آیه ۱۱۰ - سوره بقره

آیه وَ أَقيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللهِ إِنَّ أللهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصيرٌ [110]

و نماز را برپا داريد و زكات را بپردازيد؛ و هر كار خيرى را براى خود از پيش مى‌فرستيد، آن را نزد خدا [در سراى ديگر] خواهيديافت؛ زيرا خداوند به اعمال شما بيناست.

و نماز را برپا دارید

۱ -۱
(بقره/ ۱۱۰)

العسکری (علیه السلام)- أَقِیمُوا الصَّلاةَ بِإِتْمَامِ وُضُوئِهَا وَ تَکْبِیرَاتِهَا وَ قِیَامِهَا وَ قِرَاءَتِهَا وَ رُکُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ حُدُودِهَا.

امام عسکری (علیه السلام) نماز را با وضوی کامل و با همه‌ی تکبیرها، قیام‌ها، قرائت‌ها، رکوع‌ها، سجودها و حدودش به‌پای دارید.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۰
بحارالأنوار، ج۷۱، ص۳۰۹/ الإمام العسکری، ص۵۲۰/ البرهان
۱ -۲
(بقره/ ۱۱۰)

العسکری (علیه السلام)- هُوَ إِقَامَهًُْ الصَّلَاهًِْ بِتَمَامِ رُکُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ مَوَاقِیتِهَا وَ أَدَاءِ حُقُوقِهَا الَّتِی إِذَا لَمْ تُؤَدَّ بِحُقُوقِهَا لَمْ یَتَقَبَّلْهَا رَبُّ الْخَلَائِقِ لَهُ أَ تَدْرُونَ مَا تِلْکَ الْحُقُوقُ فَهُوَ إِتْبَاعُهَا بِالصَّلَاهًِْ عَلَی مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ آلِهِمَا مُنْطَوِیاً عَلَی الِاعْتِقَادِ بِأَنَّهُمْ أَفْضَلُ خِیَرَهًِْ اللَّهِ وَ الْقَوَّامُونَ بِحُقُوقِ اللَّهِ وَ النُّصَّارُ لِدِینِ اللَّهِ.

امام عسکری (علیه السلام) منظور به‌پای‌داشتن نماز است با کامل اداکردن رکوع‌ها، سجده‌ها و مراعات زمان‌هایش و نیز به‌جای‌آوردن حقوقش؛ که اگر حق آن ادا نشود، پروردگار آفریدگان آن را نمی‌پذیرد. آیا می‌دانید آن حقوق چیست؟ آن حقوق آن است که پس از اتمام نماز بر محمّد (و علی (علیه السلام) و خاندانشان، با اعتقاد به اینکه آن‌ها بهترین برگزیدگان خداوند و برپای‌کنندگان حقوق الهی و یاری‌دهندگان دین خدا هستند، درود و صلوات بفرستی.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۰
مستدرک الوسایل، ج۵، ص۱۸
۱ -۳
(بقره/ ۱۱۰)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ أَیُّمَا عَبْدٍ الْتَفَتَ فِی صَلَاتِهِ، قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: یَا عَبْدِی! إِلَی أَیْنَ تَقْصِدُ وَ مَنْ تَطْلُبُ أَ رَبّاً غَیْرِی تُرِیدُ أَوْ رَقِیباً سِوَایَ تَطْلُبُ أَوْ جَوَاداً خَلَایَ تَبْتَغِی أَنَا أَکْرَمُ الْأَکْرَمِینَ وَ أَجْوَدُ الْأَجْوَدَیْنِ، وَ أَفْضَلُ الْمُعْطِینَ، أُثِیبُکَ ثَوَاباً لَا یُحْصَی قَدْرُهُ، فَأَقْبِلْ عَلَیَّ، فَإِنِّی عَلَیْکَ مُقْبِلٌ، وَ مَلَائِکَتِی عَلَیْکَ مُقْبِلُونَ. فَإِنْ أَقْبَلَ زَالَ عَنْهُ إِثْمُ مَا کَانَ مِنْهُ، وَ إِنِ الْتَفَتَ بَعْدُ أَعَادَ اللَّهُ {لَهُ} مَقَالَتَهُ، فَإِنْ أَقْبَلَ زَالَ عَنْهُ إِثْمُ مَا کَانَ مِنْهُ، وَ إِنِ الْتَفَتَ ثَالِثَهًًْ أَعَادَ اللَّهُ لَهُ مَقَالَتَهُ، فَإِنْ أَقْبَلَ عَلَی صَلَاتِهِ غَفَرَ {اللَّهُ} لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ. وَ إِنِ الْتَفَتَ رَابِعَهًًْ أَعْرَضَ اللَّهُ عَنْهُ، وَ أَعْرَضَتِ الْمَلَائِکَهًُْ عَنْهُ، وَ یَقُولُ: وَلَّیْتُکَ یَا عَبْدِی مَا تَوَلَّیْت.

