آیه ۳۱ - سوره بقره

امام باقر (علیه السلام) علم، زیرکی تو است.

پیامبر ( خداوند بلندمرتبه و بزرگوار من، امّتم را زمانی که در خاک بودند، [قبل از به وجود آمدنشان] برایم به تمثیل کشید و نام‌های امّتم را به من آموخت؛ همان‌طور که همه‌ی نام‌ها را به آدم (علیه السلام) آموخت.

امام باقر (علیه السلام) داوود یمانی از ایشان پرسید: برای چه نام آدم (علیه السلام)، آدم شد؟ فرمود: زیرا طینت و گل او از گل ورآمده‌ی زمین زیرین، بالا آمد.

امام صادق (علیه السلام) زمانی که هیچ‌چیزی وجود نداشت، خداوند تبارک‌وتعالی بود و پنج چیز را از نور جلال خود، خلق کرد و بر هرکدام از آن‌ها نامی برگرفته از نام‌های خودش فروفرستاد. خداوند «حمید» است و مرا «محمّد» نامید؛ او خود «اعلی» است و امیرالمؤمنین را «علی» خواند؛ و او «اسماءالحسنی» دارد که حسن و حسین را از اشتقاق آن گرفته است؛ او «فاطر» است که برای «فاطمه» اسمی از اسماء خودش برگزیده است. پس چون ایشان را خلق کرد برای گرفتن پیمان، آن‌ها را در سمت راست عرش قرار داد. همچنین خداوند فرشتگان را از نور آفرید؛ با این‌حال هرگاه فرشتگان به این پنج نور می‌نگریستند، امر و مقامشان را بزرگ دانسته و تسبیحشان می‌کردند ... پس زمانی که خداوند آدم (علیه السلام) را آفرید او از سمت راست عرش به آن پنج نور نگاه کرد و از خداوند پرسید: «پروردگارا! ایشان چه کسانی هستند»؟ فرمود: «ای آدم (علیه السلام)! اینان افراد خاص و برگزیدگان من هستند که از نورجلالت خویش، به وجودشان آوردم و بر آن‌ها نام‌هایی برگرفته از نام‌های خود نهادم». آدم (علیه السلام) گفت: «پروردگارا! تو را به حقّی که آن‌ها بر تو دارند سوگند می‌دهم که اسامی آن‌ها را به من تعلیم بده». خداوند فرمود: «ای آدم (علیه السلام)! پس من این اسامی را نزد تو به امانت می‌گذارم و آن از جمله اسراری است که احدی بی‌اجازه‌ی من جز تو از آن آگاه نمی‌شود». آدم (علیه السلام) گفت: «بله ای پروردگار»! خداوند فرمود: «ای آدم (علیه السلام)! با من عهد ببند که بر این سوگندت پایبند باشی». پس از او پیمان گرفت. سپس خداوند نام آن‌ها را به آدم (علیه السلام) آموخت. آنگاه آن مخلوقات را به ملائکه که نام آن‌ها را نمی‌دانستند، عرضه کرد وگفت: «اگر راست می‌گویید از نام آن‌ها به من خبر دهید». ملائکه گفتند: «خدایا تو پاک و منزّهی! ما از آن بی‌خبریم؛ مگر اینکه توکه دانا و حکیم هستی، ما را از آن مطّلع گردانی». خداوند فرمود: «ای آدم (علیه السلام) آن‌ها را از نام ایشان خبر بده». پس زمانی که او برای فرشتگان، نام‌های آن‌ها را بیان کرد، فرمود: «به ولایت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) که از سوی خداوند واجب شده وفا کنید تا بهشت را برای شما تضمین کنم».

امام صادق (علیه السلام) از أبی‌العباس نقل شده است که گفت: «از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم: «خدا نام چه چیزهایی را به آدم (علیه السلام) آموخت»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «نام زمین‌ها، کوه‌ها، درهّ‌ها و رودخانه‌ها». پس امام (علیه السلام) به زیرانداز زیر خود نگاهی کرد و فرمود: «این فرش نیز جزء آنهایی بود که آموخت».

امام صادق (علیه السلام) داودبن‌سرحان عطّار گوید به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «فدایت شوم! در این کلام خدا: عَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاء کُلَّهَا آیا این تشت و دستسنان نیز از جمله آن اسم‌ها بود»؟ فرمود: «درّه‌ها، تنگه‌ها و رودخانه‌ها نیز از آن جمله است» و امام (علیه السلام) با دست خود به پستی‌ها و بلندی‌ها اشاره کرد.

علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه) خداوند سبحان، تمام نام‌ها، صنایع، بناهای دو دنیا، طعم‌ها، داروها، علم استخراج معادن، کاشتن درختان و منفعت‌های آن و هرآنچه که به آبادانی دین و دنیا مربوط می‌شود را به آدم (علیه السلام) آموخت.

پیامبر ( [خداوند] زمانی که امّتم در حالت گِل بودند (قبل از خلقت) آن‌ها را برای من ممثّل کرد و به من نام‌های آنان را آموخت؛ چنانچه به آدم (علیه السلام) همه‌ی نام‌ها را آموخت.

امام صادق (علیه السلام) سپس ارواح آن حجج طاهره (علیهم السلام) را بر ملائکه عرضه داشت.

امام باقر (علیه السلام) سپس از ملائکه چنین پرسید.