آیه يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ [208]
اى کسانى که ایمان آوردهاید؛ همگى [در پرتو ایمان] در صلح و آشتى درآیید! و از گامهاى شیطان، پیروى نکنید؛ که او دشمن آشکار شماست.
العسکری (علیه السلام)- لَمَّا ذَکَرَ اللَّهُ تَعَالَی الْفَرِیقَیْنِ أَحَدُهُمَا وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ وَ الثَّانِی وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ وَ بَیَّنَ حَالَهُمَا وَ دَعَا النَّاسَ إِلَی حَالِ مَنْ رَضِیَ صَنِیعَهُ فَقَالَ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً.
امام عسکری (علیه السلام) وقتی خداوند این دو گروه: از مردم، کسانی هستند که گفتار آنان، [در زندگی دنیا] مایهی اعجاب تو میشود. (بقره/۲۰۴) و و بعضی از مردم [با ایمان و فداکار، همچون علی (علیه السلام) در «لیلهًْ المبیت» به هنگام خفتن در جایگاه پیغمبر، جان خود را [بهخاطر خشنودی خدا] میفروشند. (بقره/۲۰۷) (گروه نیکان و بدان که در آیات قبل از آنها سخن گفته شد) را یاد و حال ایشان را بیان کرد و مردم را به حال کسیکه کارش مورد رضایت اوست، فراخواند فرمود: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً.
العسکری (علیه السلام)- یَعْنِی فِی السِّلْمِ وَ الْمُسَالَمَهًِْ إِلَی دِیْنِ الْإِسْلَامِ کَافَّهًًْ جَمَاعَهًًْ ادْخُلُوا فِیهِ وَ ادْخُلُوا فِی جَمِیعِ الْإِسْلَامِ فَتَقَبَّلُوهُ وَ اعْمَلُوا لِلَّهِ وَ لَا تَکُونُوا کَمَنْ یَقْبَلُ بَعْضَهُ وَ یَعْمَلُ بِهِ وَ یَأْبَی بَعْضَهُ وَ یَهْجُرُهُ قَالَ: وَ مِنْهُ الدُّخُولُ فِی قَبُولِ وَلَایَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) کَالدُّخُولِ فِی قَبُولِ نُبُوَّهًِْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَإِنَّهُ لَا یَکُونُ مُسْلِماً مَنْ قَالَ إِنَّ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) رَسُولُ اللَّهِ فَاعْتَرَفَ بِهِ وَ لَمْ یَعْتَرِفْ بِأَنَّ عَلِیّاً (علیه السلام) وَصِیُّهُ وَ خَلِیفَتُهُ وَ خَیْرُ أُمَّتِهِ.
امام عسکری (علیه السلام) یعنی همه جمعاً برای اطاعت و انقیاد خداوند به تمام دین اسلام وارد شوید و آن را بپذیرید و برای خداوند کار کنید و همچون کسانی که بعضی از فرامین اسلام را پذیرفته و بدان عمل میکنند و از پذیرش برخی دیگر از آن، ابا داشته و آن را ترک میکنند، نباشید. پذیرش ولایت علی (علیه السلام) همچون پذیرش نبوّت محمّد (صلی الله علیه و آله)، جزء اسلام است. کسیکه بگوید: «محمّد (صلی الله علیه و آله) رسول خداست» و به نبوّت او اعتراف کند ولی به اینکه علی (علیه السلام) وصی، جانشین و برگزیدهی امّتش میباشد، اعتراف نکند، مسلمان نیست.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ زُرَارَهًَْ وَ حُمْرَانَ وَ مُحَمَّدِبْنِمُسْلِم قَالُوا: سَأَلْنَاهُمَا عَنْ قَوْلِ اللَّهِ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً قَالَ: أُمِرُوا بِمَعْرِفَتِنَا.
امام باقر (علیه السلام) زراره، حمران و محمّدبنمسلم گفتهاند: از امام باقر دربارهی آیهی یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً از امام (علیه السلام) سؤال کردیم. [امام] فرمود: «یعنی مردم مأمور به معرفت ما اهلبیت (علیهم السلام) هستند». (در این آیه، به مردم امر شده که به معرفت ما دست یابند).
الباقر (علیه السلام)- السِّلْمُ هُمْ آلُ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) أَمَرَ اللَّهُ بِالدُّخُولِ فِیهِ.
امام باقر (علیه السلام) السِّلْمِ آل محمّدند و خداوند مردم را مأمور کرده است که در ولایت آنها داخل شوند.
الباقر (علیه السلام)- فِی وَلَایَتِنَا.
امام باقر (علیه السلام) یعنی در ولایت ما [داخل شوید].
علیّبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- فِی وَلَایَهًِْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام).
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه) یعنی در ولایت امیرالمؤمنین (علیه السلام) [داخل شوید].
الباقر (علیه السلام)- وَلَایَهًُْ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ وَ وَلَایَهًُْ أَوْلَادِه (.
امام باقر (علیه السلام) [پذیرش] ولایت امیرالمؤمنین (علیه السلام) و فرزندانش (علیهم السلام) [همان دخول در سِلْمْ است].
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أبیبصیرِ: قَالَ أَ تَدْرِی مَا السِّلْمُ؟ قَالَ قُلْتُ: أَنْتَ أَعْلَمُ. قَالَ: وَلَایَهًُْ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ الْأَئِمَّهًِْ الْأَوْصِیَاءِ (مِنْ بَعْدِهِ.
امام صادق (علیه السلام) ابوبصیر گوید: امام (علیه السلام) پرسید: «میدانی السِّلْمِ چیست»؟ عرض کردم: «شما بهتر میدانید»! فرمود: «ولایت علی (علیه السلام) و ائمّه و جانشینان بعد از او (علیهم السلام) است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً فَقَالَ وِلَایَتُنَا أهْلَ البَیْتِ (.
امام علی (علیه السلام) السِّلْمِ شامل ولایت ما اهلبیت (علیهم السلام) میباشد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ قَدْ ذَکَرَ عِتْرَهًَْ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ وَ هُمْ بَابُ السِّلْمِ.
امام علی (علیه السلام) [حضرت علی (علیه السلام)] خاندان پیامبر و رسول خاتم (صلی الله علیه و آله) را نام برد و فرمود: «ایشان در سلامت و سلم میباشند».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَلَا إِنَّ الْعِلْمَ الَّذِی هَبَطَ بِهِ آدَمُ (علیه السلام) وَ جَمِیعَ مَا فُضِّلْتِ بِهِ النَّبِیُّونَ إِلَی خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ فِی عِتْرَهًِْ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ فَأَیْنَ یُتَاهُ بِکُمْ؟ وَ أَیْنَ تَذْهَبُونَ یَا مَعَاشِرَ مَنْ فُسِخَ مِنْ أَصْلَابِ أَصْحَابِ السَّفِینَهًِْ؟ فَهَذَا مِثَلُ مَا فِیکُمْ فَکَمَا نَجَا فِی هَاتِیکَ مِنْهُمْ مَنْ نَجَا فَکَذَلِکَ یَنْجُو فِی هَذِهِ مِنْکُمْ مَنْ نَجَا وَ رَهَنَ ذِمَّتِی وَ وَیْلُ لِمَنْ تَخَلَّفَ عَنْهُمْ إَِنَّهُمْ فِیکُمْ کَأَصْحَابِ الْکَهْفِ وَ مَثَلُهُمْ بَابُ حِطَّهًٍْ وَ هُمْ بَابُ السِّلْمِ.
امام علی (علیه السلام) علمی که بر آدم (علیه السلام) دادهشد و تمام فضائلی که پیامبران تا نبی و رسول خاتم (صلی الله علیه و آله)، بدان برتری یافتند، در خاندان پیامبر و رسول خاتم (صلی الله علیه و آله) نهفته است. پس به کدام سو گمراهشدهاید؟ ای گروه فرزندان فاسدشدهی بازماندگان از کشتی نوح (علیه السلام) به کجا میروید؟! مَثَل کشتی حضرت نوح، مَثَل آن چیزیست که در بین شماست؛ [یعنی اهلبیت (علیهم السلام)] همانطور که نجاتیافتهی آنها در آن کشتی نجات یافت، نجاتیافتهی شما [نیز] در این کشتی (اهلبیت پیامبر (صلی الله علیه و آله)) رهایی یافته و در عهد و پیمان من ثابت و پایدار میماند و وای بر کسیکه از ایشان تخلّف کند! خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله)، در بین شما مانند اصحاب کهف هستند و مَثَل ایشان، باب حطّه (دری که بنیاسرائیل با توسّل به آن مورد آمرزش قرار گرفتند) است و اینان باب سلم هستند.
الصّادق (علیه السلام)- ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ کَافَّةً قَالَ: فِی وَلَایَهًِْ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ عَلِیٍّ (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام) ادْخُلُواْ فِی السِّلْمِ کَآفَّةً منظور، [واردشدن] در ولایت علیّبنابیطالب (علیه السلام) است.
العسکری (علیه السلام)- وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ مَا یَتَخَطَّی بِکُمْ إِلَیْهِ الشَّیْطَانُ مِنْ طَرِیقِ الْغَیِّ وَ الضَّلَالِ وَ یَأْمُرُکُمْ بِهِ مِنِ ارْتِکَابِ الْآثَامِ الْمُوبِقَاتِ.