پیامبر ( هر بنده‌ای که در نماز به غیر خدا توجّه کند، خداوند به او می‌گوید: «ای بنده‌ی من! به چه‌کسی روی‌کرده‌ای و از چه‌کسی درخواست می‌کنی؟ آیا پروردگاری غیر از من می‌خواهی؟ یا رقیبی [و همراهی] جدای من در خواست می‌کنی؟ آیا بخشنده‌ای جز من را شایسته می‌دانی؟ من بزرگوارتر از هر بزرگوار و بخشنده‌تر از هر بخشنده و برترین عطا کننده هستم؛ به تو ثوابی می‌دهم که به شمار نیاید. به من روی کن که من و فرشتگانم به تو روی کرده‌ایم. پس اگر آن بنده پذیرفت و به‌سوی خدا روی آورد، خداوند گناهی که از او سرزده (غفلت ازخدا) را پاک می‌کند و اگر دوباره غفلت کرد، خداوند دوباره سخنش را برای او تکرار می‌کند. پس اگر پذیرفت [و به‌سوی خدا روی آورد] خداوند گناهی که از او سرزده (غفلت از خدا) را پاک می‌کند و اگر دوباره غفلت کرد، برای بار سوّم سخنش را برای او تکرار می‌کند. پس اگر پذیرفت [و به‌سوی نماز روی آورد] خداوند گناهی که از او سرزده [غفلت از خدا] را می‌بخشد و اگر برای چهارمین بار بی‌توجّهی کرد، خداوند و فرشتگانش از او روی برمی‌گردانند و خداوند به او می‌گوید: «وای بر تو ای بنده‌ی من! به‌خاطر آنکه [از من] روی برگرداندی»!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۰
الإمام العسکری، ص۵۲۴

و زکات را بپردازید

۲ -۱
(بقره/ ۱۱۰)

العسکری (علیه السلام)- آتُوا الزَّکاةَ مُسْتَحِقِّیهَا لَا تُؤْتُوهَا کَافِراً وَ لَا مُنَافِقاً قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): الْمُتَصَدِّقُ عَلَی أَعْدَائِنَا کَالسَّارِقِ فِی حَرَمِ اللَّهِ.

امام عسکری (علیه السلام) زکات را به مستحق بدهید و آن را به کافر و منافق ندهید. رسول‌خدا (فرمود: «آنکه بر دشمنان ما صدقه دهد، چون دزدی است در حرم خدا».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۰
بحارالأنوار، ج۷۱، ص۳۰۹/ الإمام العسکری، ص۵۲۰؛ فیه: «مناصبا» بدلٌ «منافقاً»/ البرهان
۲ -۲
(بقره/ ۱۱۰)

الرّضا (علیه السلام)- فَرَضَ زَکَاهًَْ الْفِطْرَهًِْ قَبْلَ أَنْ یَکْثُرَ الْأَمْوَالُ ... وَ إِخْرَاجُ الْفِطْرَهًِْ وَاجِبٌ عَلَی الْغَنِیِّ وَ الْفَقِیرِ وَ الْعَبْدِ وَ الْحُرِّ وَ عَلَی الذُّکْرَانِ وَ الْإِنَاثِ وَ الصَّغِیرِ وَ الْکَبِیرِ وَ الْمُنَافِقِ وَ الْمُخَالِفِ.

