقّ آن بدهد.