امام عسکری (علیه السلام) وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ آن راهی که شیطان شما را بهسوی آن میکشاند، راه سرکشی و گمراهی است و آنچه شما را بدان امر میکند، انجام گناهان کبیره میباشد.
الصّادق (علیه السلام)- وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ وَ لَا تَتَّبِعُوا غَیْرَهُ.
امام صادق (علیه السلام) وَلاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّیطَانِ یعنی از غیر علیبنابیطالب (علیه السلام)، پیروی نکنید.
الصّادق (علیه السلام)- وَ إِنْ حَلَفَ عَلَی شَیْءٍ وَ الَّذِی عَلَیْهِ إِتْیَانُهُ خَیْرٌ مِنْ تَرْکِهِ فَلْیَأْتِ الَّذِی هُوَ خَیْرٌ وَ لَا کَفَّارَهًَْ عَلَیْهِ إِنَّمَا ذَلِکَ مِنْ خُطُواتِ الشَّیْطان.
امام صادق (علیه السلام) اگر شخص بر چیزی سوگند یاد کرد [که کاری را انجام ندهد] ولی آنکار از آن دسته کارها باشد که انجام آن از ترکش بهتر است، کاری را که بهتر است باید انجام دهد [اگر چه منجر به شکستن قسم شود] بدون آنکه کفّارهای برعهدهی او باشد زیرا اینگونه قسمها از گامهای شیطان است.
الصّادق (علیه السلام)- أَنَّهُ سُئِلَ عَنِ امْرَأَهًٍْ جَعَلَتْ مَالَهَا هَدْیاً وَ کُلَّ مَمْلُوکٍ لَهَا حُرّاً إِنْ کَلَّمَتْ أُخْتَهَا أَبَداً. قَالَ: تُکَلِّمُهَا وَ لَیْسَ هَذَا بِشَیْءٍ إِنَّمَا هَذَا وَ شِبْهُهُ مِنْ خُطُواتِ الشَّیْطان.
امام صادق (علیه السلام) از امام (علیه السلام) پرسیدند: «زنی چنین نذر کرده که اگر با خواهرش کلامی سخن بگوید، همهی داراییهای مالی او هدیه [و پیشکش کعبه] باشد و همهی بردگانش هم آزاد باشند». فرمود: «با او سخن بگوید؛ این نذرها نذر نیست؛ اینها و امثال اینها گامهای شیطان است».
الصّادق (علیه السلام)- سُئِلَ عَنِ الرَّجُلِ یَقُولُ عَلَیَ أَلْفُ بَدَنَهًٍْ وَ هُوَ مُحْرِمٌ بِأَلْفِ حَجَّهًٍْ قَالَ تِلْکَ خُطُوَاتُ الشَّیْطَان.
امام صادق (علیه السلام) در مورد قسمِ مردی سؤال شد که گفته است: «[طبق یک قسم که خوردهام] قربانیکردن هزار شتر [در موسم حج] بر من واجب است و لازمهی این کار این است که هزار بار حجّ [واجب] بروم [که عقلاً محال است]». حضرت فرمود: «[اینگونه قسمها و] این کارها از گامها [و نقشههای] شیطان است».
العسکری (علیه السلام)- إِنَّ الشَّیْطَانَ بِعَدَاوَتِهِ یُرِیدُ اقْتِطَاعَکُمْ عَنْ مَزِیدِ الثَّوَابِ وَ إِهْلَاکَکُمْ بِشَدِیدِ الْعِقَابِ فَإِنْ زَلَلْتُمْ عَنِ السِّلْمِ وَ الْإِسْلَامِ الَّذِی تَمَامُهُ بِاعْتِقَادِ وَلَایَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) لَا یَنْفَعُ الْإِقْرَارُ بِالنُّبُوَّهًِْ مَعَ جَحْدِ إِمَامَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) کَمَا لَا یَنْفَعُ الْإِقْرَارُ بِالتَّوْحِیدِ مَعَ جَحْدِ النُّبُوَّهًِْ.
امام عسکری (علیه السلام) شیطان به سبب دشمنیاش میخواهد شما را از افزودن ثواب بازدارد و با سختترین عذابها هلاک کند. اگر از سلم و اسلام که با اعتقاد به ولایت علی (علیه السلام) کامل میشود، گمراه گشتید، دیگر اقرار به نبوّت، توأم با کتمان امامت علی (علیه السلام) سودمند نمیباشد؛ همانطورکه اقرار به توحید، با وجود انکار نبوّت بیفایده است.