امام رضا (علیه السلام) [خداوند] زکات فطره را قبل از اینکه اموال [مسلمانان] زیاد شود واجب کرد ... و پرداخت فطریّه بر بی‌نیاز، نیازمند، برده، آزاده، زنان، مردان، کوچک، بزرگ، منافق و مخالف واجب است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۰
مستدرک الوسایل، ج۷، ص۱۳۹
۲ -۳
(بقره/ ۱۱۰)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ آتُوا الزَّکاةَ مِنْ أَمْوَالِکُمُ الْمُسْتَحِقِّینَ لَهَا مِنَ الْفُقَرَاءِ وَ الضُّعَفَاءِ لَا تَبْخَسُوهُمْ وَ لَا تُوکِسُوهُمْ، وَ لا تَیَمَّمُوا الْخَبِیثَ أَنْ تُعْطُوهُمْ، فَإِنَّ مَنْ أَعْطَی الزَّکَاهًَْ مِنْ مَالِهِ طَیِّبَهًًْ بِهَا نَفْسُهُ، أَعْطَاهُ اللَّهُ بِکُلِّ حَبَّهًٍْ مِنْهَا قَصْراً فِی الْجَنَّهًِْ مِنْ ذَهَبٍ وَ قَصْراً مِنْ فِضَّهًٍْ، وَ قَصْراً مِنْ لُؤْلُؤٍ، وَ قَصْراً مِنْ زَبَرْجَدٍ، وَ قَصْراً مِنْ زُمُرُّدٍ، وَ قَصْراً مِنْ جَوْهَرٍ، وَ قَصْراً مِنْ نُورِ رَبِّ الْعَالَمِین ... وَ إِنْ قَصَّرَ فِی الزَّکَاهًِْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی: یَا عَبْدِی! أَ تُبْخِلُنِی أَمْ تَتَّهِمُنِی أَمْ تَظُنُّ أَنِّی عَاجِزٌ غَیْرُ قَادِرٍ عَلَی إِثَابَتِکَ سَوْفَ یَرِدُ عَلَیْکَ یَوْمٌ تَکُونُ فِیهِ أَحْوَجَ الْمُحْتَاجِینَ إِنْ أَدَّیْتَهَا کَمَا أَمَرْتُ، وَ سَوْفَ یَرِدُ عَلَیْکَ إِنْ بَخِلْتَ یَوْمٌ تَکُونُ فِیهِ أَخْسَرَ الْخَاسِرِینَ.

پیامبر ( از اموال خود به فقرا و ضعیفانی که مستحقّ آن هستند، زکات بدهید؛ درباره‌ی آن‌ها خسیسی نکرده و کم نگذارید. به مال حرام دست نبرید که بخواهید از آن زکات بدهید. هرکه زکات مال [حلال و] پاکش را خودش بپردازد؛ خداوند به ازای هر دانه‌ی آن در بهشت به او قصری از طلا، قصری از نقره، قصری از لؤلؤ، قصری از زبرجد، قصری از زمرّد، قصری از جواهر و قصری از نور پروردگار جهانیان می‌دهد ... و اگر در پرداخت زکات قصور کند خداوند متعال می‌فرماید: «ای بنده‌ی من! آیا برای من بخل می‌ورزی؟ یا به من نسبت ناروا می‌دهی؟ یا گمان می‌کنی عاجز و ناتوانم از اینکه در آن روز که تو از همه‌ی نیازمندان محتاج‌تر باشی به تو روزی برسانم؟ اگر زکاتت را آن‌طور که به تو دستور داده‌ام بپردازی، روزی (قیامت) آن را به تو برمی‌گردانم ولی اگر بخل بورزی، روزی به تو خواهدرسید که از همه‌ی خسارت‌دیدگان زیانکارتر باشی»!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۲
الإمام العسکری، ص۵۲۴

و هر کار خیری را برای خود از پیش می‌فرستید

۳ -۱
(بقره/ ۱۱۰)

العسکری (علیه السلام)- وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ مِنْ مَالٍ تُنْفِقُونَهُ فِی طَاعَهًِْ اللَّهِ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ مَالٌ فَمِنْ جَاهِکُمْ تَبْذُلُونَهُ لِإِخْوَانِکُمُ الْمُؤْمِنِینَ تَجُرُّونَ بِهِ إِلَیْهِمُ الْمَنَافِعَ وَ تَدْفَعُونَ بِهِ عَنْهُمُ الْمَضَارَّ.

امام عسکری (علیه السلام) وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ [شامل] مالی است که در طاعت خدا انفاق می‌کنید و اگر مال نباشد از وجهه‌ی خود برای برادرانتان مایه گذارید. سودها را به سوی آن‌ها بکشانید و زیان‌ها را از آن‌ها برانید.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۲
بحارالأنوار، ج۷۱، ص۳۰۹/ الإمام العسکری، ص۵۲۰/ مستدرک الوسایل، ج۱۲، ص۴۲۷/ البرهان

آن را نزد خدا [در سرای دیگر] خواهید یافت

۴ -۱
(بقره/ ۱۱۰)

العسکری (علیه السلام)- یَنْفَعُکُمُ اللَّهُ تَعَالَی بِجَاهِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ آلِهِ الطَّیِّبِینَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ فَیَحُطُّ بِهِ سَیِّئَاتِکُمْ وَ یُضَاعِفُ بِهِ حَسَنَاتِکُمْ وَ یَرْفَعُ بِهِ دَرَجَاتِکُمْ.

امام عسکری (علیه السلام) خدا به شأن و مقام محمّد (و خاندان پاکش (علیهم السلام) در روز قیامت به شما سود داده و به آن جهت، گناهان شما را می‌ریزد؛ حسنات شما را دو چندان کرده و درجات شما را بالا می‌برد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۲
بحارالأنوار، ج۷۱، ص۳۰۹/ الإمام العسکری، ص۵۲۰/ مستدرک الوسایل، ج۱۲، ص۴۲۷؛ فیه: «و یضاعف به حسناتکم» محذوفٌ/ البرهان

زیرا خداوند به اعمال شما بیناست

۵ -۱
(بقره/ ۱۱۰)

العسکری (علیه السلام)- إِنَّ اللهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ عَالِمٌ لَیْسَ یَخْفَی عَلَیْهِ ظَاهِرُ فِعْلٍ وَ لَا بَاطِنُ ضَمِیرٍ فَهُوَ یُجَازِیکُمْ عَلَی حَسَبِ اعْتِقَادَاتِکُمْ وَ نِیَّاتِکُمْ وَ لَیْسَ هُوَ کَمُلُوکِ الدُّنْیَا الَّذِی یلبس {یَلْتَبِسُ} عَلَی بَعْضِهِمْ فَیَنْسِبُ فِعْلَ بَعْضٍ إِلَی غَیْرِ فَاعِلِهِ وَ جِنَایَهًَْ بَعْضٍ إِلَی غَیْرِ جَانِیهِ فَیَقَعُ عِقَابُهُ وَ ثَوَابُهُ بِجَهْلِهِ بِمَا لَیْسَ عَلَیْهِ بِغَیْرِ مُسْتَحِقِّهِ.

امام عسکری (علیه السلام) ظاهر کارها و باطن افعال پنهان از او پوشیده‌نیست و به اندازه‌ی اعتقاد و نیّتتان به شما پاداش می‌دهد. او چون پادشاهان دنیا نیست که بر بعضی از آن‌ها اشتباه کند و کار یکی را به دیگری نسبت دهد و جنایتی را به کسی که مرتکب نشده ببندند و به دلیل نادانی‌اش کیفر و پاداش بر غیر مستحقّ آن بدهد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۲
بحارالأنوار، ج۷۱، ص۳۰۹/ الإمام العسکری، ص۵۲۰/ البرهان؛ فیه: «البطن ... الظهر» بدلٌ «بفعل ... ضمیر»
بیشتر
بقره
همه
مقدمه
۱
۲
۳
۴
۵
۶
۷
۸
۹
۱۰
۱۱
۱۲
۱۳
۱۴
۱۵
۱۶
۱۷
۱۸
۱۹
۲۰
۲۱
۲۲
۲۳
۲۴
۲۵
۲۶
۲۷
۲۸
۲۹
۳۰
۳۱
۳۲
۳۳
۳۴
۳۵
۳۶
۳۷
۳۸
۳۹
۴۰
۴۱
۴۲
۴۳
۴۴
۴۵
۴۶
۴۷
۴۸
۴۹
۵۰
۵۱
۵۲
۵۳
۵۴
۵۵
۵۶
۵۷
۵۸
۵۹
۶۰
۶۱
۶۲
۶۳
۶۴
۶۵
۶۶
۶۷
۶۸
۶۹
۷۰
۷۱
۷۲
۷۳
۷۴
۷۵
۷۶
۷۷
۷۸
۷۹
۸۰
۸۱
۸۲
۸۳
۸۴
۸۵
۸۶
۸۷
۸۸
۸۹
۹۰
۹۱
۹۲
۹۳
۹۴
۹۵
۹۶
۹۷
۹۸
۹۹
۱۰۰
۱۰۱
۱۰۲
۱۰۳
۱۰۴
۱۰۵
۱۰۶
۱۰۷
۱۰۸
۱۰۹
۱۱۰
۱۱۱
۱۱۲
۱۱۳
۱۱۴
۱۱۵
۱۱۶
۱۱۷
۱۱۸
۱۱۹
۱۲۰
۱۲۱
۱۲۲
۱۲۳
۱۲۴
۱۲۵
۱۲۶
۱۲۷
۱۲۸
۱۲۹
۱۳۰
۱۳۱
۱۳۲
۱۳۳
۱۳۴
۱۳۵
۱۳۶
۱۳۷
۱۳۸
۱۳۹
۱۴۰
۱۴۱
۱۴۲
۱۴۳
۱۴۴
۱۴۵
۱۴۶
۱۴۷
۱۴۸
۱۴۹
۱۵۰
۱۵۱
۱۵۲
۱۵۳
۱۵۴
۱۵۵
۱۵۶
۱۵۷
۱۵۸
۱۵۹
۱۶۰
۱۶۱
۱۶۲
۱۶۳
۱۶۴
۱۶۵
۱۶۶
۱۶۷
۱۶۸
۱۶۹
۱۷۰
۱۷۱
۱۷۲
۱۷۳
۱۷۴
۱۷۵
۱۷۶
۱۷۷
۱۷۸
۱۷۹
۱۸۰
۱۸۱
۱۸۲
۱۸۳
۱۸۴
۱۸۵
۱۸۶
۱۸۷
۱۸۸
۱۸۹
۱۹۰
۱۹۱
۱۹۲
۱۹۳
۱۹۴
۱۹۵
۱۹۶
۱۹۷
۱۹۸
۱۹۹
۲۰۰
۲۰۱
۲۰۲
۲۰۳
۲۰۴
۲۰۵
۲۰۶
۲۰۷
۲۰۸
۲۰۹
۲۱۰
۲۱۱
۲۱۲
۲۱۳
۲۱۴
۲۱۵
۲۱۶
۲۱۷
۲۱۸
۲۱۹
۲۲۰
۲۲۱
۲۲۲
۲۲۳
۲۲۴
۲۲۵
۲۲۶
۲۲۷
۲۲۸
۲۲۹
۲۳۰
۲۳۱
۲۳۲
۲۳۳
۲۳۴
۲۳۵
۲۳۶
۲۳۷
۲۳۸
۲۳۹
۲۴۰
۲۴۱
۲۴۲
۲۴۳
۲۴۴
۲۴۵
۲۴۶
۲۴۷
۲۴۸
۲۴۹
۲۵۰
۲۵۱
۲۵۲
۲۵۳
۲۵۴
۲۵۵
۲۵۶
۲۵۷
۲۵۸
۲۵۹
۲۶۰
۲۶۱
۲۶۲
۲۶۳
۲۶۴
۲۶۵
۲۶۶
۲۶۷
۲۶۸
۲۶۹
۲۷۰
۲۷۱
۲۷۲
۲۷۳
۲۷۴
۲۷۵
۲۷۶
۲۷۷
۲۷۸
۲۷۹
۲۸۰
۲۸۱
۲۸۲
۲۸۳
۲۸۴
۲۸۵
۲۸۶